φυσικά και νομικά πρόσωπα

   Πρόκειται για σημαντική νομική διάκριση : φυσικά πρόσωπα, είμαστε όλοι εμείς και ο καθένας ξεχωριστά, ο κάθε άνθρωπος, που αποκτάει δικαιώματα και υποχρεώσεις, με την γέννηση και έως τον θάνατο.
 Μάλιστα, ήδη το έβρυο-κυοφορούμενο, αποκτά δικαιώματα, μέσα στην κοιλιά της μητέρας του, εφόσον μετά γεννηθεί ζωντανό, έτσι π.χ αν πεθάνει ο πατέρας του, στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τον κληρονομεί.
 Τα νομικά τώρα πρόσωπα, είναι κυρίως ενώσεις φυσικών προσώπων, που επιδιώκουν κάποιο σκοπό (σωματεία, εταιρίες όλων των τύπων κλπ) και δευτερευόντως σύνολα περιουσίας, επίσης προς εξυπηρέτηση κάποιου σκοπού (κυρίως Ιδρύματα).
 Κάθε νομικό πρόσωπο, έχει, όπως λέμε, ξεχωριστή νομική προσωπικότητα, ξεχωριστή από τα μέλη του, δηλαδή, είναι, αυτοτελώς, φορέας δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, έχει δικιά του έδρα, έχει Διοίκηση, δικιά του περιουσία κ.ο.κ
 Αφορμή για τα σημερινά σχόλια, αποτέλεσε μία είδηση για "απόφαση-βόμβα", που προέκυψε στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, κατόπιν ...δελτίου τύπου δικηγορικής εταιρίας, που πέτυχε την έκδοση της εν λόγω απόφασης.
  Σύμφωνα με αυτήν, υποχρεώνεται να πληρώσει ορισμένα χρέη γνωστής ανώνυμης εταιρίας, που ήταν στην επικαιρότητα τελευταία ΚΑΙ η οικογένεια των βασικών μετόχων αυτής.
  Όπως είδαμε παραπάνω, μία τέτοια απόφαση, αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα, ότι για τα χρέη ενός νομικού προσώπου, ευθύνεται το ίδιο και μόνον, όχι τα μέλη του ή η Διοίκησή του.
  Εδώ ανοίγει παρένθεση, για να πούμε ότι ΔΕΝ είναι η πρώτη, ανάλογη απόφαση, έχουν υπάρξει και στο παρελθόν αντίστοιχες αποφάσεις, όπου "υποχωρεί" η νομική προσωπικότητα μιας εταιρίας και θεωρείται, ότι υπόλογο είναι ένα φυσικό πρόσωπο, το οποίο ελέγχει την εταιρία, σε (πολύ) μεγάλο βαθμό.
  Για τις αποφάσεις αυτές, ισχύει, γενικά το ρητό "ο σκοπός αγιάζει τα μέσα", αλλά με ένα μεγάλο ερωτηματικό, για την ορθότητά τους.
   Ουσιαστικά, πρόκειται για τις συχνές εκείνες περιπτώσεις, όπου η εταιρία, το νομικό πρόσωπο, είναι τελείως αφερέγγυο, ενώ οι ιδιοκτήτες, ας πούμε, έχουν μεγάλη, προσωπική, περιουσία και οι πιστωτές, προσπαθούν να βάλουν στο χέρι, τη δεύτερη, αφού η εταιρία έχει ελάχιστο ενεργητικό και τεράστιο παθητικό.
   Για να το πετύχουν αυτό, επικαλούνται κάποιες "νομικές κατασκευές", αμφίβολης βασιμότητας, ωστόσο ενίοτε (και ειδικά όταν ενάγοντες είναι οι εργαζόμενοι) τα Δικαστήρια, τους δικαιώνουν, δίνουν άδεια να βάλουν χέρι σε προσωπικές περιουσίες, άσχετες με την επιχείρηση !
   Προσωπικά, δεν θα ήθελα να πάρω θέση, απευθείας, ωστόσο η πρόβλεψη ξεχωριστής νομικής προσωπικότητας και περιουσίας, για τα νομικά πρόσωπα, είναι σαφής και δεν μπορεί να σχετικοποιείται, κατά το δοκούν και όποτε μας αρέσει...
   Ένα δυνατό επιχείρημα, υπέρ αυτής της άποψης, είναι η πρόβλεψη του Νόμου, για εταιρίες μονοπρόσωπες, όπερ σημαίνει ότι ο Νομοθέτης δίνει τη δυνατότητα ακόμα και σε φυσικά πρόσωπα, να ασκήσουν -ατομική- επιχειρηματική δράση, χωρίς να ρισκάρουν την προσωπική τους περιουσία.
  Ουσιαστικά, με αποφάσεις, όπως η σχολιαζόμενη, καταρρέει ολόκληρο το κοινωνικοοικονομικό σύστημα της ελεύθερης οικονομίας και του καπιταλισμού, στο οποίο ανήκει (τουλάχιστον, θεωρητικά) και η χώρα μας και το οποίο δίνει τη δυνατότητα, σε έναν ή περισσότερους, να επιχειρούν, ρισκάροντας μόνον όσα κεφάλαια, έχουν βάλει, διαχρονικά, στις εταιρίες τους.
   Εξάλλου, αν κάποιος θέλει να ρισκάρει την ατομική του περιουσία, μπορεί να ασκήσει επιχείρηση, στο όνομά του ή να συμμετάσχει σε προσωπική-ομόρρυθμη εταιρία, υπάρχει και αυτή η επιλογή.
  Αντίστοιχα, τα ίδια ισχύουν και για όσα είχαν ακουστεί πρόσφατα, για το ενδεχόμενο το Κράτος, να διώξει ατομικά, μέλη-μετόχους εταιριών, που έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο !
  Να πούμε, πάντως, ότι σύμφωνα με το άρθρο 71 του Αστικού Κώδικα, παράλληλα με τις (αστικές) ευθύνες του νομικού προσώπου, για πράξεις ή  παραλείψεις των αντιπροσωπευτικών του οργάνων (στα πλαίσια πάντα της εξουσίας και των καθηκόντων τους), ευθύνεται εις ολόκληρον και το ίδιο το φυσικό πρόσωπο, που το εκπροσωπεί...
  Εδώ πάλι, δημιουργούνται άλλα ζητήματα, διότι, ως γνωστόν, σε εταιρίες, ιδίως κεφαλαιουχικές, τα πρόσωπα της Διοίκησης, μπορεί να μην έχουν ούτε μία μετοχή της εταιρίας, να είναι επαγγελματίες μάνατζερς ή οι απλοί και γνωστοί "αχυράνθρωποι", οπότε και πάλι περιορίζονται οι κίνδυνοι για τους αληθινούς ιδιοκτήτες.