Ο ποινικός μας κώδικας περιέχει σειρά, ειδικών, ρυθμίσεων για τους ανήλικους εγκληματίες και οι βασικότερες έχουν ως εξής :
-Καταρχάς, ανήλικος θεωρείται ο εγκληματίας, όταν είναι μεταξύ 8 και 18 χρόνων, κατά το χρόνο τέλεσης της πράξης.
-Στους ανηλίκους, επιβάλλονται, κατά κανόνα τα λεγόμενα αναμορφωτικά μέτρα, που μπορεί να είναι π.χ η επίπληξη, παρακολούθηση ειδικών προγραμμάτων ή σχολών, η εισαγωγή σε ιδρύματα κλπ. Το δικαστήριο αποφασίζει πόσα και ποια αναμορφωτικά μέτρα θα επιβληθούν και ποια θα είναι η διάρκειά τους.
-Αν ο ανήλικος χρειάζεται ειδική μεταχείριση, επειδή πάσχει από ψυχική ή άλλη νόσο ή είναι άτομο εξαρτημένο από ουσίες, τότε δεν επιβάλλονται αναμορφωτικά, αλλά θεραπευτικά μέτρα, όπως π.χ παραπομπή σε ψυχιατρείο ή μονάδα απεξάρτησης.
-Τα αναμορφωτικά και θεραπευτικά μέτρα, παύουν όταν συμπληρώσει ο δράστης τα 18, ωστόσο δύνανται να παραταθούν, το πολύ μέχρι τα 21.
-Όσοι είναι από 8 έως 13 ετών, δεν έχουν ποινικές ευθύνες. Όσοι είναι από 13 έως 15, τιμωρούνται μόνον με αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα. Όσοι είναι από 15 έως 18, μπορεί να τιμωρηθούν και με ποινικό σωφρονισμό, ήτοι φυλάκιση.
-Περιορισμός σε ειδική φυλακή, επιβάλλεται λοιπόν, όταν ο ανήλικος είναι άνω των 15 και η πράξη του, αν τελούνταν από ενήλικο, θα είχε χαρακτήρα κακουργήματος και εμπεριέχει το στοιχείο της βίας και στρέφεται κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας ή τελείται κατ' επάγγελμα ή κατ' εξακολούθηση ! Η σχετική απόφαση απαιτείται να είναι ειδικώς αιτιολογημένη, σχετικά με το γιατί δεν επαρκούν τα άλλα μέτρα και πρέπει να διαταχθεί εγκλεισμός.
-Η διάρκεια του εγκλεισμού σε φυλακή, καθορίζεται από το Δικαστήριο, με βάση τις εξής διακρίσεις : α) από 6 μήνες έως 5 έτη, αν για την πράξη προβλέπεται ποινή κάθειρξης έως 10 χρόνια β) από 2 έως 10 χρόνια, αν για την πράξη προβλέπεται ισόβια κάθειρξη ή κάθειρξη άνω των 10 χρόνων και γ) έως 15 έτη, σε ιδιαίτερες περιπτώσεις σοβαρών εγκλημάτων, που απειλούνται με ισόβια κάθειρξη ή κάθειρξη τουλάχιστον 10 ετών.
-Ο ανήλικος κρατούμενος απολύεται -υπό όρους- από την φυλακή, εφόσον εκτίσει το 1/2 της ποινής του, εκτός να κριθεί -αιτιολογημένα- ότι πρέπει να παραμείνει σε αυτή.
-Αν ο ανήλικος συμπληρώσει τα 18, πριν δικαστεί ή πριν αρχίσει η εκτέλεση της ποινής του, το Δικαστήριο, μπορεί να τον αντιμετωπίσει ως "κοινό" εγκληματία, με ποινή ωστόσο ελαττωμένη. Οι κρατούμενοι αυτοί κρατούνται χωριστά από τους υπόλοιπους.
-Ποινή ελαττωμένη μπορεί να επιβληθεί και σε όσους εγκλημάτισαν μεταξύ 18 και 21 ! Είναι το γνωστό σε όλους, ως "ελαφρυντικό της μετεφηβικής ηλικίας". Και αυτοί οι κρατούμενοι πρέπει να κρατούνται χωριστά από τους ενήλικους..
-Καταρχάς, ανήλικος θεωρείται ο εγκληματίας, όταν είναι μεταξύ 8 και 18 χρόνων, κατά το χρόνο τέλεσης της πράξης.
-Στους ανηλίκους, επιβάλλονται, κατά κανόνα τα λεγόμενα αναμορφωτικά μέτρα, που μπορεί να είναι π.χ η επίπληξη, παρακολούθηση ειδικών προγραμμάτων ή σχολών, η εισαγωγή σε ιδρύματα κλπ. Το δικαστήριο αποφασίζει πόσα και ποια αναμορφωτικά μέτρα θα επιβληθούν και ποια θα είναι η διάρκειά τους.
-Αν ο ανήλικος χρειάζεται ειδική μεταχείριση, επειδή πάσχει από ψυχική ή άλλη νόσο ή είναι άτομο εξαρτημένο από ουσίες, τότε δεν επιβάλλονται αναμορφωτικά, αλλά θεραπευτικά μέτρα, όπως π.χ παραπομπή σε ψυχιατρείο ή μονάδα απεξάρτησης.
-Τα αναμορφωτικά και θεραπευτικά μέτρα, παύουν όταν συμπληρώσει ο δράστης τα 18, ωστόσο δύνανται να παραταθούν, το πολύ μέχρι τα 21.
-Όσοι είναι από 8 έως 13 ετών, δεν έχουν ποινικές ευθύνες. Όσοι είναι από 13 έως 15, τιμωρούνται μόνον με αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα. Όσοι είναι από 15 έως 18, μπορεί να τιμωρηθούν και με ποινικό σωφρονισμό, ήτοι φυλάκιση.
-Περιορισμός σε ειδική φυλακή, επιβάλλεται λοιπόν, όταν ο ανήλικος είναι άνω των 15 και η πράξη του, αν τελούνταν από ενήλικο, θα είχε χαρακτήρα κακουργήματος και εμπεριέχει το στοιχείο της βίας και στρέφεται κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας ή τελείται κατ' επάγγελμα ή κατ' εξακολούθηση ! Η σχετική απόφαση απαιτείται να είναι ειδικώς αιτιολογημένη, σχετικά με το γιατί δεν επαρκούν τα άλλα μέτρα και πρέπει να διαταχθεί εγκλεισμός.
-Η διάρκεια του εγκλεισμού σε φυλακή, καθορίζεται από το Δικαστήριο, με βάση τις εξής διακρίσεις : α) από 6 μήνες έως 5 έτη, αν για την πράξη προβλέπεται ποινή κάθειρξης έως 10 χρόνια β) από 2 έως 10 χρόνια, αν για την πράξη προβλέπεται ισόβια κάθειρξη ή κάθειρξη άνω των 10 χρόνων και γ) έως 15 έτη, σε ιδιαίτερες περιπτώσεις σοβαρών εγκλημάτων, που απειλούνται με ισόβια κάθειρξη ή κάθειρξη τουλάχιστον 10 ετών.
-Ο ανήλικος κρατούμενος απολύεται -υπό όρους- από την φυλακή, εφόσον εκτίσει το 1/2 της ποινής του, εκτός να κριθεί -αιτιολογημένα- ότι πρέπει να παραμείνει σε αυτή.
-Αν ο ανήλικος συμπληρώσει τα 18, πριν δικαστεί ή πριν αρχίσει η εκτέλεση της ποινής του, το Δικαστήριο, μπορεί να τον αντιμετωπίσει ως "κοινό" εγκληματία, με ποινή ωστόσο ελαττωμένη. Οι κρατούμενοι αυτοί κρατούνται χωριστά από τους υπόλοιπους.
-Ποινή ελαττωμένη μπορεί να επιβληθεί και σε όσους εγκλημάτισαν μεταξύ 18 και 21 ! Είναι το γνωστό σε όλους, ως "ελαφρυντικό της μετεφηβικής ηλικίας". Και αυτοί οι κρατούμενοι πρέπει να κρατούνται χωριστά από τους ενήλικους..
με βάση και τα ανωτέρω, η χθεσινή απόφαση για την προφυλάκιση 17χρονου στην Κρήτη, που κατηγορείται για ειδεχθή ανθρωποκτονία σε βάρος συνομήλικου, θεωρώ ότι είναι ορθή και -θεωρητικά τουλάχιστον- στη φυλακή θα είναι πιο ασφαλής.. .
ΑπάντησηΔιαγραφή