ας μιλήσουμε για τη "ρήτρα αναπροσαρμογής"

    Η πιο "καυτή" νομική έννοια των τελευταίων μηνών, είναι ασφαλώς η "ρήτρα αναπροσαρμογής" στους λογαριασμούς του ρεύματος, που έχει οδηγήσει σε πολύ μεγάλη αύξηση των χρεώσεων και σε αδυναμία πληρωμής τους, από τους καταναλωτές.

   Η δυνατότητα αυτή, στους παρόχους ρεύματος, να ενεργοποιούν την εν λόγω ρήτρα, δόθηκε πριν 9 χρόνια, το 2013 (άρα μάλλον δεν ισχύει αυτό που είπε σήμερα ο βιβλιοπώλης, ότι θεσπίστηκε επί συριζα...) και υπολογίζεται με ένα περίπλοκο μαθηματικό τύπο, που και μαθηματικός να είσαι, θα δυσκολευτείς να βάλεις τις μεταβλητές στην εξίσωση και να την λύσεις !

  Για τον υπολογισμό της χρέωσης του πελάτη (υποτίθεται, τουλάχιστον) ότι λαμβάνονται υπόψιν τιμές και μέσοι αριθμητικοί όροι, που προσδιορίζονται από το Χρηματιστήριο Ενέργειας.

   Επειδή έχει κατατεθεί ήδη, την περασμένη Τρίτη, μία σχετική συλλογική αγωγή από το ΙΝΚΑ και ακολουθεί και δεύτερη, την ερχόμενη εβδομάδα, το κρίσιμο ερώτημα ασφαλώς, είναι το κατά πόσον η "ρήτρα" αυτή είναι νόμιμη ή όχι.

   Το ζήτημα, έχει δύο όψεις : το ένα είναι το τυπικό της υπόθεσης και το δεύτερο είναι το ουσιαστικό, όπου και τα δύο είναι νομικά θέματα, αλλά κυρίαρχο, προφανώς, το δεύτερο !

     Ως προς το τυπικόν του θέματος, το ερώτημα είναι κατά πόσον μπορούν οι εταιρίες να αλλάζουν τους όρους και τις χρεώσεις μονομερώς, από τη στιγμή μάλιστα που ο καταναλωτής είναι το ασθενές μέρος της σύμβασης και όπως συμβαίνει σε ανάλογες περιπτώσεις (τηλεφωνία, ασφαλιστήρια, τραπεζικές συμβάσεις κλπ), ουσιαστικά, υπογράφεις ότι διάβασες (και καλά), έλαβες γνώση και αποδέχτηκες τους προτυπωμένους όρους, τα λεγόμενα και "ψιλά γράμματα"...

    Μέσα στα ψιλά γράμματα, περιλαμβάνεται και η δυνατότητα ενεργοποίησης της εν λόγω ρήτρας αναπροσαρμογής και μάλιστα μονομερώς από τους παρόχους, ωστόσο αυτό, με βάση την εθνική και κοινοτική Νομοθεσία προστασίας του καταναλωτή, θα μπορούσε να κριθεί ως άκυρο και καταχρηστικό, κυρίως επειδή δεν έχει προηγηθεί σχετική ενημέρωση του καταναλωτή (τουλάχιστον 30 μέρες πριν, λέει ο Νόμος), ώστε αυτός να έχει τη δυνατότητα να καταγγείλει τη σύμβαση, αν κρίνει ότι δεν τον συμφέρει πλέον !

   Ως προς το τυπικό και διαδικαστικό του θέματος, επομένως, η ζυγαριά φαίνεται να γέρνει περισσότερο προς το μέρος των καταναλωτών, ωστόσο και εδώ οι εταιρίες-πάροχοι, θα μπορούσαν να αντιτείνουν, ότι δεν χρειαζόταν νέα ενημέρωση, εφόσον η ρήτρα πηγάζει εκ του Νόμου, περιλαμβάνονταν στους Γ.Ο.Σ και επιπλέον ότι είναι γνωστή και η εξίσωση, βάσει της οποίας υπολογίζεται (έστω και αν πρέπει να είσαι μαθηματικός, όπως είπαμε, για να βρεις τη λύση και παράλληλα να ψάξεις αρκετά να βρεις τις παραμέτρους, πράγμα πολύ δύσκολο, για το μέσο άνθρωπο, πόσο μάλλον για τη γιαγιά στο χωριό)...

    Ως προς την ουσία τώρα, η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση ή μάλλον περισσότερο με το μέρος των παρόχων, διότι απλά και με την κοινή Λογική, αν το δεις, δεν μπορεί να ακριβαίνουν όλα και το ρεύμα όχι !

    Εφόσον, μετά από 2 χρόνια πανδημίας, ο πληθωρισμός είναι στα ύψη και υπάρχει και πόλεμος στο προσκήνιο, είναι εύλογο ότι έχει ακριβύνει το κόστος παραγωγής του ρεύματος, άρα δεν μπορεί το τελικό προϊόν, να μείνει αμετάβλητο, δηλαδή να επιβαρυνθούν με αυτό, αποκλειστικά οι πάροχοι και όχι και οι αντισυμβαλλόμενοι-καταναλωτές.

     Είναι αυτό που στο Αστικό Δίκαιο, ονομάζεται "απρόοπτη μεταβολή των συνθηκών" και αν δεν γινόταν αυτόματα, μέσω της ρήτρας αναπροσαρμογής, αν δεν είχε θεσπιστεί αυτή, δηλαδή, είναι βέβαιο ότι θα γινόταν δικαστικά, αν οι πάροχοι το ζητούσαν !

      Συνεπώς, ως συμπέρασμα δικό μου, προκύπτει ότι οι πιθανότητες δικαστικής ακύρωσης της ρήτρας, είναι πολύ λίγες έως ελάχιστες....

     Θα μπορούσε να συμβεί μόνον, αν κάποιος με εξαιρετικές γνώσεις Μαθηματικών και Οικονομικών, ήταν σε θέση να αποδείξει λάθος την σχετική εξίσωση της ρήτρας αναπροσαρμογής ή ότι αυτή οδηγεί σε μεγαλύτερα (υπερ)κέρδη (όπως λέγεται) τις εταιρίες-παρόχους, αντί απλά να αντισταθμίζει τις απώλειες από την αύξηση της τιμής των πρώτων υλών ή ότι το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, από ήλιο (φωτοβολταϊκά) και άνεμο (ανεμογεννήτριες), δεν επηρεάζεται ...από πληθωρισμούς και πολέμους !