Όλοι, λίγο-πολύ, γνωρίζουμε τους όρους "αποκληρώνω" και "αποκλήρωση" και αναφερόμαστε στην περίπτωση, όπου κάποιος αποκλείει από την κληρονομιά του, ένα προσώπο, το οποίο κανονικά, δηλαδή άλλως, θα ήταν κληρονόμος, εκ του Νόμου.
Άρα, η αποκλήρωση, προϋποθέτει την σύνταξη (έγκυρης) διαθήκης, διότι αλλιώς, η κληρονομιά μοιράζεται "εξ αδιαθέτου", δηλαδή όπως ορίζει ο Νόμος, με βάση τις κληρονομικές τάξεις (πρώτα τα παιδιά, μετά οι γονείς, αδέρφια, ανίψια κλπ).
Νομικά τώρα, υπάρχουν δύο είδη "αποκλήρωσης" : 1. η εν ευρεία εννοία, ήτοι η περίπτωση, όπου ο διαθέτης (αυτός που πεθαίνει και διαθέτει την περιουσία του, δηλαδή, με την διαθήκη) παραλείπει έναν ή περισσότερους, από τους νόμιμους κληρονόμους. Αυτό έχει ως συνέπεια, οι παραλειπόμενοι, να κληρονομούν μόνον τη λεγόμενη "νόμιμη μοίρα", που ισούται με το 1/2 από ότι θα έπαιρναν κανονικά, αν δεν υπήρχε η διαθήκη και η αποκλήρωση εν ευρεία εννοία και 2. η εν στενή εννοία αποκλήρωση, όπου εκεί ο διαθέτης, αποκλείει τον κληρονόμο ΚΑΙ από τη νόμιμη μοίρα, δεν του αφήνει τίποτα, τον αντιμετωπίζει "σαν να μην υπάρχει" !
Η πρώτη μορφή αποκλήρωσης, η πιο "ελαφριά", δεν χρειάζεται καν να αιτιολογείται στην διαθήκη και μπορεί να είναι ρητή ή και σιωπηρή (όταν κάποιος έχει π.χ τρία παιδιά και λέει πως αφήνει την περιουσία του, στα δύο, από αυτά, χωρίς να αναφέρει το τρίτο).
Η δεύτερη μορφή αποκλήρωσης, επειδή είναι πιο σοβαρή και οδηγεί σε πλήρη αποκλεισμό, από το κληρονομικό δικαίωμα, υπόκειται σε πιο αυστηρές προϋποθέσεις.
Για να αποκληρώσει ο γονέας, τα παιδιά του (συνήθως ένα από αυτά), θα πρέπει να συντρέχει ένας από τους -περιοριστικά αναφερόμενους- λόγους αυτούς : Α) αν ο κληρονόμος επιβουλεύθηκε την ζωή του διαθέτη, της συζύγου ή άλλου τέκνου του διαθέτη Β) αν προκάλεσε με πρόθεση σωματικές κακώσεις στο διαθέτη ή στον/στην συζυγό του, από τον οποίο κατάγεται Γ) αν έγινε ένοχος κακουργήματος ή σοβαρού πλημμελήματος με πρόθεση, κατά του διαθέτη ή του/της συζύγου αυτού Δ) αν αθέτησε κακόβουλα την υποχρέωση, που είχε εκ του Νόμου, να διατρέφει το διαθέτη και Ε) αν ζει βίο άτιμο και ανήθικο, παρά τη θέληση του διαθέτη.
Αν συντρέχουν οι λόγοι Α), Γ) και Δ) μπορεί, αντίστοιχα και το παιδί να αποκληρώσει τους γονείς του, ενώ και ο σύζυγος, μπορεί να αποκληρώσει τον/την σύζυγο, εφόσον, κατά τον χρόνο θανάτου, είχε δικαίωμα να ασκήσει αγωγή διαζυγίου, εξ αιτίας ισχυρού κλονισμού του γάμου, από λόγο που ανάγεται σε υπαιτιότητα του αποκληρούμενου συζύγου.
Σχετικά τώρα με αυτήν την (πλήρη-στενή) αποκλήρωση και τους λόγους της, καλό είναι να γίνουν οι εξής χρήσιμες παρατηρήσεις :
-Ο λόγος (ένας από τους 5) της αποκλήρωσης, πρέπει να υφίσταται ΚΑΙ κατά τον χρόνο σύνταξης της διαθήκης. Έτσι π.χ αν κάποιος διάγει "άσωτο και ανήθικο βίο", αλλά στην πορεία τον εγκαταλείψει πλήρως και οριστικά και έρθει στον "ορθό δρόμο", η αποκλήρωση θα είναι άκυρη, εφόσον αυτή η μεταστροφή έλαβε χώρα, πριν την σύνταξη της διαθήκης (ή και πριν το θάνατο του διαθέτη, εν προκειμένω).
-Για να είναι έγκυρη η αποκλήρωση, θα πρέπει ο λόγος της, να αναφέρεται μέσα στο κείμενο της διαθήκης, είτε ρητά, είτε να προκύπτει αβίαστα, από τα παρατιθέμενα πραγματικά περιστατικά.
-Μιλώντας για κακούργημα ή σοβαρό πλημμέλημα, εννοούμε τους όρους, όπως αυτοί αναφέρονται στον ποινικό Κώδικα και χωρίς να έχει υπάρξει καταδίκη, από Δικαστήριο. Το πότε είναι σοβαρό ένα πλημμέλημα, κρίνεται σε κάθε περίπτωση, συνήθως μιλάμε για περιπτώσεις εξύβρισης και μάλιστα χυδαίας, από όπου προκύπτει απαξίωση και έλλειψη κάθε σεβασμού, προς τον διαθέτη.
-Η αποκλήρωση και το δικαίωμα σε αυτήν, καθίστανται ανίσχυρα, εφόσον έχει υπάρξει-μεσολαβήσει "συγγνώμη".
Αυτά, σε γενικές γραμμές και να επαναλάβουμε ότι η αποκλήρωση, όπως κάθε διαθήκη, πέρα των ως άνω προϋποθέσεων, για να έχει ισχύ και αποτελέσματα, θα πρέπει να μην είναι άκυρη ή ακυρώσιμη!
Ακυρώσιμη π.χ μπορεί να είναι μια διάταξη αποκλήρωσης, όταν οφείλεται σε πλάνη ή απάτη, όταν ο διαθέτης δηλαδή έχει παρασυρθεί από άλλους ή και από μόνος του, για το κατά πόσον συντρέχει λόγος αποκλήρωσης ή όχι (π.χ να του πουν ότι "η κόρη σου, έχει σχέση με παντρεμένο", χωρίς αυτό να ισχύει).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.