Ο Στρατιωτικός Ποινικός Κώδικας, εφαρμόζεται σε όσους έχουν την ιδιότητα του στρατιωτικού (συμπεριλαμβάνονται και οι Λιμενικοί) και περιέχει ειδικά εγκλήματα, σε σχέση με τον κλασικό Ποινικό Κώδικα (ο οποίος βέβαια, εφαρμόζεται επίσης και σε στρατιωτικούς, στον βαθμό, που δεν υπάρχει κάποια ειδική-αντίθετη ρύθμιση, στον πρώτο).
Ένα από αυτά, είναι και το αδίκημα της λιποταξίας, που περιέχεται στο κεφάλαιο με τίτλο "εγκλήματα κατά της στρατιωτικής υποχρέωσης" και πρόκειται για έγκλημα παράλειψης, που τελείται δηλαδή με αδράνεια, με την έννοια ότι ο στρατιωτικός δεν εμφανίζεται στην Υπηρεσία του (καθιστώντας την έτσι ασθενέστερη).
Επίσης, είναι έγκλημα διαρκές, που σημαίνει ότι διώκεσαι μέχρι να συλληφθείς, μέχρι τότε δεν παραγράφεται (η παραγραφή, ξεκινάει, είτε με την σύλληψη, είτε με την συμπλήρωση του 45ου έτους, στους οπλίτες, βλέπε την τελευταία παρατήρηση, στο τέλος του κειμένου) !
Η λιποταξία, διακρίνεται σε λιποταξία στο εσωτερικό της χώρας και λιποταξία στο εξωτερικό, σε λιποταξία σε καιρό ειρήνης και λιποταξία, σε καιρό πολέμου, ενώ και οι ποινές διαφοροποιούνται, ανάλογα, αν ο δράστης είναι οπλίτης ή αξιωματικός.
Λιποτάκτης στο εσωτερικό είναι ο στρατιωτικός, που απουσιάζει (χωρίς άδεια, εννοείται) από το σώμα στο οποίο ανήκει ή το νοσοκομείο, όπου νοσηλεύεται ή την φυλακή, όπου κρατείται, μετά την παρέλευση έξι ημερών, από την βεβαιωμένη απουσία του ή δεκαπέντε ημερών, αν δεν έχει συμπληρώσει υπηρεσία τριών μηνών.
Επίσης, όποιος έλαβε άδεια απουσίας ή μετακινείται μεμονωμένα και δεν εμφανίζεται εντός 15 ημερών, στο σώμα του, από την προσδιορισμένη ημερομηνία εμφάνισης ή μετάθεσης ή ανήκει σε σώμα, που βρίσκεται σε μετακίνηση και απουσιάζει αδικαιολόγητα από μία πρόσκληση.
Τέλος, όποιος έχει τιμωρηθεί πειθαρχικά για αυθαίρετη απουσία, τουλάχιστον 24 ωρών, 3 φορές σε διάστημα 6 μηνών και ξανά απουσιάσει αυθαίρετα, για περισσότερο από 2 ημέρες και όποιος, σε πολεμική περίοδο, έχει αποχωρισθεί από το σώμα του και δεν σπεύδει να ενωθεί με το πλησιέστερο σώμα ή να εμφανιστεί μετά από τυχόν αιχμαλωσία, στην πλησιέστερη στρατιωτική αρχή.
Λιποτάκτης στο εξωτερικό, τώρα, είναι ο στρατιωτικός, που διαβαίνει τα ελληνικά σύνορα, χωρίς ειδική άδεια και παραμένει σε ξένη χώρα, πάνω από 3 ημέρες ή ενώ υπηρετεί στο εξωτερικό, εγκαταλείπει το σώμα του, για πάνω από 3 ημέρες ή απουσιάζει βεβαιωμένα και χωρίς άδεια, από το σώμα του, επί 3 τουλάχιστον ημέρες και κατά το διάστημα αυτό, διαβαίνει τα σύνορα ή τέλος, βρίσκεται στο εξωτερικό με άδεια ή για υπηρεσία και δεν επιστρέφει εντός 15 ημερών και σε πολεμική περίοδο 5 ημερών, από την λήξη της ή την προσδιοριζόμενη ημέρα επιστροφής ή ανάκλησης της άδειας με κοινοποίηση διαταγής.
Οπλίτης υπαίτιος λιποταξίας στο εσωτερικό, τιμωρείται, σε ειρηνική περίοδο, με φυλάκιση από 6 μήνες έως 5 χρόνια, ενώ η κατώτατη ποινή, ανέρχεται σε 1 έτος, αν ο δράστης είναι υπότροπος ή αν πήρε μαζί του όπλο ή μεταφορικό μέσο του στρατού (οπότε μπορεί να κατηγορηθεί ΚΑΙ για κλοπή ή υπεξαίρεση) ή αν τέλος λιποτάκτησε ενώ εκτελούσε υπηρεσία (οπότε μπορεί να κατηγορηθεί ΚΑΙ για εγκατάλειψη φυλακής ή θέσης από σκοπό κλπ).
Σε πολεμική τώρα περίοδο, η λιποταξία του οπλίτη, τιμωρείται καταρχήν με ισόβια κάθειρξη, αλλά το Δικαστήριο, έχει τη δυνατότητα να επιβάλλει και απλή κάθειρξη (5-20 έτη), εκτιμώντας όλες τις παραμέτρους της πράξης.
Ο αξιωματικός, τώρα, που λιποτακτεί στο εσωτερικό, τιμωρείται, σε καιρό ειρήνης, με φυλάκιση, από 1 έως 5 χρόνια, σε πολεμική περίοδο, με ισόβια κάθειρξη και σε περίοδο γενικής επιστράτευσης, με κάθειρξη, από 5 έως 20 έτη, ωστόσο στην τελευταία αυτή περίπτωση, το Δικαστήριο και πάλι, εκτιμώντας τις παραμέτρους, δύναται να επιβάλλει μόνον φυλάκιση, από 2 έως 5 χρόνια.
Ο υπαίτιος λιποταξίας, στο εξωτερικό, χωρίς να γίνεται διάκριση, αν είναι οπλίτης ή αξιωματικός, τιμωρείται σε καιρό πολέμου, με ισόβια κάθειρξη και σε ειρηνική περίοδο, με κάθειρξη από 5 έως 10 έτη ή φυλάκιση, από 2 έως 5 χρόνια.
Βλέπουμε επομένως, ότι ο Νόμος, σε μερικές περιπτώσεις, δίνει στο Δικαστήριο (στρατοδικείο. ναυτοδικείο, αεροδικείο), μεγάλα περιθώρια διακριτικής ευχέρειας, ως προς τις ποινές (με μεγάλα εύρη τιμών, ακόμα και 2 έως 20 έτη), υποθέτω, επειδή κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και τα αίτια, κάθε φορά, διαφορετικά.
Το εν λόγω αδίκημα, τελείται μόνον με δόλο (έστω και ενδεχόμενο), επομένως δεν υπάρχει, όταν συντρέχει ανωτέρα βία (π.χ σοβαρά προβλήματα υγείας) ή άλλοι λόγοι (προσωπικοί, οικογενειακοί, οικονομικοί), που το Δικαστήριο θα αποφασίσει αν αποκλείουν τον καταλογισμό ή απλά οδηγούν σε κάποιο ελαφρυντικό.
Στο σημείο, αυτό, να αναφέρω και το μάλλον εντυπωσιακό (αν και σχεδόν αυτονόητο) άρθρο 4 του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα, που αναφέρει : "Στα στρατιωτικά εγκλήματα ο φόβος δεν επηρεάζει τον καταλογισμό, αν το στρατιωτικό καθήκον απαιτεί από το δράστη να εκτεθεί σε προσωπικό κίνδυνο."
Τέλος, να κάνουμε και τις εξής, σημαντικές παρατηρήσεις :
-Η επιστράτευση του 1974, με τα γεγονότα της Κύπρου, ίσχυσε τυπικά, μέχρι το 2002, οπότε και ήρθη, όπερ σημαίνει ότι όποιος λιποτακτούσε, σε αυτή την περίοδο, δεν θα αντιμετωπιζόταν, σαν να είμαστε σε ειρηνική περίοδο, αλλά με τις ποινές, της πολεμικής περιόδου, με την οποία εξομοιώνεται η γενική επιστράτευση και
-Το ίδιο έτος, η υποχρέωση στράτευσης, ηλικιακά, κατέβηκε, από τα 50, στα 45 έτη, όπερ με την σειρά του, σημαίνει, ότι για τους οπλίτες, τουλάχιστον, στην ηλικία αυτή, παύεις να διώκεσαι, για λιποταξία και μετά από 5 έτη, επέρχεται παραγραφή (εφόσον μιλάμε για πλημμέλημα, βέβαια, το κακούργημα, παραγράφεται σε 15).
Ένα από αυτά, είναι και το αδίκημα της λιποταξίας, που περιέχεται στο κεφάλαιο με τίτλο "εγκλήματα κατά της στρατιωτικής υποχρέωσης" και πρόκειται για έγκλημα παράλειψης, που τελείται δηλαδή με αδράνεια, με την έννοια ότι ο στρατιωτικός δεν εμφανίζεται στην Υπηρεσία του (καθιστώντας την έτσι ασθενέστερη).
Επίσης, είναι έγκλημα διαρκές, που σημαίνει ότι διώκεσαι μέχρι να συλληφθείς, μέχρι τότε δεν παραγράφεται (η παραγραφή, ξεκινάει, είτε με την σύλληψη, είτε με την συμπλήρωση του 45ου έτους, στους οπλίτες, βλέπε την τελευταία παρατήρηση, στο τέλος του κειμένου) !
Η λιποταξία, διακρίνεται σε λιποταξία στο εσωτερικό της χώρας και λιποταξία στο εξωτερικό, σε λιποταξία σε καιρό ειρήνης και λιποταξία, σε καιρό πολέμου, ενώ και οι ποινές διαφοροποιούνται, ανάλογα, αν ο δράστης είναι οπλίτης ή αξιωματικός.
Λιποτάκτης στο εσωτερικό είναι ο στρατιωτικός, που απουσιάζει (χωρίς άδεια, εννοείται) από το σώμα στο οποίο ανήκει ή το νοσοκομείο, όπου νοσηλεύεται ή την φυλακή, όπου κρατείται, μετά την παρέλευση έξι ημερών, από την βεβαιωμένη απουσία του ή δεκαπέντε ημερών, αν δεν έχει συμπληρώσει υπηρεσία τριών μηνών.
Επίσης, όποιος έλαβε άδεια απουσίας ή μετακινείται μεμονωμένα και δεν εμφανίζεται εντός 15 ημερών, στο σώμα του, από την προσδιορισμένη ημερομηνία εμφάνισης ή μετάθεσης ή ανήκει σε σώμα, που βρίσκεται σε μετακίνηση και απουσιάζει αδικαιολόγητα από μία πρόσκληση.
Τέλος, όποιος έχει τιμωρηθεί πειθαρχικά για αυθαίρετη απουσία, τουλάχιστον 24 ωρών, 3 φορές σε διάστημα 6 μηνών και ξανά απουσιάσει αυθαίρετα, για περισσότερο από 2 ημέρες και όποιος, σε πολεμική περίοδο, έχει αποχωρισθεί από το σώμα του και δεν σπεύδει να ενωθεί με το πλησιέστερο σώμα ή να εμφανιστεί μετά από τυχόν αιχμαλωσία, στην πλησιέστερη στρατιωτική αρχή.
Λιποτάκτης στο εξωτερικό, τώρα, είναι ο στρατιωτικός, που διαβαίνει τα ελληνικά σύνορα, χωρίς ειδική άδεια και παραμένει σε ξένη χώρα, πάνω από 3 ημέρες ή ενώ υπηρετεί στο εξωτερικό, εγκαταλείπει το σώμα του, για πάνω από 3 ημέρες ή απουσιάζει βεβαιωμένα και χωρίς άδεια, από το σώμα του, επί 3 τουλάχιστον ημέρες και κατά το διάστημα αυτό, διαβαίνει τα σύνορα ή τέλος, βρίσκεται στο εξωτερικό με άδεια ή για υπηρεσία και δεν επιστρέφει εντός 15 ημερών και σε πολεμική περίοδο 5 ημερών, από την λήξη της ή την προσδιοριζόμενη ημέρα επιστροφής ή ανάκλησης της άδειας με κοινοποίηση διαταγής.
Οπλίτης υπαίτιος λιποταξίας στο εσωτερικό, τιμωρείται, σε ειρηνική περίοδο, με φυλάκιση από 6 μήνες έως 5 χρόνια, ενώ η κατώτατη ποινή, ανέρχεται σε 1 έτος, αν ο δράστης είναι υπότροπος ή αν πήρε μαζί του όπλο ή μεταφορικό μέσο του στρατού (οπότε μπορεί να κατηγορηθεί ΚΑΙ για κλοπή ή υπεξαίρεση) ή αν τέλος λιποτάκτησε ενώ εκτελούσε υπηρεσία (οπότε μπορεί να κατηγορηθεί ΚΑΙ για εγκατάλειψη φυλακής ή θέσης από σκοπό κλπ).
Σε πολεμική τώρα περίοδο, η λιποταξία του οπλίτη, τιμωρείται καταρχήν με ισόβια κάθειρξη, αλλά το Δικαστήριο, έχει τη δυνατότητα να επιβάλλει και απλή κάθειρξη (5-20 έτη), εκτιμώντας όλες τις παραμέτρους της πράξης.
Ο αξιωματικός, τώρα, που λιποτακτεί στο εσωτερικό, τιμωρείται, σε καιρό ειρήνης, με φυλάκιση, από 1 έως 5 χρόνια, σε πολεμική περίοδο, με ισόβια κάθειρξη και σε περίοδο γενικής επιστράτευσης, με κάθειρξη, από 5 έως 20 έτη, ωστόσο στην τελευταία αυτή περίπτωση, το Δικαστήριο και πάλι, εκτιμώντας τις παραμέτρους, δύναται να επιβάλλει μόνον φυλάκιση, από 2 έως 5 χρόνια.
Ο υπαίτιος λιποταξίας, στο εξωτερικό, χωρίς να γίνεται διάκριση, αν είναι οπλίτης ή αξιωματικός, τιμωρείται σε καιρό πολέμου, με ισόβια κάθειρξη και σε ειρηνική περίοδο, με κάθειρξη από 5 έως 10 έτη ή φυλάκιση, από 2 έως 5 χρόνια.
Βλέπουμε επομένως, ότι ο Νόμος, σε μερικές περιπτώσεις, δίνει στο Δικαστήριο (στρατοδικείο. ναυτοδικείο, αεροδικείο), μεγάλα περιθώρια διακριτικής ευχέρειας, ως προς τις ποινές (με μεγάλα εύρη τιμών, ακόμα και 2 έως 20 έτη), υποθέτω, επειδή κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή και τα αίτια, κάθε φορά, διαφορετικά.
Το εν λόγω αδίκημα, τελείται μόνον με δόλο (έστω και ενδεχόμενο), επομένως δεν υπάρχει, όταν συντρέχει ανωτέρα βία (π.χ σοβαρά προβλήματα υγείας) ή άλλοι λόγοι (προσωπικοί, οικογενειακοί, οικονομικοί), που το Δικαστήριο θα αποφασίσει αν αποκλείουν τον καταλογισμό ή απλά οδηγούν σε κάποιο ελαφρυντικό.
Στο σημείο, αυτό, να αναφέρω και το μάλλον εντυπωσιακό (αν και σχεδόν αυτονόητο) άρθρο 4 του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα, που αναφέρει : "Στα στρατιωτικά εγκλήματα ο φόβος δεν επηρεάζει τον καταλογισμό, αν το στρατιωτικό καθήκον απαιτεί από το δράστη να εκτεθεί σε προσωπικό κίνδυνο."
Τέλος, να κάνουμε και τις εξής, σημαντικές παρατηρήσεις :
-Η επιστράτευση του 1974, με τα γεγονότα της Κύπρου, ίσχυσε τυπικά, μέχρι το 2002, οπότε και ήρθη, όπερ σημαίνει ότι όποιος λιποτακτούσε, σε αυτή την περίοδο, δεν θα αντιμετωπιζόταν, σαν να είμαστε σε ειρηνική περίοδο, αλλά με τις ποινές, της πολεμικής περιόδου, με την οποία εξομοιώνεται η γενική επιστράτευση και
-Το ίδιο έτος, η υποχρέωση στράτευσης, ηλικιακά, κατέβηκε, από τα 50, στα 45 έτη, όπερ με την σειρά του, σημαίνει, ότι για τους οπλίτες, τουλάχιστον, στην ηλικία αυτή, παύεις να διώκεσαι, για λιποταξία και μετά από 5 έτη, επέρχεται παραγραφή (εφόσον μιλάμε για πλημμέλημα, βέβαια, το κακούργημα, παραγράφεται σε 15).
Επειδή, υποθέτω, ότι, περισσότερο κόσμο, αφορά το ζήτημα της ανυποταξίας, παρά εκείνο της λιποταξίας, αφού υπάρχουν και οι λεγόμενοι "αντιρρησίες συνείδησης", όσοι, από άποψη, αρνούνται να στρατευτούν και να φέρουν όπλα, να αναφέρουμε και τις αντίστοιχες ποινές της ανυποταξίας ! Έτσι, όποιος, κηρύσσεται ανυπότακτος, σύμφωνα με το Νόμο για τη στρατολογία, τιμωρείται, σε καιρό ειρήνης, με φυλάκιση έως 2 χρόνια, σε καιρό πολέμου, με ισόβια και σε καιρό γενικής επιστράτευσης, με κάθειρξη, από 5 έως 10 έτη. Όμως, αν κριθεί ότι οι υπηρεσίες, που θα μπορούσε να προσφέρει, δεν επηρεάζουν σημαντικά την πολεμική προσπάθεια της χώρας, οι ποινές, σε καιρό πολέμου, πέφτουν σε απλή κάθειρξη 5 έως 20 έτη ή φυλάκιση, από 2 έως 5 χρόνια και σε καιρό επιστράτευσης, σε φυλάκιση, από έξι μήνες έως 5 χρόνια.
ΑπάντησηΔιαγραφή