η ευθύνη του προστήσαντος

     Σε συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησης, να πούμε περισσότερα πράγματα για την έννοια και τις συνέπειες της πρόστησης, διότι το ζήτημα είναι σημαντικό και χρήζει ιδιαίτερης ανάλυσης.
  Πρόστηση, υπάρχει όταν κάποιος αναθέτει σε άλλον, μία υπηρεσία γενικά ή και μεμονωμένα, δίνοντάς του παράλληλα οδηγίες και κατευθύνσεις, συνήθως με αμοιβή, με άλλα λόγια, όταν χρησιμοποιεί κάποιος, τρίτον ή τρίτους, για δικές του υποθέσεις, για δικό του λογαριασμό.
  Αν ο προστηθείς (ή υπηρέτης, σύμφωνα με το Νόμο), προξενήσει ζημία, κατά την εκπλήρωση της υπηρεσίας του, σε άλλον, ευθύνεται προς αποζημίωση ΚΑΙ ο προστήσας (ο κύριος) !
  Πρόκειται για μία σημαντική περίπτωση ευθύνης, για πράξεις άλλων, αλλά δεν είναι φυσικά η μοναδική (υπάρχει επίσης η ευθύνη του κατόχου του ζώου, για τυχόν ζημίες, που θα προκαλέσει, των γονιών, για τις ζημιές των ανήλικων τέκνων τους και αρκετές ακόμα, είτε στον Αστικό Κώδικα, είτε σε άλλους, ειδικούς Νόμους).
   Η δικαιολογία της ρύθμισης, είναι ότι εφόσον ο "κύριος" μιας υπόθεσης, ωφελείται από τις ενέργειες των "υπηρετών" του, θα πρέπει να επωμίζεται και τον κίνδυνο, από τυχόν ζημίες, που θα προκληθούν, από τον "υπηρέτη"-προστηθέντα (συν ότι, οφείλει να επιλέγει κανείς προσεκτικά τους βοηθούς του ή και να τους απομακρύνει, όταν είναι αμελείς ή έχουν δόλο και τάση, προς διάπραξη επιζήμιων πράξεων).
    Η πιο διαδεδομένη μορφή πρόστησης, είναι φυσικά η εξαρτημένη εργασία, όπερ σημαίνει ότι ο εργοδότης, ευθύνεται, για τις ζημιές, που προκαλούν, σε τρίτους, οι εργαζόμενοι-υπάλληλοί του, κατά την εκτέλεση των ανατεθειμένων σε αυτούς καθηκόντων (στην έννοια της ζημιάς, περιλαμβάνεται κάθε θετική ή αποθετική χρηματική ζημία, αλλά και οι περιπτώσεις μη περιουσιακής ζημιάς, όπως η αποζημίωση, λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης).
    Ωστόσο, η σχέση της πρόστησης, μπορεί να είναι πολύ πιο "χαλαρή" και όχι τόσο τυπική : για να δώσω ένα λίγο ακραίο παράδειγμα, ακόμα και αν στείλεις έναν άλλον, να σου φέρει κάτι, από το περίπτερο ή άλλο μαγαζί, πάλι υφίσταται σχέση προστήσεως !
    Το πιο σημαντικό όμως και το πιο ενδιαφέρον, στοιχείο, εν προκειμένω, που έχει αποκρυσταλλωθεί και στη Νομολογία, είναι ότι ο εργοδότης ευθύνεται ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΑΝ ο υπάλληλος, ενεργήσει ΕΚΤΟΣ των ορίων των εντολών, που έχει λάβει.
     Έτσι, στο παραπάνω ακραίο παράδειγμα, αν αυτός, που έπαιρνε το αυτοκίνητο, για να πάει στο περίπτερο, αντί αυτού, πήγαινε για καφέ με την κοπέλα του και προξενούσε ατύχημα-ζημιά, πάλι θα ευθυνόταν ο προστήσας αυτόν !
     Οι πιο συνηθισμένες, στην πράξη, περιπτώσεις, ευθύνης εργοδοτών, από την σχέση της πρόστησης, είναι, όταν ο υπάλληλος, σε εταιρίες είσπραξης και διαχείρισης χρημάτων (τράπεζες, ασφαλιστικές, επενδυτικές κλπ), υπεξαιρεί τα χρήματα των πελατών και δεν τα αποδίδει στην εταιρία, ως όφειλε.
     Υπάρχουν ωστόσο και περιπτώσεις, όπου π.χ ο υπάλληλος, εξαπατά τον πελάτη του εργοδότη, για αποκλειστικά ίδιον όφελος (δεν υπεξαιρεί δηλαδή χρήματα, που προορίζονταν για τον εργοδότη), ενεργώντας εκτός των ορίων των καθηκόντων του, ωστόσο ΚΑΙ Σε αυτές τις περιπτώσεις, υπάρχει ευθύνη του προστήσαντος-εργοδότη, όπως είπαμε παραπάνω, εφόσον αυτά συμβαίνουν, στο πλαίσιο της υπηρεσίας του υπαλλήλου και εξ αφορμής αυτής (διαφορετικά δεν θα ερχόταν σε επαφή ο εξαπατηθείς πελάτης, με τον εξαπατήσαντα υπάλληλο).
      Η πρακτική αξία της ρύθμισης, όπως γίνεται κατανοητό, είναι μεγάλη, επειδή, ειδικά σε περιπτώσεις σημαντικής ζημίας, ο εργοδότης-προστήσας, είναι πολύ πιο φερέγγυος, από τον ζημιώσαντα υπάλληλο-προστηθέντα και είναι πιο εύκολο, να αποζημιωθεί το θύμα.