μερικές σκέψεις για την ακάλυπτη επιταγή

  Η επιταγή, που ξεκίνησε ως ένα απλό μέσο πληρωμής, αντί μετρητών, εξελίχθηκε σε μέσο παροχής πίστωσης, με την ευρέως διαδεδομένη τακτική της έκδοσης μεταχρονολογημένων επιταγών και κατέληξε να αποτελεί αιτία για χιλιάδες Δίκες κάθε χρόνο, τόσο σε αστικό όσο και σε ποινικό επίπεδο.
  Η επιταγή που σφραγίζεται από την τράπεζα, λόγω έλλειψεις αντικρύσματος, η ακάλυπτη δηλαδή επιταγή, είναι αιτία τόσων πολλών δικαστικών διενέξεων, αφενός διότι χρησιμοποιείται ευρύτατα στις συναλλαγές και επειδή -ειδικά σήμερα- έχει αυξηθεί ο αριθμός των ακάλυπτων επιταγών και αφετέρου, επειδή η έκδοση ακάλυπτης επιταγής συνιστά (ακόμα !) ποινικό αδίκημα, ενώ αποτελεί και τίτλο για έκδοση διαταγής πληρωμής.
  Επειδή μάλιστα η επιταγή αλλάζει πολλά χέρια, έως ότου φτάσει στο γκισέ της τράπεζας, δημιουργείται μία σωρεία νομικών ζητημάτων, όσον αφορά το κύρος της, το πότε είναι πληρωτέα, τις σχέσεις μεταξύ των διαδοχικών ληπτών της κ.ο.κ, με συνέπεια να έχουν γραφτεί πλήθος νομικών συγγραμμάτων επ' αυτής και να έχει δημιουργηθεί ολόκληρος νομικός κλάδος με το "δίκαιο της επιταγής" !
   Έτσι εδώ, στα περιορισμένα αυτά πλαίσια, θα επισημάνουμε ακροθιγώς ορισμένα μόνον ζητήματα : καταρχάς, η επιταγή είναι πάντα πληρωτεά "ενόψει", που σημαίνει ότι μπορεί να εμφανιστεί προς πληρωμή, ακόμα και πριν την πλασματική ημερομηνία που αναγράφεται στην μεταχρονολογημένη τοιαύτη, σε κάθε περίπτωση πάντως μέσα σε 8 ημέρες από την αναγραφόμενη ως ημερομηνία έκδοσης. Αν εμφανιστεί αργότερα, δεν πρέπει να σφραγιστεί ως ακάλυπτη και δεν υπάρχει ούτε ποινικό αδίκημα, ούτε μπορεί να αποτελέσει τίτλο για έκδοση διαταγής πληρωμής !!
    π.χ εκδίδω σήμερα, 23.12.2011, επιταγή με αναγραφόμενη ημερομηνία έκδοσης 31.8.2012, η επιταγή αυτή είναι πληρωτέα, οποτεδήποτε, από τις 23.12.2011 έως 8.9.2012 (είναι άλλο το ζήτημα αν εμείς έχουμε συμφωνήσει να μην εμφανιστεί πριν τις 31.8.2012, οπότε μπορεί να δημιουργηθεί ευθύνη αποζημίωσης εναντίον εκείνου που κακόπιστα την εμφάνισε πρόωρα, αλλά η ευθύνη του εκδότη υπάρχει ακέραιη).
   Πέρα από την εμπρόθεσμη εμφάνισή της, σημασία έχει να υπάρχουν και όλα τα αναγακαία εκ του Νόμου στοιχεία της, για να είναι έγκυρη και φυσικά η γνήσια υπογραφή του εκδότη της, ενώ να σημειωθεί ότι δεν αναγκαίο η επιταγή να "σύρεται" σε λογαριασμό του ίδιου του εκδότη, αλλά και σε τρίτου.
   Για να στοιχειοθετηθεί το σχετικό ποινικό αδίκημα, απαιτείται έγκυρη επιταγή, εμπρόθεσμη εμφάνιση, μη πληρωμή και σφράγιση και υποκειμενικά γνώση (ήτοι, δόλος) ότι δεν υπάρχουν ή δεν θα υπάρχουν τα αντίστοιχα διαθέσιμα στο λογαριασμό.
   Ο κατηγορούμενος, για να αμυνθεί, οφείλει να προβάλει είτε ότι η επιταγή είναι άκυρη, είτε ότι δε φέρει την υπογραφή του, είτε ότι δεν εμφανίστηκε εμπρόθεσμα για πληρωμή, είτε, το σημαντικότερο, ότι δεν είχε δόλο, ως προς την ανυπαρξία διαθεσίμων.
    Το τελευταίο γίνεται δεκτό από τα Δικαστήρια, όταν π.χ ο εκδότης κηρύχθηκε σε πτώχευση και η επιταγή είχε εκδοθεί, μέσα στο χρόνο παύσης των πληρωμών, ενώ θα μπορούσε να γίνει δεκτό (αυτές είναι δικές μου ιδέες και εφόσον φυσικά μπορεί να αποδειχθεί !) σε κάθε περίπτωση, όπου υπήρχαν αρχικά τα κεφάλαια, αλλά δεν υπήρχαν κατά την εμφάνιση της επιταγής, από λόγους εξαιρετικούς και απρόβλεπτους, αν λ.χ ο εκδότης αρρώστησε αιφνιδίως και χρειάστηκε χρήματα, αν έπεσε θύμα απάτης, αν κάποιος συνδικαιούχος πήρε όλα τα χρήματα κ.ο.κ.
    Αυτά τα ολίγα προς το παρόν. ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ.