Κατά καιρούς, ειδικά σε ειδεχθή και σοβαρά αδικήματα (ανθρωποκτονίες, βαριές σωματικές βλάβες, εμπρησμούς κλπ), οι κατηγορούμενοι, όπως μεταδίδουν τα ΜΜΕ, είναι ψυχοπαθείς ή "πουλάνε τρέλα", ζητώντας να εξεταστούν από ψυχίατρο, προκειμένου να τύχουν ευνοϊκής μεταχείρισης.
Σχετικά πρόσφατη είναι η περίπτωση του μακελάρη στη Νορβηγία, ο οποίος τελικά κρίθηκε ψυχικά υγιής (!), όπως άλλωστε είχε ζητήσει και ο ίδιος, αλλά εκεί οι Νόμοι είναι διαφορετικοί, οπότε ας δούμε τι ισχύει εδώ :
Ο ποινικός μας Κώδικας ορίζει ότι δεν καταλογίζεται η πράξη στο δράστη ενός εγκλήματος, όταν αυτός δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί το άδικο της συμπεριφοράς του, εξ αιτίας μόνιμης νοσηρής διατάραξης των πνευματικών λειτουργιών ή και λόγω παροδικής διατάραξης της συνείδησης.
Δεν καταλογίζεται, πρακτικά σημαίνει ότι δεν μπορεί και δεν επιβάλλεται ποινή (φυλάκισης ή κάθειρξης). Διατάσσεται ωστόσο εγκλεισμός σε ψυχιατρείο ή ειδικό χώρο κράτησης εντός φυλακών (δεν θα αναφερθούμε εδώ στη διάρκεια του εγκλεισμού, που δεν είναι αμελητέα, ωστόσο σίγουρα οι συνθήκες κράτησης είναι ευνοϊκότερες απ'ότι στη φυλακή).
Δικαιολογία αυτής της ρύθμισης είναι ότι προφανώς, εκείνος που δεν μπορεί να καταλάβει ότι έκανε κάτι κακό, δεν μπορεί να αντιληφθεί και το κακό που του επιβάλλεται με την ποινή !
Σχετικά τώρα με την ανωτέρη ρύθμιση, θα πρέπει να γίνουν οι εξής χρήσιμες παρατηρήσεις :
-Ο Νόμος διακρίνει 2 περιπτώσεις "ακαταλόγιστου" : η μία είναι η μόνιμη ψυχική πάθηση, με οργανικά αίτια (ψυχώσεις, σχιζοφρένειες, μανίες κλπ-δεν είμαι γιατρός) και η άλλη είναι η παροδική εμφάνιση σε άτομα, κατά τ' άλλα υγιή, διαταραχής της συνειδήσεως. Η τελευταία, κατά κανόνα, εμφανίζεται σε άτομα, τα οποία είναι υπό την επήρεια ουσιών (χάπια, ναρκωτικά κλπ-ειδικά σε "νέα" ναρκωτικά- βλ. "άλατα μπάνιου", μίξεις ουσιών κ.ο.κ).
-Η μέθη, για να υπαχθεί, σε αυτή την κατηγορία είναι πολύ δύσκολο, θα πρέπει να μιλάμε για ακραία μέθη. Η "απλή" μέθη, οδηγεί σε μειωμένο καταλογισμό, ήτοι μειωμένη ποινή και μόνον εφόσον ο δράστης δεν ευθύνεται για αυτήν, δεν έφερε δηλ. επίτηδες τον εαυτό του σε κατάσταση μέθης, για να νικήσει αναστολές κλπ.
-Γενικά σε όσες, από τις πιο πάνω, περιπτώσεις, δεν αποδεικνύεται ότι ο δράστης έχει το ακαταλόγιστο, εξετάζεται περαιτέρω, αν έχει μειωμένο καταλογισμό, οπότε του επιβάλλεται μεν "κανονική" ποινή, αλλά ελαττωμένη (περιπτώσεις κατάθλιψης και άλλες ήπιες μορφές ψυχικών παθήσεων).
-Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει σχετική πραγματογνομωσύνη, είτε αυτεπάγγελτα, είτε με αίτηση του κατηγορούμενου, ωστόσο ΔΕΝ δεσμεύεται από το πόρισμά της και μπορεί να αποφασίσει αλλιώς !
-Γενικά, το αν ο δράστης είναι τρελός ή πουλάει τρέλα, για να πέσει στα μαλακά, κρίνεται και από τις περιστάσεις του εγκλήματος, τον τρόπο που έδρασε πριν και μετά, τη μεθοδικότητά του, αν επιχείρησε να καλύψει τα ίχνη του ή όχι κ.ο.κ.
-Ειδική πρόβλεψη υπάρχει για του κωφάλαλους εγκληματίες, τους οποίους ο Νομοθέτης, θεωρεί a priori ακαταλόγιστους και μόνον, κατ' εξαίρεση, μπορεί να τους επιβληθεί ποινή ελαττωμένη.
-Αν υποβληθεί ισχυρισμός για έλλειψη καταλογισμού ή μειωμένο καταλογισμό, ορισμένα και με στοιχεία, το Δικαστήριο είναι υποχρεωμένο να αιτιολογήσει τυχόν απορριπτική του κρίση.
Σχετικά πρόσφατη είναι η περίπτωση του μακελάρη στη Νορβηγία, ο οποίος τελικά κρίθηκε ψυχικά υγιής (!), όπως άλλωστε είχε ζητήσει και ο ίδιος, αλλά εκεί οι Νόμοι είναι διαφορετικοί, οπότε ας δούμε τι ισχύει εδώ :
Ο ποινικός μας Κώδικας ορίζει ότι δεν καταλογίζεται η πράξη στο δράστη ενός εγκλήματος, όταν αυτός δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί το άδικο της συμπεριφοράς του, εξ αιτίας μόνιμης νοσηρής διατάραξης των πνευματικών λειτουργιών ή και λόγω παροδικής διατάραξης της συνείδησης.
Δεν καταλογίζεται, πρακτικά σημαίνει ότι δεν μπορεί και δεν επιβάλλεται ποινή (φυλάκισης ή κάθειρξης). Διατάσσεται ωστόσο εγκλεισμός σε ψυχιατρείο ή ειδικό χώρο κράτησης εντός φυλακών (δεν θα αναφερθούμε εδώ στη διάρκεια του εγκλεισμού, που δεν είναι αμελητέα, ωστόσο σίγουρα οι συνθήκες κράτησης είναι ευνοϊκότερες απ'ότι στη φυλακή).
Δικαιολογία αυτής της ρύθμισης είναι ότι προφανώς, εκείνος που δεν μπορεί να καταλάβει ότι έκανε κάτι κακό, δεν μπορεί να αντιληφθεί και το κακό που του επιβάλλεται με την ποινή !
Σχετικά τώρα με την ανωτέρη ρύθμιση, θα πρέπει να γίνουν οι εξής χρήσιμες παρατηρήσεις :
-Ο Νόμος διακρίνει 2 περιπτώσεις "ακαταλόγιστου" : η μία είναι η μόνιμη ψυχική πάθηση, με οργανικά αίτια (ψυχώσεις, σχιζοφρένειες, μανίες κλπ-δεν είμαι γιατρός) και η άλλη είναι η παροδική εμφάνιση σε άτομα, κατά τ' άλλα υγιή, διαταραχής της συνειδήσεως. Η τελευταία, κατά κανόνα, εμφανίζεται σε άτομα, τα οποία είναι υπό την επήρεια ουσιών (χάπια, ναρκωτικά κλπ-ειδικά σε "νέα" ναρκωτικά- βλ. "άλατα μπάνιου", μίξεις ουσιών κ.ο.κ).
-Η μέθη, για να υπαχθεί, σε αυτή την κατηγορία είναι πολύ δύσκολο, θα πρέπει να μιλάμε για ακραία μέθη. Η "απλή" μέθη, οδηγεί σε μειωμένο καταλογισμό, ήτοι μειωμένη ποινή και μόνον εφόσον ο δράστης δεν ευθύνεται για αυτήν, δεν έφερε δηλ. επίτηδες τον εαυτό του σε κατάσταση μέθης, για να νικήσει αναστολές κλπ.
-Γενικά σε όσες, από τις πιο πάνω, περιπτώσεις, δεν αποδεικνύεται ότι ο δράστης έχει το ακαταλόγιστο, εξετάζεται περαιτέρω, αν έχει μειωμένο καταλογισμό, οπότε του επιβάλλεται μεν "κανονική" ποινή, αλλά ελαττωμένη (περιπτώσεις κατάθλιψης και άλλες ήπιες μορφές ψυχικών παθήσεων).
-Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει σχετική πραγματογνομωσύνη, είτε αυτεπάγγελτα, είτε με αίτηση του κατηγορούμενου, ωστόσο ΔΕΝ δεσμεύεται από το πόρισμά της και μπορεί να αποφασίσει αλλιώς !
-Γενικά, το αν ο δράστης είναι τρελός ή πουλάει τρέλα, για να πέσει στα μαλακά, κρίνεται και από τις περιστάσεις του εγκλήματος, τον τρόπο που έδρασε πριν και μετά, τη μεθοδικότητά του, αν επιχείρησε να καλύψει τα ίχνη του ή όχι κ.ο.κ.
-Ειδική πρόβλεψη υπάρχει για του κωφάλαλους εγκληματίες, τους οποίους ο Νομοθέτης, θεωρεί a priori ακαταλόγιστους και μόνον, κατ' εξαίρεση, μπορεί να τους επιβληθεί ποινή ελαττωμένη.
-Αν υποβληθεί ισχυρισμός για έλλειψη καταλογισμού ή μειωμένο καταλογισμό, ορισμένα και με στοιχεία, το Δικαστήριο είναι υποχρεωμένο να αιτιολογήσει τυχόν απορριπτική του κρίση.
το ιδανικό βέβαια, είναι να πείσει κανείς τους Δικαστές ότι το πρόβλημά του, ήταν παροδικό και όχι μόνιμο, ότι υπήρχε όταν διέπραξε το αδίκημα, ενώ τώρα είναι καλά, ώστε να αποφύγει και τη φυλακή και το ψυχιατρείο !!
ΑπάντησηΔιαγραφή