Η έννοια της παραγραφής, δεν αφορά μόνον στο ποινικό δίκαιο, σχετικά δηλαδή με εγκλήματα και ποινές, αλλά είναι μία νομική έννοια, που αναφέρεται σε όλους σχεδόν τους κλάδους του Δικαίου !
Οι οικονομικές απαιτήσεις, μεταξύ ιδιωτών, φυσικών αλλά και νομικών προσώπων, πρέπει να ξεκαθαρίζουν, μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα και να μην υπάρχουν, ως εκκρεμότητα, εσαεί...
Βέβαια, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο ΚΑΝΟΝΑΣ λέει, πως οι αξιώσεις παραγράφονται σε είκοσι χρόνια, δεν το λες και σύντομο αυτό το χρονικό διάστημα (!), ωστόσο ο κανόνας αυτός έχει και εξαιρέσεις, πολύ σημαντικές, που είναι βασικά οι εξής :
Κατ' εξαίρεση λοιπόν, σε πέντε, αντί για είκοσι, χρόνια, παραγράφονται, οι ακόλουθες κατηγορίες αξιώσεων :
-οι εμπορικές απαιτήσεις εν γένει, δηλαδή των εμπόρων, βιομηχάνων, βιοτεχνών, χειροτεχνών, γεωργών, κτηνοτρόφων, μεταφορικών επιχειρήσεων κλπ
-οι απαιτήσεις ξενοδόχων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και νοσοκομείων, από την παροχή των υπηρεσιών τους.
-οι απαιτήσεις επαγγελματιών, όπως γιατροί, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, δικαστικοί επιμελητές κλπ, για τις αμοιβές και τις δαπάνες τους.
-οι εργατικές εν γένει απαιτήσεις, για μισθούς, αμοιβές κλπ
-οι απαιτήσεις από μη καταβληθέντα μισθώματα, κάθε είδους.
-οι απαιτήσεις τόκων και μερισμάτων και
-οι απαιτήσεις από αδικοπραξία (δηλαδή αποζημίωση από παράνομη και υπαίτια ενέργεια κάποιου εναντίον μας, ηθικές βλάβες, ψυχική οδύνη κλπ).
Είναι λοιπόν τόσες πολλές και τόσο σημαντικές, οι εξαιρέσεις, που φαίνεται τελικά σαν να είναι ο κανόνας η 5ετής παραγραφή και όχι η 20ετής !
Από εκεί και μετά, στα ζητήματα της παραγραφής, είναι καλό να γίνουν και οι εξής χρήσιμες παρατηρήσεις-επισημάνσεις :
-Η έννοια της αξίωσης, η οποία υπόκειται σε παραγραφή, μπορεί να μην αφορά σε υποχρέωση του άλλου σε πράξη, αλλά και σε παράλειψη.
-Η παραγραφή υπόκειται σε διακοπή, με την έγερση της ανάλογης αγωγής, οπότε ξαναρχίζει από την αρχή, ξαναδιακόπτεται κ.ο.κ, με κάθε διαδικαστική πράξη !
-Υπάρχουν ειδικοί Νόμοι, που μπορεί να επιβάλλουν ειδικές εξαιρέσεις και συντομότερες ή και πολύ σύντομες παραγραφές, σε κατηγορίες υποθέσεων, όπως π.χ συμβαίνει με τα αξιόγραφα (απαιτήσεις από μη πληρωμένες επιταγές και συναλλαγματικές) ή όπως είχε συμβεί με τις αξιώσεις αποζημίωσης έναντι ασφαλιστικής εταιρίας, από τροχαίο ατύχημα, όπου οριζόταν 2ετής παραγραφή (ήδη η εξαίρεση αυτή έχει καταργηθεί και ισχύει το γενικό όριο, για τις αδικοπραξίες, που είναι, όπως είπαμε, τα πέντε έτη).
-Αν η απαίτηση-αξίωση αναγνωριστεί δικαστικά (με απόφαση, διαταγή πληρωμής κλπ), τότε παραγράφεται πλέον σε 20 έτη, ακόμα και αν αρχικά παραγραφόταν σε 5 ! Αυτό είναι σημαντικό, για όσους διστάζουν να εγείρουν αγωγή, έναντι κάποιου, θεωρώντας ότι είναι αφερέγγυος (δεν έχει τίποτα στο όνομά του), διότι είναι πολύ πιθανόν, να αποκτήσει, εντός της 20ετίας, από την έκδοση της δικαστικής απόφασης και να εισπραχθεί το ποσόν, έστω και με καθυστέρηση χρόνων...
-Τέλος, να πούμε ότι, επειδή οι έλληνες είμαστε της τελευταίας στιγμής, αν η αγωγή π.χ ασκηθεί μία ή δύο μέρες, προτού εκπνεύσει η 5ετής παραγραφή, μπορεί ο εναγόμενος, να προβάλει την ένσταση της καταχρηστικής άσκησης του δικαιώματος, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι θα γίνει και δεκτή, διότι, για να συντρέχει καταχρηστικότητα, εξετάζονται και άλλοι παράγοντες και όχι μόνον ο χρόνος άσκησης της αξίωσης !
Οι οικονομικές απαιτήσεις, μεταξύ ιδιωτών, φυσικών αλλά και νομικών προσώπων, πρέπει να ξεκαθαρίζουν, μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα και να μην υπάρχουν, ως εκκρεμότητα, εσαεί...
Βέβαια, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο ΚΑΝΟΝΑΣ λέει, πως οι αξιώσεις παραγράφονται σε είκοσι χρόνια, δεν το λες και σύντομο αυτό το χρονικό διάστημα (!), ωστόσο ο κανόνας αυτός έχει και εξαιρέσεις, πολύ σημαντικές, που είναι βασικά οι εξής :
Κατ' εξαίρεση λοιπόν, σε πέντε, αντί για είκοσι, χρόνια, παραγράφονται, οι ακόλουθες κατηγορίες αξιώσεων :
-οι εμπορικές απαιτήσεις εν γένει, δηλαδή των εμπόρων, βιομηχάνων, βιοτεχνών, χειροτεχνών, γεωργών, κτηνοτρόφων, μεταφορικών επιχειρήσεων κλπ
-οι απαιτήσεις ξενοδόχων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και νοσοκομείων, από την παροχή των υπηρεσιών τους.
-οι απαιτήσεις επαγγελματιών, όπως γιατροί, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, δικαστικοί επιμελητές κλπ, για τις αμοιβές και τις δαπάνες τους.
-οι εργατικές εν γένει απαιτήσεις, για μισθούς, αμοιβές κλπ
-οι απαιτήσεις από μη καταβληθέντα μισθώματα, κάθε είδους.
-οι απαιτήσεις τόκων και μερισμάτων και
-οι απαιτήσεις από αδικοπραξία (δηλαδή αποζημίωση από παράνομη και υπαίτια ενέργεια κάποιου εναντίον μας, ηθικές βλάβες, ψυχική οδύνη κλπ).
Είναι λοιπόν τόσες πολλές και τόσο σημαντικές, οι εξαιρέσεις, που φαίνεται τελικά σαν να είναι ο κανόνας η 5ετής παραγραφή και όχι η 20ετής !
Από εκεί και μετά, στα ζητήματα της παραγραφής, είναι καλό να γίνουν και οι εξής χρήσιμες παρατηρήσεις-επισημάνσεις :
-Η έννοια της αξίωσης, η οποία υπόκειται σε παραγραφή, μπορεί να μην αφορά σε υποχρέωση του άλλου σε πράξη, αλλά και σε παράλειψη.
-Η παραγραφή υπόκειται σε διακοπή, με την έγερση της ανάλογης αγωγής, οπότε ξαναρχίζει από την αρχή, ξαναδιακόπτεται κ.ο.κ, με κάθε διαδικαστική πράξη !
-Υπάρχουν ειδικοί Νόμοι, που μπορεί να επιβάλλουν ειδικές εξαιρέσεις και συντομότερες ή και πολύ σύντομες παραγραφές, σε κατηγορίες υποθέσεων, όπως π.χ συμβαίνει με τα αξιόγραφα (απαιτήσεις από μη πληρωμένες επιταγές και συναλλαγματικές) ή όπως είχε συμβεί με τις αξιώσεις αποζημίωσης έναντι ασφαλιστικής εταιρίας, από τροχαίο ατύχημα, όπου οριζόταν 2ετής παραγραφή (ήδη η εξαίρεση αυτή έχει καταργηθεί και ισχύει το γενικό όριο, για τις αδικοπραξίες, που είναι, όπως είπαμε, τα πέντε έτη).
-Αν η απαίτηση-αξίωση αναγνωριστεί δικαστικά (με απόφαση, διαταγή πληρωμής κλπ), τότε παραγράφεται πλέον σε 20 έτη, ακόμα και αν αρχικά παραγραφόταν σε 5 ! Αυτό είναι σημαντικό, για όσους διστάζουν να εγείρουν αγωγή, έναντι κάποιου, θεωρώντας ότι είναι αφερέγγυος (δεν έχει τίποτα στο όνομά του), διότι είναι πολύ πιθανόν, να αποκτήσει, εντός της 20ετίας, από την έκδοση της δικαστικής απόφασης και να εισπραχθεί το ποσόν, έστω και με καθυστέρηση χρόνων...
-Τέλος, να πούμε ότι, επειδή οι έλληνες είμαστε της τελευταίας στιγμής, αν η αγωγή π.χ ασκηθεί μία ή δύο μέρες, προτού εκπνεύσει η 5ετής παραγραφή, μπορεί ο εναγόμενος, να προβάλει την ένσταση της καταχρηστικής άσκησης του δικαιώματος, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι θα γίνει και δεκτή, διότι, για να συντρέχει καταχρηστικότητα, εξετάζονται και άλλοι παράγοντες και όχι μόνον ο χρόνος άσκησης της αξίωσης !
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.