Ένα από τα μέσα αναγκαστικής εκτέλεσης-είσπραξης, που έχει ο δανειστής στα χέρια του, έναντι του οφειλέτη, το οποίο μάλιστα αποδεικνύεται δραστικό και αποτελεσματικό πολλές φορές, είναι και η κατάσχεση απαίτησης που έχει ο οφειλέτης, έναντι άλλου-τρίτου.
Οι οικονομικές απαιτήσεις κάποιου, ως γνωστόν, συγκαταλέγονται στα στοιχεία της περιουσίας του, του ενεργητικού του και επειδή δεν είναι βέβαιο (μάλλον απίθανο), ότι αν εισπράξει, θα εξοφλήσει το (τα) χρέη του, μπορεί ο δανειστής να τον προλάβει και να εισπράξει εκείνος τα χρήματα και ο οφειλέτης ..να μείνει με τη χαρά, με την προσδοκία ότι θα πάρει λεφτά.
Η πιο διαδεδομένη στην πράξη, περίπτωση αυτού του είδους, αποτελούν ασφαλώς οι κατασχέσεις-δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών, αφού η κατάθεση δεν αντιπροσωπεύει τίποτε άλλο, παρά απαίτηση του καταθέτη έναντι της τράπεζας.
Ωστόσο, δεν είναι η μοναδική, αλλά αφορά κάθε χρηματική απαίτηση, που μπορεί να έχει ο οφειλέτης έναντι τρίτου, όπως π.χ χρήματα από εκτελεσθέν έργο, ενοίκια, ομόλογα, μετοχές, ασφαλιστική αποζημίωση, ακόμα και κινητά πράγματα, που μπορεί να του ανήκουν, αλλά να βρίσκονται υπό την κατοχή άλλου (π.χ οχήματα).
Απαγορεύεται να κατασχεθούν, με αυτόν τον τρόπο :
-πράγματα που υπόκεινται σε άμεση φθορά
-η εταιρική μερίδα σε προσωπικές εταιρίες (ο.ε και ε.ε βασικά)
-απαιτήσεις που εξαρτώνται από αντιπαροχή εκ μέρους του οφειλέτη (το ζήτημα αυτό σηκώνει μεγάλη συζήτηση, για το τι ακριβώς εννοεί ο Νόμος)
-απαιτήσεις διατροφής
-απαιτήσεις κοινοτικών επιδοτήσεων, στα χέρια του ΟΠΕΚΕΠΕ και
-απαιτήσεις μισθών και συντάξεων, εκτός αν πρόκειται για οφειλή από διατροφή και μόνον έως το μισό.
Επίσης, για το ζήτημα του κατά πόσον επιτρέπεται η κατάσχεση τραπεζικού λογαριασμού, όταν εκεί κατατίθεται μισθός ή σύνταξη, ρητά ορίζεται ότι μπορεί να κατασχεθεί ΜΟΝΟΝ ΤΟ ΕΠΙΠΛΕΟΝ, που σημαίνει, αν το καταλαβαίνω σωστά, ότι π.χ αν ο μισθός είναι 1.000 ευρώ και στο λογαριασμό υπάρχουν 1.500 ευρώ, την ημέρα της κατάσχεσης, θα δεσμευτούν, μόνον τα 500.
Από κει και μετά, υπάρχουν διάφορα νομικά ζητήματα, γύρω από τη μορφή αυτή εκτέλεσης, όπως :
-το κατασχετήριο πρέπει να περιέχει όλα τα απαραίτητα, εκ του Νόμου, στοιχεία
-πρέπει να επιδοθεί στον τρίτο και εντός 8 ημερών και στον οφειλέτη, αλλιώς δεν ισχύει
-ο τρίτος είναι υποχρεωμένος να κάνει δήλωση στο Ειρηνοδικείο, σχετικά με το αν υπάρχει ή όχι η απαίτηση του οφειλέτη, εναντίον του, πάλι εντός 8 ημερών
-αν η δήλωση είναι θετική, τα χρήματα δίδονται στο δανειστή, μετά από 8 ημέρες, από την επίδοση στον οφειλέτη της κατάσχεσης. Στο σημείο αυτό, χρειάζεται προσοχή, διότι πολλές τράπεζες, κάνοντας εφαρμογή ενός Νόμου του ..1923, απαιτούν δικαστική απόφαση, για να δώσουν τα λεφτά στον κατασχόντα, ενώ και σε άλλες περιπτώσεις, χρειάζεται δικαστική άδεια, όπως π.χ επί ΟΤΑ
-από τη στιγμή, που παίρνει στα χέρια του, το κατασχετήριο, ο τρίτος, απαγορεύεται να πληρώσει τον οφειλέτη, αλλά οφείλει να δεσμεύσει τα χρήματα, υπέρ του δανειστή
-αν η δήλωση του τρίτου, είναι ανακριβής ή αρνητική, ο δανειστής μπορεί να την προσβάλει και να αποδείξει την ύπαρξή της, στρεφόμενος κατά του τρίτου, ζητώντας ακόμα και επιπλέον αποζημίωση
-αν είναι η δήλωση θετική και ο τρίτος δεν πληρώσει, μπορεί να γίνει εκτέλεση ..εις βάρος του, με τίτλο ..τη δήλωσή του
-τέλος, το πιο βασικό και ίσως το πιο θετικό, είναι ότι ο τρίτος δεν μπορεί να προσβάλει το κύρος της κατάσχεσης ή να ερευνήσει αν σωστά ή όχι υπάρχει η απαίτηση, παρά μόνον για τυπικούς λόγους, αν δηλαδή έγινε επίδοση στον οφειλέτη και αν περιέχει το απαραίτητα στοιχεία το κατασχετήριο, που είναι και η πιο ΟΡΘΗ πρόβλεψη, αφού ο τρίτος ενεργεί, εν προκειμένω, ως .."Πόντιος Πιλάτος" και ο οφειλέτης, εις βάρος του οποίου στρέφεται ουσιαστικά η κατάσχεση, είναι εκείνος, που πρέπει να ενδιαφερθεί και να προσβάλει ή όχι την κατάσχεση. Ο τρίτος, ούτως ή άλλως, θα έδινε τα χρήματα, οπότε το σε ποιον θα τα δώσει ελάχιστη σημασία έχει για εκείνον.
Το τελευταίο αποτελεί σπόντα, για ορισμένα κρούσματα τραπεζικών ιδρυμάτων, που προσπαθούν να προστατεύσουν, με νύχια και με δόντια, τις καταθέσεις των πελατών τους, από τέτοιες κατασχέσεις, λες και τα χρήματα είναι δικά τους !!!
Οι οικονομικές απαιτήσεις κάποιου, ως γνωστόν, συγκαταλέγονται στα στοιχεία της περιουσίας του, του ενεργητικού του και επειδή δεν είναι βέβαιο (μάλλον απίθανο), ότι αν εισπράξει, θα εξοφλήσει το (τα) χρέη του, μπορεί ο δανειστής να τον προλάβει και να εισπράξει εκείνος τα χρήματα και ο οφειλέτης ..να μείνει με τη χαρά, με την προσδοκία ότι θα πάρει λεφτά.
Η πιο διαδεδομένη στην πράξη, περίπτωση αυτού του είδους, αποτελούν ασφαλώς οι κατασχέσεις-δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών, αφού η κατάθεση δεν αντιπροσωπεύει τίποτε άλλο, παρά απαίτηση του καταθέτη έναντι της τράπεζας.
Ωστόσο, δεν είναι η μοναδική, αλλά αφορά κάθε χρηματική απαίτηση, που μπορεί να έχει ο οφειλέτης έναντι τρίτου, όπως π.χ χρήματα από εκτελεσθέν έργο, ενοίκια, ομόλογα, μετοχές, ασφαλιστική αποζημίωση, ακόμα και κινητά πράγματα, που μπορεί να του ανήκουν, αλλά να βρίσκονται υπό την κατοχή άλλου (π.χ οχήματα).
Απαγορεύεται να κατασχεθούν, με αυτόν τον τρόπο :
-πράγματα που υπόκεινται σε άμεση φθορά
-η εταιρική μερίδα σε προσωπικές εταιρίες (ο.ε και ε.ε βασικά)
-απαιτήσεις που εξαρτώνται από αντιπαροχή εκ μέρους του οφειλέτη (το ζήτημα αυτό σηκώνει μεγάλη συζήτηση, για το τι ακριβώς εννοεί ο Νόμος)
-απαιτήσεις διατροφής
-απαιτήσεις κοινοτικών επιδοτήσεων, στα χέρια του ΟΠΕΚΕΠΕ και
-απαιτήσεις μισθών και συντάξεων, εκτός αν πρόκειται για οφειλή από διατροφή και μόνον έως το μισό.
Επίσης, για το ζήτημα του κατά πόσον επιτρέπεται η κατάσχεση τραπεζικού λογαριασμού, όταν εκεί κατατίθεται μισθός ή σύνταξη, ρητά ορίζεται ότι μπορεί να κατασχεθεί ΜΟΝΟΝ ΤΟ ΕΠΙΠΛΕΟΝ, που σημαίνει, αν το καταλαβαίνω σωστά, ότι π.χ αν ο μισθός είναι 1.000 ευρώ και στο λογαριασμό υπάρχουν 1.500 ευρώ, την ημέρα της κατάσχεσης, θα δεσμευτούν, μόνον τα 500.
Από κει και μετά, υπάρχουν διάφορα νομικά ζητήματα, γύρω από τη μορφή αυτή εκτέλεσης, όπως :
-το κατασχετήριο πρέπει να περιέχει όλα τα απαραίτητα, εκ του Νόμου, στοιχεία
-πρέπει να επιδοθεί στον τρίτο και εντός 8 ημερών και στον οφειλέτη, αλλιώς δεν ισχύει
-ο τρίτος είναι υποχρεωμένος να κάνει δήλωση στο Ειρηνοδικείο, σχετικά με το αν υπάρχει ή όχι η απαίτηση του οφειλέτη, εναντίον του, πάλι εντός 8 ημερών
-αν η δήλωση είναι θετική, τα χρήματα δίδονται στο δανειστή, μετά από 8 ημέρες, από την επίδοση στον οφειλέτη της κατάσχεσης. Στο σημείο αυτό, χρειάζεται προσοχή, διότι πολλές τράπεζες, κάνοντας εφαρμογή ενός Νόμου του ..1923, απαιτούν δικαστική απόφαση, για να δώσουν τα λεφτά στον κατασχόντα, ενώ και σε άλλες περιπτώσεις, χρειάζεται δικαστική άδεια, όπως π.χ επί ΟΤΑ
-από τη στιγμή, που παίρνει στα χέρια του, το κατασχετήριο, ο τρίτος, απαγορεύεται να πληρώσει τον οφειλέτη, αλλά οφείλει να δεσμεύσει τα χρήματα, υπέρ του δανειστή
-αν η δήλωση του τρίτου, είναι ανακριβής ή αρνητική, ο δανειστής μπορεί να την προσβάλει και να αποδείξει την ύπαρξή της, στρεφόμενος κατά του τρίτου, ζητώντας ακόμα και επιπλέον αποζημίωση
-αν είναι η δήλωση θετική και ο τρίτος δεν πληρώσει, μπορεί να γίνει εκτέλεση ..εις βάρος του, με τίτλο ..τη δήλωσή του
-τέλος, το πιο βασικό και ίσως το πιο θετικό, είναι ότι ο τρίτος δεν μπορεί να προσβάλει το κύρος της κατάσχεσης ή να ερευνήσει αν σωστά ή όχι υπάρχει η απαίτηση, παρά μόνον για τυπικούς λόγους, αν δηλαδή έγινε επίδοση στον οφειλέτη και αν περιέχει το απαραίτητα στοιχεία το κατασχετήριο, που είναι και η πιο ΟΡΘΗ πρόβλεψη, αφού ο τρίτος ενεργεί, εν προκειμένω, ως .."Πόντιος Πιλάτος" και ο οφειλέτης, εις βάρος του οποίου στρέφεται ουσιαστικά η κατάσχεση, είναι εκείνος, που πρέπει να ενδιαφερθεί και να προσβάλει ή όχι την κατάσχεση. Ο τρίτος, ούτως ή άλλως, θα έδινε τα χρήματα, οπότε το σε ποιον θα τα δώσει ελάχιστη σημασία έχει για εκείνον.
Το τελευταίο αποτελεί σπόντα, για ορισμένα κρούσματα τραπεζικών ιδρυμάτων, που προσπαθούν να προστατεύσουν, με νύχια και με δόντια, τις καταθέσεις των πελατών τους, από τέτοιες κατασχέσεις, λες και τα χρήματα είναι δικά τους !!!
η παρούσα γράφτηκε με αφορμή πολύ πρόσφατη περίπτωση, όπου δεσμεύσαμε, με τον εντολέα μου, ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσόν, εις χείρας μεγάλης εταιρίας, το οποίο προοριζόταν για την οφειλέτρια-αντίδικο, η οποία είναι εταιρία security. Ονόματα δε λέμε, διότι εδώ υπάρχουν όντως προσωπικά δεδομένα
ΑπάντησηΔιαγραφήένα από τα παράδοξα της ελληνικής σοβιετίας, είναι και αυτό : ο τραπεζικός λογαριασμός, ενός μισθωτού ή συνταξιούχου, είναι ακατάσχετος, μέχρι του ποσού των 1.250 ευρώ, σήμερα και το εύλογο (;) ερώτημα, είναι, γιατί να μην προστατεύεται, αντίστοιχα και ένας έμπορος ή ελεύθερος επαγγελματίας ; (!!) Με τι θα ζήσει αυτός, αν κατασχεθεί-δεσμευτεί ολόκληρο το ποσόν ; Λεπτομέρειες, θα μου πεις...
ΑπάντησηΔιαγραφή