Εκτός από τη δεύτερη ευκαιρία, που δίνουν τα Δικαστήρια (και ο Νόμος, φυσικά), σε όποιον καταδικαστεί, με την χορήγηση αναστολής, στην ποινή, θα λέγαμε ότι, ορισμένες φορές, δίνεται και μια ...τρίτη ευκαιρία !
Είναι η περίπτωση, όπου δεν μπορεί να δοθεί αναστολή, δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις δηλαδή (κυρίως λόγω του ύψους της ποινής και της κατηγορίας, βλ. κακούργημα), αλλά ορίζεται πως η τυχόν έφεση, που θα ασκήσει, ο καταδικασθείς, θα έχει ανασταλτικό αποτέλεσμα, μέχρι την εκδίκαση, σε β' βαθμό.
Οι περιπτώσεις αυτές, δημιουργούν κάποια πρακτικά προβλήματα, τα οποία δεν έχουν λυθεί, οριστικά, νομίζω, ούτε από την Θεωρία, ούτε από τη Νομολογία, ενώ και οι σχετικές διατάξεις, δεν είναι ξεκάθαρες.
Καταρχάς, θα πρέπει να διακρίνουμε τις δύο βασικές υποθέσεις : πρώτον, όταν ο κατηγορούμενος είναι παρών και δεύτερον, όταν δικάζεται ερήμην (του).
Να υπενθυμίσω, ότι "παρών" θεωρείται ο κατηγορούμενος και όταν εκπροσωπείται, από δικηγόρο και ότι η προθεσμία της έφεσης, είναι δέκα ημέρες, από την δικάσιμο, αν είναι παρών και από την κοινοποίηση της απόφασης, αν δικάστηκε ερήμην.
Αν υπάρχει η φυσική παρουσία του κατηγορούμενου, στο ακροατήριο, για να αφεθεί ελεύθερος, θα πρέπει να ασκήσει έφεση, αμέσως και "επιτόπου" και αυτό επειδή ορίζεται ότι η προθεσμία των 10 ημερών, δεν αναστέλλει την ποινή.
Αυτό, κατά τη γνώμη μου, πρέπει να αλλάξει, διότι μπορεί να συμβεί να εκδοθεί η απόφαση πολύ αργά και να έχει κλείσει το γραφείο, που δέχεται τις εφέσεις, οπότε θα παραμείνει, χωρίς λόγο, κρατούμενος, μέχρι το επόμενο πρωί, που θα ξανά ανοίξει !
Τώρα, πιο πολύπλοκα είναι τα θέματα, όταν η έφεση ασκείται σε ερήμην εκδοθείσα απόφαση και ιδίως, όταν αυτή, φαίνεται, εκ πρώτης όψεως, τουλάχιστον, εκπρόθεσμη.
Λέω εκ πρώτης όψεως, διότι, ως γνωστόν, μια έφεση μπορεί να ασκηθεί εκπρόθεσμα, για πολλούς και διάφορους λόγους, επειδή π.χ η απόφαση δεν επιδόθηκε ορθά ή επειδή άλλος, λόγος ανωτέρας βίας, εμπόδισε να ασκηθεί νωρίτερα και πιο έγκαιρα !
Σε κάθε περίπτωση, το εμπρόθεσμο ή μη της εφέσεως, θα αποφασιστεί, προδικαστικά και κυριαρχικά, από το μόνο αρμόδιο όργανο, που είναι το δευτεροβάθμιο Δικαστήριο, όπου ΕΚΕΊ ο καταδικασθείς, οφείλει να επικαλεστεί και να αποδείξει, για ποιο λόγο, δεν άσκησε νωρίτερα την έφεση.
Από την στιγμή λοιπόν, που η κρίση, για το εμπρόθεσμο της έφεσης, ανάγεται στο μέλλον και δεν ανήκει, ούτε ...στο γραμματέα, που την παραλαμβάνει, ούτε στον Εισαγγελέα, όπου πηγαίνει μετά, έχουμε το πρώτο επιχείρημα, ότι ΚΑΙ η (εκ πρώτης όψεως) εκπρόθεσμη έφεση, επιφέρει κανονικά το ανασταλτικό αποτέλεσμα, που της έδωσε το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο !
Το δεύτερο επιχείρημα, πηγάζει, από την ίδια τη διατύπωση του Νόμου, που μιλάει για έφεση που ασκείται "παραδεκτά" και όχι "εμπρόθεσμα", δηλαδή να μην έχει άλλα, τυπικά, ελαττώματα (π.χ να μην έχει θεωρηθεί αρμοδίως το γνήσιο της υπογραφής του εξουσιοδοτούντος).
Αν δεχόμασταν, εξάλλου, ότι μπορεί ο Εισαγγελέας, να μην δέχεται το ανασταλτικό αποτέλεσμα μιας παραδεκτώς ασκηθείσας και τυπικώς εντάξει έφεσης, θα φτάναμε σε άτοπο αποτέλεσμα, καθώς έτσι θα ακυρώνονταν η δικανική κρίση του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, που έκρινε ότι η έφεση, μπορεί και ΘΑ ΈΧΕΙ αυτή τη δύναμη !
Με άλλα λόγια, έτσι, ένα μονομελές και διοικητικό όργανο, ουσιαστικά, θα ακύρωνε, αυθαίρετα και χωρίς δικαιοδοσία, την δικαστική κρίση, ενός πολυμελούς δικαστικού οργάνου (όχι πάντα, βέβαια, γιατί μπορεί η απόφαση να έχει εκδοθεί, από μονομελές Δικαστήριο, αλλά ...Δικαστήριο, σε κάθε περίπτωση).
Σε επίπεδο ερμηνείας τώρα, ισχύει, άλλωστε η γνωστή αρχή in dubio pro reo, που σημαίνει ότι ανάμεσα σε διαφορετικές ερμηνείες και προσεγγίσεις, επιλέγεται εκείνη που είναι πιο ευνοϊκή, για τα Δικαιώματα και τις Ελευθερίες, του κατηγορούμενου !
Με την χορήγηση της αναστολής, σε ΚΆΘΕ περίπτωση έφεσης, ακόμα αν υπάρχουν ενδείξεις εκπρόθεσμης άσκησης, αφενός ικανοποιείται η πρόβλεψη του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου (που βασίστηκε σε κάποια στοιχεία, προφανώς) και αφετέρου, δεν χάνει κάτι η Πολιτεία, εφόσον η αναστολή αυτή, έχει συγκεκριμένη διάρκεια και θα αρθεί, αν το δευτεροβάθμιο Δικαστήριο, την κρίνει εκπρόθεσμη (οπότε καθίσταται εκτελεστέα η αρχική ποινή)...
Ένα τελευταίο επιχείρημα, εξ αντιδιαστολής και αυτό, πηγάζει από την πρόβλεψη άσκησης αίτησης αναστολής, όταν το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, ΔΕΝ έχει δώσει αναστέλλουσα δύναμη, σε τυχόν έφεση, συνεπώς θα είναι άτοπο και άστοχο, να ζητείται η ίδια αίτηση και στις περιπτώσεις, όπου έχει δοθεί ΉΔΗ, αυτή η δύναμη και απλά αμφισβητείται το εμπρόθεσμο ή μη, της έφεσης !
Ίσως πρέπει να διευκρινίσω, ότι στο παραπάνω κείμενο, εκφράζω προσωπική άποψη, προς αποφυγήν παραξηγήσεων ! Σήμερα, μιλώντας με Εισαγγελέα, μου επισήμανε ότι και το ένδικο μέσο, που ασκείται εκπρόθεσμα, θεωρείται "απαράδεκτο", σύμφωνα με το άρθρο 476 ΚΠΔ. Πάντως, το άρθρο αυτό, μιλάει ΓΕΝΙΚΆ και αναφέρει πότε απορρίπτεται το ένδικο μέσο, από το Δικαστήριο ή το Δικαστικό Συμβούλιο "ως απαράδεκτο" και τι συνέπειες έχει αυτό ! Άρα, μιλάμε για τις περιπτώσεις, όπου έχει κριθεί-αποφασιστεί ήδη, το εμπρόθεσμο ή μη και όχι για την (εξεταζόμενη, παραπάνω) ΕΙΔΙΚΉ περίπτωση του 497 ΚΠΔ, όπου η έφεση απλά εκκρεμεί και μένει να αποδειχθεί, στο μέλλον, αν είναι εμπρόθεσμη ή όχι, διότι εκείνος, που την κάνει -φαινομενικά- εκπρόθεσμα, επικαλείται κάποιους λόγους, σημαντικούς, για αυτό...Πάντως, ο ΚΠΔ, περιέχει, στο άρθρο 472, σχετική πρόβλεψη για την άρση αυτών των αμφισβητήσεων και μάλιστα αμετάκλητα, από το Δικαστήριο ή το Δικαστικό Συμβούλιο, που εξέδωσε την απόφαση ή το βούλευμα, αντίστοιχα.
ΑπάντησηΔιαγραφή