Η Διαιτησία, είναι ένας εναλλακτικός τρόπος επίλυσης ιδιωτικών-αστικών διαφορών, πέραν δηλαδή των κοινών-συνηθισμένων Δικαστηρίων, ο οποίος, εκτιμώ, ότι στην πράξη δεν χρησιμοποιείται ευρέως, παρά το γεγονός ότι έχουμε ένα από τα πιο αργά, δικαστικά συστήματα, στον κόσμο (ένας λόγος ίσως είναι το επιπλέον κόστος, για την αμοιβή του Διαιτητή).
Στην πράξη, σε Διαιτησία, άγονται συνήθως διαφορές, που προκύπτουν από δημόσιες συμβάσεις έργων και γενικά, μεταξύ μεγάλων εταιριών, σε υποθέσεις, που πρέπει να ξεκαθαρίζουν γρήγορα.
Ας δούμε επιγραμματικά, τα βασικά σημεία της διαδικασίας :
-Όπως είπαμε, σε Διαιτησία, μπορούν να υπαχθούν μόνον διαφορές ιδιωτικού Δικαίου, ενώ ρητά εξαιρούνται οι εργατικής φύσεως υποθέσεις και επίσης απαγορεύεται να διατάσσονται, από διαιτητικά Δικαστήρια, ασφαλιστικά μέτρα...
-Η συμφωνία περί προσφυγής σε Διαιτησία, καλό είναι να καταρτίζεται εγγράφως, ενώ μπορεί να περιληφθεί ως όρος και στη σύμβαση, για μελλοντικές δηλαδή διαφορές, που τυχόν προκύψουν (αλλά συγκεκριμένα, όχι γενικά και αόριστα).
-Η συμφωνία βέβαια, μπορεί να γίνει και ενώπιον του Δικαστηρίου, στο οποίο είχε αχθεί η υπόθεση ή να δηλωθεί-προταθεί σε αυτό, στην αρχή φυσικά της συζήτησης, όχι σε μεταγενέστερο στάδιο.
-Οι Διαιτητές, μπορεί να είναι ένας ή περισσότεροι, ακόμα και ολόκληρο Δικαστήριο, ενώ δεν είναι υποχρεωτικό να είναι Δικαστές (ή Εισαγγελείς). Όταν όμως ορίζονται περισσότεροι του ενός Διαιτητές, πρέπει να οριστεί και ένας Επιδιαιτητής, ο οποίος είναι πάντα Δικαστής (όπως και όταν ο Διαιτητής είναι ένας).
-Στα Πρωτοδικεία, τηρούνται πάντως και κατάλογοι, με ονόματα Διαιτητών, οι οποίοι, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, ευθύνονται μόνον για δόλο ή βαριά αμέλεια.
-Αναφορικά τώρα, με την αμοιβή των Διαιτητών, αυτή ορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας του αντικειμένου της διαφοράς, εφόσον είναι αποτιμητή σε χρήμα και μάλιστα το ήμισυ αυτής, προκαταβάλλεται, από εκείνον που την ζητάει.
-Υπάρχουν μάλιστα και ανώτατα πλαφόν αμοιβής, που είναι τα 44.000 ευρώ, για εθνικές Διαιτησίες και τα 59.000 ευρώ, για Διεθνείς, ενώ για διαφορές μη αποτιμητές σε χρήμα, το ανώτατο ποσόν, μπορεί να ανέλθει σε 29.000 ευρώ.
-Ενώπιον του Διαιτητή ή του Διαιτητικού Δικαστηρίου, ακολουθείται διαδικασία αντίστοιχη με τα άλλα, αστικά, Δικαστήρια και ολοκληρώνεται με την έκδοση και υπογραφή της απόφασης.
-Η διαιτητική απόφαση, εφόσον δεν προβλέπεται προσφυγή εναντίον της σε άλλους Διαιτητές ή πέρασε η σχετική προθεσμία, παράγει δεδικασμένο (και ό,τι αυτό συνεπάγεται) όπως οι άλλες δικαστικές αποφάσεις και δεν προσβάλλεται με ένδικα μέσα.
-Ωστόσο, μπορεί να ζητηθεί, με αγωγή, η ακύρωσή της, ενώπιον του Εφετείου, για συγκεκριμένους όμως λόγους, τυπικούς και όχι ουσίας (η απόφαση του Εφετείου, με τη σειρά της, υπόκειται σε αναίρεση στον Άρειο Πάγο).
-Επειδή ο Νόμος, επιτρέπει να συσταθούν Μόνιμες Διαιτησίες, σε Επιμελητήρια, Χρηματιστήρια και επαγγελματικές ενώσεις, με προεδρικά διατάγματα, χρειάζεται προσοχή, διότι π.χ η Διαιτησία του Τ.Ε.Ε, μπορεί να ασχοληθεί μόνον με τεχνικά θέματα, είναι δηλαδή συγκεκριμένου και περιορισμένου εύρους, οι εν λόγω Διαιτησίες.
-Τέλος, υπό όρους, δύναται να γίνει αναγνώριση δεδικασμένου και από αλλοδαπή διαιτητική απόφαση.
Στην πράξη, σε Διαιτησία, άγονται συνήθως διαφορές, που προκύπτουν από δημόσιες συμβάσεις έργων και γενικά, μεταξύ μεγάλων εταιριών, σε υποθέσεις, που πρέπει να ξεκαθαρίζουν γρήγορα.
Ας δούμε επιγραμματικά, τα βασικά σημεία της διαδικασίας :
-Όπως είπαμε, σε Διαιτησία, μπορούν να υπαχθούν μόνον διαφορές ιδιωτικού Δικαίου, ενώ ρητά εξαιρούνται οι εργατικής φύσεως υποθέσεις και επίσης απαγορεύεται να διατάσσονται, από διαιτητικά Δικαστήρια, ασφαλιστικά μέτρα...
-Η συμφωνία περί προσφυγής σε Διαιτησία, καλό είναι να καταρτίζεται εγγράφως, ενώ μπορεί να περιληφθεί ως όρος και στη σύμβαση, για μελλοντικές δηλαδή διαφορές, που τυχόν προκύψουν (αλλά συγκεκριμένα, όχι γενικά και αόριστα).
-Η συμφωνία βέβαια, μπορεί να γίνει και ενώπιον του Δικαστηρίου, στο οποίο είχε αχθεί η υπόθεση ή να δηλωθεί-προταθεί σε αυτό, στην αρχή φυσικά της συζήτησης, όχι σε μεταγενέστερο στάδιο.
-Οι Διαιτητές, μπορεί να είναι ένας ή περισσότεροι, ακόμα και ολόκληρο Δικαστήριο, ενώ δεν είναι υποχρεωτικό να είναι Δικαστές (ή Εισαγγελείς). Όταν όμως ορίζονται περισσότεροι του ενός Διαιτητές, πρέπει να οριστεί και ένας Επιδιαιτητής, ο οποίος είναι πάντα Δικαστής (όπως και όταν ο Διαιτητής είναι ένας).
-Στα Πρωτοδικεία, τηρούνται πάντως και κατάλογοι, με ονόματα Διαιτητών, οι οποίοι, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, ευθύνονται μόνον για δόλο ή βαριά αμέλεια.
-Αναφορικά τώρα, με την αμοιβή των Διαιτητών, αυτή ορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας του αντικειμένου της διαφοράς, εφόσον είναι αποτιμητή σε χρήμα και μάλιστα το ήμισυ αυτής, προκαταβάλλεται, από εκείνον που την ζητάει.
-Υπάρχουν μάλιστα και ανώτατα πλαφόν αμοιβής, που είναι τα 44.000 ευρώ, για εθνικές Διαιτησίες και τα 59.000 ευρώ, για Διεθνείς, ενώ για διαφορές μη αποτιμητές σε χρήμα, το ανώτατο ποσόν, μπορεί να ανέλθει σε 29.000 ευρώ.
-Ενώπιον του Διαιτητή ή του Διαιτητικού Δικαστηρίου, ακολουθείται διαδικασία αντίστοιχη με τα άλλα, αστικά, Δικαστήρια και ολοκληρώνεται με την έκδοση και υπογραφή της απόφασης.
-Η διαιτητική απόφαση, εφόσον δεν προβλέπεται προσφυγή εναντίον της σε άλλους Διαιτητές ή πέρασε η σχετική προθεσμία, παράγει δεδικασμένο (και ό,τι αυτό συνεπάγεται) όπως οι άλλες δικαστικές αποφάσεις και δεν προσβάλλεται με ένδικα μέσα.
-Ωστόσο, μπορεί να ζητηθεί, με αγωγή, η ακύρωσή της, ενώπιον του Εφετείου, για συγκεκριμένους όμως λόγους, τυπικούς και όχι ουσίας (η απόφαση του Εφετείου, με τη σειρά της, υπόκειται σε αναίρεση στον Άρειο Πάγο).
-Επειδή ο Νόμος, επιτρέπει να συσταθούν Μόνιμες Διαιτησίες, σε Επιμελητήρια, Χρηματιστήρια και επαγγελματικές ενώσεις, με προεδρικά διατάγματα, χρειάζεται προσοχή, διότι π.χ η Διαιτησία του Τ.Ε.Ε, μπορεί να ασχοληθεί μόνον με τεχνικά θέματα, είναι δηλαδή συγκεκριμένου και περιορισμένου εύρους, οι εν λόγω Διαιτησίες.
-Τέλος, υπό όρους, δύναται να γίνει αναγνώριση δεδικασμένου και από αλλοδαπή διαιτητική απόφαση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.