Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Πέμπτη 29 Μαρτίου 2012

πως διαμορφώνεται η ποινή σε περίπτωση που κάποιος καταδικάζεται για περισσότερα από ένα εγκλήματα

   Σύμφωνα με τα όσα ειπώθηκαν στην προηγούμενη ανάρτηση για τη συρροή των εγκλημάτων, το Δικαστήριο, προκειμένου να επιβάλει ποινή στον κατά συρροή εγκληματία, οφείλει να διακρίνει μεταξύ των 2 βασικών περιπτώσεων συρροής : αν δηλαδή τα εγκλήματα πραγματώθηκαν με μία (π.χ βόμβα που σκοτώνει 3 ανθρώπους) ή πολλές πράξεις (π.χ κάποιος που με περισσότερες πράξεις έχει διαπράξει απάτη, πλαστογραφία, κλοπή, υπεξαίρεση κλπ).
   Στη δεύτερη περίπτωση, που θεωρείται, όπως είπαμε, βαρύτερη, η συνολική ποινή διαμορφώνεται ως εξής : ως βάση λαμβάνεται η βαρύτερη (μεγαλύτερη) ποινή και στη συνέχεια προσαυξάνεται από τις λοιπές -συντρέχουσες- ποινές. Αν οι ποινές είναι ίδιες (ίσες), προσαυξάνεται μία από αυτές.
   Οι κανόνες επαύξησης  της ποινής-βάσης είναι δύο : 1. Η επαύξηση της βαρύτερης ποινής από τις λοιπές-συντρέχουσες δεν μπορεί να είναι κατώτερη από Α) 4 μήνες, αν η συντρέχουσα ποινή είναι ανώτερη από 2 έτη Β) 1 έτος, αν η ποινή αυτή είναι κάθειρξη έως 10 έτη και Γ) 2 έτη, αν η ποινή που συντρέχει είναι κάθειρξη ανώτερη των 10 ετών και 2. ο Νόμος θέτει και ταβάνι ως προς την επαύξηση της ποινής ως εξής : η προσαύξηση της ποινής-βάσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 3/4 του αθροίσματος των λοιπών-συντρεχουσών ποινών και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί η συνολική ποινή να ξεπεράσει Α) τα 25 χρόνια, όταν μιλάμε για κάθειρξη (κανονικά το όριο είναι 20) Β) τα 10 χρόνια, όταν μιλάμε για φυλάκιση (κανονικά το όριο είναι 5 χρόνια) και Γ) τους 6 μήνες, όταν μιλάμε για κράτηση (κανονικά το όριο είναι 1 μήνας). Λέγοντας "κανονικά" εννοούμε την περίπτωση ενός μόνο εγκλήματος (όταν δεν έχουμε δηλ. συρροή).
   Στην πρώτη τώρα περίπτωση, όπου τα περισσότερα εγκλήματα γίνονται με μία πράξη, το Δικαστήριο προσαυξάνει ..ελεύθερα τη βαρύτερη από τις συντρέχουσε ποινές, ωστόσο και εδώ έγκειται η μεγάλη διαφορά, όχι πάνω από τα "κανονικά" όρια, που είδαμε πριν λίγο (20, 5 και 1 μήνας αντίστοιχα).
   Να σημειωθούν τέλος και τα εξής : 1. με τροπολογία που έγινε μετά το ναυάγιο του "ΕΞΠΡΕΣΣ ΣΑΜΙΝΑ", σε περίπτωση πολλαπλών ανθρωποκτονιών από αμέλεια, το Δικαστήριο μπορεί κατ' εξαίρεση να εφαρμόσει τις δυσμενέστερες διατάξεις και η φυλάκιση να φτάσει τα 10 χρόνια και όχι τα 5, όπως προβλέπεται γενικά 2. οι ως άνω διατάξεις δεν εφαρμόζονται στην ισόβια κάθειρξη, εκεί δηλαδή μπορεί να επιβληθούν δις ή τρις ισόβια, όπως ακούμε καμιά φορά, εάν π.χ κάποιος σκοτώσει 2 ή περισσότερα άτομα και 3. αν ένα έγκλημα κριθεί ότι έχει τελεστεί κατ' εξακολούθηση και όχι κατά συρροή, μπορεί να επιβληθεί μόνο μία ποινή, για όλες τις μερικότερες πράξεις, που το απαρτίζουν !
   

Τετάρτη 28 Μαρτίου 2012

τι είναι η συρροή εγκλημάτων

  Συρροή εγκλημάτων έχουμε όταν ο δράστης με μία ή περισσότερες πράξεις (ή παραλείψεις) τελεί περισσότερα από ένα εγκλήματα. Η συρροή δημιουργεί ποικίλα και σύνθετα νομικά ζητήματα, τα οποία συχνά είναι λεπτά και απαιτούν μεγάλη ανάλυση, όπως αν υπάρχει συρροή και τι είδους, τι ποινή θα επιβληθεί για το καθένα και για όλα μαζί κ.ο.κ, εδώ θα αναφέρουμε μόνο περιληπτικά τα εξής :
  Η συρροή διακρίνεται σε αληθινή και σε φαινομενική, στην πρώτη περίπτωση έχουμε όντως περισσότερα τους ενός αδικήματα, ενώ στη δεύτερη μόνο φαινομενικά υπάρχουν περισσότερα, αλλά τελικά ο δράστης θα τιμωρηθεί μόνο για ένα.
  Ο serial killer, ο κατά συρροήν δηλ. δολοφόνος, που αποτελεί αγαπημένο θέμα σε αμερικάνικες ταινίες, είναι κλασικό παράδειγμα αληθινής συρροής, αφού ο δράστης με περισσότερες από μία πράξεις (δολοφονίες), σε διαφορετικούς μάλιστα χρόνους, τελεί περισσότερα από ένα εγκλήματα (ανθρωποκτονίες). Η περίπτωση αυτή είναι η βαρύτερη μορφή αληθινής συρροής : το ίδιο ισχύει π.χ στην περίπτωση του ψυχοπαθή στη Νορβηγία, που με περισσότερες από μία πράξεις, τέλεσε σχεδόν 70 ανθρωποκτονίες εφήβων !
   Η άλλη περίπτωση αληθινής συρροής είναι όταν ο δράστης με μία πράξη, τελεί περισσότερα εγκλήματα, όπως π.χ εκείνος που βάζει βόμβα σε κτίριο και σκοτώνει 10 ή 20 άτομα ταυτόχρονα : εδώ έχουμε επίσης ανθρωποκτονία από πρόθεση κατά συρροή, ωστόσο αυτή η μορφή συρροής θεωρείται ηπιότερη ποινικά, από την προηγούμενη.
    Η φαινομενική συρροή από την άλλη, υπάρχει όταν μία πράξη μπορεί να χαρακτηριστεί ως έγκλημα από περισσότερες της μιας διατάξεις, ωστόσο στο τέλος θα εφαρμοστεί μόνο η μία (ποινική διάταξη) και μία ποινή θα επιβληθεί τελικά !
    Η επιλογή της διάταξης που τελικά θα εφαρμοστεί γίνεται με βάση τρεις γενικές Αρχές : 1. την αρχή της ειδικότητας, σύμφωνα με την οποία η ειδική διάταξη απωθεί τη γενική και εφαρμόζεται εκείνη, δηλ. η ειδικότερη π.χ η κλοπή πίνακα από μουσείο συνιστά διακεκριμένη κλοπή, όπως έχουμε δει και θα υπερισχύσει έναντι της γενικής διάταξης περί κλοπής 2. την αρχή της επικουρικότητας, σύμφωνα με την οποία, η επικουρική διάταξη απωθείται, όταν συντρέχουν οι όροι της επικουρικότητας. Αυτό εμφανίζεται σε ποινικές διατάξεις που ορίζουν "αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη" π.χ μία έκρηξη, που γίνεται υπό συνθήκες τρομοκρατίας, θα έχει ως αποτέλεσμα να εφαρμοστούν οι διατάξεις για τρομοκρατικές οργανώσεις κλπ και 3. την αρχή της απορρόφησης, που εφαρμόζεται στα λεγόμενα σύνθετα εγκλήματα, τα οποία εξ ορισμού προϋποθέτουν για την τέλεσή τους περισσότερες από μία άδικες πράξεις, έτσι π.χ ο βιασμός προϋποθέτει την άσκηση (παράνομης) βίας, αλλά ο δράστης θα τιμωρηθεί μόνο για βιασμό, αφού η βία συνιστά αναγκαία συνθήκη για την τέλεσή του !
    Υπάρχουν τέλος οι περιπτώσεις, όπου :  1. το ένα έγκλημα αποτελεί το αναγκαίο μέσο τέλεσης ενός άλλου, οπότε εφαρμόζεται μόνο η διάταξη που τιμωρεί το κυρίως έγκλημα, με βάση την αρχή της απορρόφησης π.χ αν ένας βρει ένα πράγμα που ξέρει ότι ανήκει σε άλλον και το ιδιοποιηθεί, διαπράττει υπεξαίρεση, αλλά δεν θα τιμωρηθεί και για "παρασιώπηση ανεύρεσης", ότι δηλ. δεν ανέφερε στην Αστυνομία ότι το βρήκε 2. ένα έγκλημα μπορεί να τελεστεί με περισσότερους από έναν τρόπους, οπότε αν ο δράστης το τελέσει με όλους, ένα έγκλημα διαπράττει και όχι περισσότερα π.χ αν κανείς καταστρέψει ένα ξένο πράγμα και στη συνέχεια το πετάξει και στη θάλασσα, μία φθορά ιδιοκτησίας διαπράττει και όχι δύο (αρχή της διάζευξης) και 3. ο δράστης με περισσότερες από μία πράξεις τελεί ένα έγκλημα, διότι ένα (έννομο) αγαθό προσβάλει π.χ όταν με περισσότερες μπουνιές και κλοτσιές, ο δράστης τελεί  μία σωματική βλάβη και όχι περισσότερες, εφόσον βέβαια χτυπά ένα και το αυτό άτομο !
    Επειδή λοιπόν οι ποινικές διατάξεις προστατεύουν κάθε φορά ένα διαφορετικό αγαθό (ιδιοκτησία, ζωή, περιουσία, σωματική ακεραιότητα, τιμή κ.ο.κ) θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να εξετάζεται ποια αγαθά προσέβαλε ο δράστης, ώστε να κριθεί αν έχουμε συρροή εγκλημάτων ή όχι, διότι αν έβλαψε περισσότερα του ενός έννομα αγαθά, θα τιμωρηθεί για περισσότερα τους ενός εγκλήματα, έτσι π.χ ακόμα και αν η πλαστογραφία συνιστά μέσο τέλεσης μιας απάτης, ο δράστης θα τιμωρηθεί και για τα δύο, διότι προστατεύουν οι διατάξεις αυτές διαφορετικά έννομα αγαθά (γνησιότητα εγγράφων και περιουσία αντίστοιχα).
    Στην επόμενη ανάρτηση θα δούμε πως υπολογίζεται η ποινή του κατά συρροήν εγκληματία !

Δευτέρα 26 Μαρτίου 2012

Η καταδολίευση δανειστών από ποινική και αστική άποψη

   Η δόλια προσπάθεια του οφειλέτη να αποφύγει την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του προς τους δανειστές του, μεταβιβάζοντας ή αποκρύπτοντας τα περιουσιακά του στοιχεία, ονομάζεται καταδολίευση δανειστών και έχει ποινικής και αστικής φύσεως συνέπειες.
   Ως ποινικό αδίκημα, η καταδολίευση των δανειστών συνιστά πλημμέλημα, που τιμωρείται με μέγιστη ποινή φυλάκισης τα 2 έτη ή με χρηματική ποινή, αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με βάση άλλες διατάξεις (π.χ αν υπάρχουν στη μέση απάτες κλπ).
   Για να ασκηθεί ποινική δίωξη, απαιτείται έγκληση εκ μέρους του δανειστή, η οποία ασκείται εντός 3 μηνών, από τότε που πληροφορήθηκε την καταδολιευτική πράξη (π.χ με έλεγχο στο υποθηκοφυλακείο).
   Να σημειωθεί ότι τιμωρείται και εκείνος που δέχεται την καταδολιευτική ή εικονική μεταβίβαση, π.χ τα τέκνα, που δέχθηκαν μία δωρεά από τον οφειλέτη-πατέρα τους, γνωρίζοντας ότι γίνεται για λόγους αποφυγής υποχρεώσεων του πατέρα.
   Οι τρόποι τέλεσης της καταδολίευσης είναι, σύμφωνα με το Νόμο : η βλάβη, καταστροφή ή απαξίωση με οιονδήποτε τρόπο περιουσιακού στοιχείου, η απόκρυψη ή απαλλοτρίωση περιουσιακού στοιχείου χωρίς αντάλλαγμα ή με μικρότερο από το εύλογο, αντίτιμο καθώς και η κατασκευή ψεύτικων χρεών.
    Σε αστικό επίπεδο, η καταδολιευτική δικαιοπραξία, μπορεί να κηρυχθεί άκυρη, με αγωγή διάρρηξης, που πρέπει να ασκήσει ο ενδιαφερόμενος δανειστής εντός 5 ετών.
    Τα ζητήματα της καταδολίευσης είναι πολλά και ποικίλα και δεν μπορούν να αναλυθούν εδώ όλα, παρά μόνο επιγραμματικά να επισημανθούν ορισμένα σημεία :
-Αν κάποιος αγοράσει ένα σπίτι, γνωρίζοντας ότι ο πωλητής το πουλάει για να αποφύγει κατασχέσεις κλπ., υπόκειται σε διάρρηξη και κινδυνεύει να το χάσει, αν δεν το γνώριζε όμως, όχι.
-Αν η μεταβίβαση γίνεται χαριστικά (δωρεά, γονική παροχή), η γνώση του τρίτου τεκμαίρεται από το Νόμο και θα πρέπει ο ίδιος να αποδείξει ότι δεν γνώριζε, αλλά και πάλι θα έχει κάποια ευθύνη.
-προϋπόθεση της διάρρηξης είναι ότι η απολειπόμενη περιουσία δεν επαρκεί για την κάλυψη των χρεών.
-τα χρέη δεν απαιτείται να έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα, εκκαθαρισμένα και απαιτητά, αρκεί π.χ και το γεγονός ότι έχει ασκηθεί αγωγή εναντίον του "οφειλέτη".
-σε ποινικό επίπεδο, για να καταδικαστεί ο δράστης, θα πρέπει να αποδειχτεί ο δόλος του, ότι δηλ. η μεταβίβαση κλπ. έγινε με σκοπό την αποφυγή των υποχρεώσεών του και δεν έχουν φυσικά εφαρμογή τα τεκμήρια του Αστικού Κώδικα, ακόμα και σε χαριστικές μεταβιβάσεις.

Πέμπτη 22 Μαρτίου 2012

αδικήματα και ποινές για επεισόδια σε γήπεδα κλπ.

  Με αφορμή τα πρόσφατα επεισόδια στο ντέρμπι Παναθηναϊκού-Ολυμπιακού στο ΟΑΚΑ, ας δούμε -περιληπτικά- ποια είναι και πως τιμωρούνται τα ποινικά αδικήματα βίας, που σχετίζονται με αθλητικές διοργανώσεις :
1. Με φυλάκιση έως 2 χρόνια και χρηματική ποινή, τιμωρείται όποιος με πρόθεση, μέσα ή και έξω από γήπεδα κλπ αθλητικές εγκαταστάσεις (περιβάλλοντα χώρο, παρκινγκ κλπ)
-ρίχνει προς τον αγωνιστικό χώρο ή εναντίον άλλου αντικείμενο, που μπορεί να προκαλέσει έστω και ελαφρά σωματική βλάβη
-βιαιοπραγεί ή εκτοξεύει απειλές εναντίον άλλου, εφόσον αυτό αναγραφεί στο φύλλο αγώνα
-κατέχει ή χρησιμοποιεί αντικείμενα, που μπορούν να προκαλέσουν σωματική βλάβη
-κατέχει ή χρησιμοποιεί βεγγαλικά, καπνογόνα, κροτίδες και γενικά εύλεκτες ύλες.
2. Με φυλάκιση έως 1 έτος και χρηματική ποινή, τιμωρείται
-όποιος εισέρχεται χωρίς δικαίωμα, εντός του αγωνιστικού χώρου, πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά τον αγώνα, προκειμένου να προκαλέσει επεισόδια και να διαταράξει την ομαλή διεξαγωγή του και
-όποιος ατομικά ή ομαδικά προσβάλλει την εθνική ταυτότητα των άλλων οπαδών ή τον εθνικό ύμνο ή τα ολυμπιακά σύμβολα και γενικά όποιος χρησιμοποιεί ρατσιστικού περιεχομένου εκφράσεις.
  Αν τώρα οι προηγούμενες πράξεις τελέστηκαν από πρόσωπο, που χαρακτηρίζεται ως ιδιαίτερα επικίνδυνο για την ομαλή τέλεση των αγώνων ( με βάση τη συμπεριφορά του, το ρόλο του, το παρελθόν του ), η ποινή φυλάκισης μπορεί να ανέβει έως τα 3 έτη.
    Ορισμένα αδικήματα (όπως ενδεικτικά : διατάραξη κοινής ειρήνης, σωματική βλάβη, φθορά, συμπλοκή κ.α), εφόσον τελούνται σε γήπεδα, θεωρείται επιβαρυντική περίσταση και η ποινή για αυτά μπορεί να ξεπεράσει το προβλεπόμενο στον ποινικό Κώδικα και να φτάσει μέχρι το ανώτατο όριο του είδους της ποινής : π.χ αν για ένα αδίκημα προβλέπεται φυλάκιση μέχρι 2 έτη, αν γίνει σε γήπεδο, η ποινή μπορεί να ανέβει μέχρι το ανώτατο όριο φυλάκισης, που είναι τα 5 έτη !
   Όποιος υποκινεί, ενθαρρύνει κλπ. τα επεισόδια δια του Τύπου ή μέσω διαδικτύου, τιμωρείται με φυλάκιση από 6 μήνες έως 5 χρόνια !
    Να σημειωθεί ότι :
-σε ορισμένες περιπτώσεις (δράστης υπότροπος, επικίνδυνος κλπ), το Δικαστήριο έχει την ευχέρεια να μην αναστείλει ούτε να μετατρέψει την ποινή, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις (!!), ενώ η απαγόρευση ανασταλτικού αποτελέσματος της έφεσης έχει πλέον καταργηθεί.
-Τα σχετικά αδικήματα διώκονται αυτεπάγγελτα και δικάζονται από το Τριμελές Πλημ/κείο του τόπου τέλεσης, με τη διαδικασία του αυτοφώρου.
-Τέλος, προβλέπονται και ορισμένες παρεπόμενες ποινές, όπως η απαγόρευση εισόδου του καταδικασθέντος σε αθλητικούς χώρους για ένα διάστημα καθώς και αναμορφωτικά μέτρα, εφόσον ο δράστης είναι ανήλικος.
    Τα παραπάνω ισχύουν, εφόσον η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα, με βάση άλλες διατάξεις, π.χ η κατοχή εκρηκτικών (μολότωφ κλπ) μέσα στο γήπεδο, μπορεί να θεωρηθεί κακούργημα και να επιβληθεί ποινή κάθειρξης !

Τετάρτη 21 Μαρτίου 2012

η νόμιμη άμυνα και τα όριά της

   Όλοι λίγο-πολύ γνωρίζουμε ότι αν ένα έγκλημα (π.χ φόνος) τελεστεί σε κατάσταση άμυνας, ο δράστης δεν τιμωρείται. Ο Ποινικός Κώδικας ορίζει ρητά άλλωστε ότι "δεν είναι άδικη η πράξη που τελείται σε περίπτωση άμυνας". Η ρύθμιση αυτή είναι αυτονόητη συνέπεια της αίσθησης αυτοσυντήρησης και της ανάγκης του καθενός να προστατεύσει τον εαυτό του ή και τρίτους από επιθέσεις.
   Ο νομικός ορισμός της άμυνας είναι ο εξής : Άμυνα είναι η αναγκαία προσβολή του επιτιθέμενου, στην οποία προβαίνει κάποιος, για να υπερασπισθεί τον εαυτό του ή άλλον από άδικη και παρούσα επίθεση που στρέφεται εναντίον τους (οι υπογραμμίσεις δικές μου).
   Από τον ορισμό αυτό προκύπτουν επιγραμματικά κάποιες βασικές αρχές, που ισχύουν στη νόμιμη άμυνα, προκειμένου αυτή να μην τιμωρηθεί :
1. καταρχάς θα πρέπει η εναντίον μας επίθεση να είναι άδικη και παράνομη, έτσι π.χ κάποιος που πυροβολεί το δικαστικό κλητήρα, που έρχεται να του κατασχέσει πράγματα, δεν είναι σε άμυνα, διότι ο κλητήρας λειτουργεί στα πλαίσια του Νόμου και κατόπιν εντολής
2. έπειτα θα πρέπει άμυνα και επίθεση να ταυτίζονται χρονικά ή τουλάχιστον να είναι πολύ κοντά, έτσι π.χ αν κάποιος μας πυροβολήσει και φύγει, δε νοείται να τον βρούμε μετά από μία ..βδομάδα στο καφενείο και να τον πυροβολήσουμε εξ επαφής, ενώ αν π.χ ο δράστης κυνηγάει το θύμα επί ώρες, η άμυνα είναι δυνατή, για όσο χρόνο υφίσταται αυτή η κατάσταση, διότι εδώ η επίθεση έχει διάρκεια ! επίσης αν το θύμα π.χ καταφέρει να αφοπλίσει τον επίδοξο δράστη, η επίθεση λογικά έχει τελειώσει, οπότε αν στη συνέχεια τον σκοτώσει, θα έχει πρόβλημα.
3. τρίτον και βασικότερο, η άμυνα οφείλει να είναι η αναγκαία, όπως λέει ο Νόμος και εδώ είναι ένα λεπτό σημείο, που μπορεί και δημιουργεί στην πράξη προβλήματα στον αμυνόμενο, διότι αν έχουμε υπέρβαση του αναγκαίου ορίου και μέτρου, η πράξη άμυνας μπορεί να κριθεί ως άδικη και να τιμωρηθεί ! έτσι π.χ αν μας επιτεθεί κάποιος με ύβρεις, η άμυνα με ..πυροβολισμό, προφανώς υπερβαίνει το μέτρο και θα τιμωρηθούμε για ανθρωποκτονία με πρόθεση (ίσως με ελαφρυντικό). Τα όρια βέβαια δεν είναι πάντα τόσο ευδιάκριτα, αλλά συχνά πολύ λεπτά, γι' αυτό ο Νόμος αναφέρει ορισμένα κριτήρια, με βάση τα οποία θα κριθεί το αναγκαίο μέτρο της άμυνας και αυτά είναι : η επικινδυνότητα, το είδος, ο τρόπος και η ένταση της επίθεσης, η βλάβη που επεδίωκε ο επιτιθέμενος και οι λοιπές περιστάσεις.
   Όποιος υπερβαίνει το αναγκαίο μέτρο άμυνας, τιμωρείται, αν η υπέρβαση έγινε με πρόθεση, με ποινή ελαττωμένη, ενώ αν έγινε η υπέρβαση από αμέλεια, με την ποινή, που προβλέπεται για το αντίστοιχο έγκλημα εξ αμελείας. Αν όμως η υπέρβαση οφείλεται στο φόβο και την ταραχή, που του προκάλεσε η επίθεση, τότε μένει ατιμώρητος ! έτσι π.χ αν διαπιστώσει κάποιος έντρομος μέσα στη νύχτα ότι έχει μπει διαρρήκτης στο σπίτι του και τον πυροβολήσει, ακόμα και αν ο επίδοξος ληστής ήταν άοπλος, τότε με βάση τις περιστάσεις, θεωρώ ότι ο αμυνόμενος, θα πρέπει να κριθεί ατιμώρητος, διότι ήταν προφανώς φοβισμένος και δεν μπορούσε μέσα στο σκοτάδι να διακρίνει αν ο εισβολέας οπλοφορούσε ή όχι !
  Να σημειωθεί τέλος ότι αν κάποιος προκαλέσει με πρόθεση την επίθεση του άλλου, για να τον πλήξει δήθεν σε κατάσταση άμυνας, τότε θα τιμωρηθεί κανονικά για το έγκλημα (είναι οι γνωστοί και ως προβοκάτορες).

Τρίτη 20 Μαρτίου 2012

δωροδοκία : ορισμός και ποινές

  Ένα από τα συχνότερα τελούμενα εγκλήματα στην Ελλάδα, είναι ίσως η δωροδοκία, με βάση τα όσα ακούμε, κατά καιρούς, για επίορκους υπαλλήλους, "φακελάκια", "γρηγορόσημα", "μίζες", "κίνητρα" κλπ.
   Η δωροδοκία διακρίνεται σε ενεργητική και παθητική, τιμωρείται δηλ. και εκείνος που παίρνει το "δωράκι" και εκείνος, που το υπόσχεται ή το δίνει, με τη διαφορά ότι παθητική δωροδοκία (δωροληψία) μπορεί να τελέσει μόνον υπάλληλος (κατά την έννοια του ποινικού Κώδικα), ενώ ενεργητική ο καθένας και μάλιστα όχι άμεσα αλλά και έμμεσα (χρησιμοποιώντας δηλ. και άλλον).
  Υπάλληλος λοιπόν θεωρείται εκείνος στον οποίο έχει ανατεθεί νόμιμα, έστω και προσωρινά, η άσκηση υπηρεσίας δημόσιας ή Ο.Τ.Α ή ΝΠΔΔ.
   Η παθητική δωροδοκία ορίζεται ως εξής : Υπάλληλος, ο οποίος, κατά παράβαση των καθηκόντων του, ζητεί ή λαμβάνει, άμεσα ή με τη μεσολάβηση τρίτου, για τον εαυτό του ή για τρίτο, πάσης φύσεως ωφελήματα, για ενέργεια ή παράλειψή του μελλοντική, που ανάγεται στα καθήκοντά του ή αντίκειται σε αυτά, τιμωρείται με φυλάκιση από 1 έως 5 χρόνια (πλημμέλημα).
    Αν τώρα το ύψος των ωφελημάτων (προσέξτε ότι ο Νόμος μιλά για ωφελήματα, όχι δηλ. απαραίτητα χρήματα, αλλά και άλλα κινητά ή ακίνητα πράγματα) υπερβαίνει το όριο των 73.000 ευρώ (ισχύει απότι έχουμε δει σε όλα σχεδόν τα οικονομικά εγκλήματα) ή αν ο δράστης είναι υπάλληλος του υπουργείου Οικονομικών, τότε η δωροδοκία μετατρέπεται σε κακούργημα και τιμωρείται με κάθειρξη από 5 έως 10 έτη !
    Οι ίδιες ποινές αντίστοιχα ισχύουν και για την ενεργητική δωροδοκία, για όποιον δηλ. υπόσχεται ή δίνει ανταλλάγματα, προκειμένου ο υπάλληλος να πράξει σύμφωνα ή αντίθετα με τα καθήκοντά του, είτε ο ίδιος είτε εμμέσως.
    Να προσεχθεί ότι : 1. Αρκεί ότι ο δράστης υποσχέθηκε ή ζήτησε χρήματα κλπ. και δεν απαιτείται πραγματική καταβολή π.χ αστυνομικός ζητά χρήματα, προκειμένου να επιστρέψει το δίπλωμα σε οδηγό ή αντίστοιχα οδηγός προσφέρεται να δώσει χρήματα, προκειμένου να μην βεβαιωθεί παράβαση ! 2. Η πράξη ή παράλειψη του υπαλλήλου, θα πρέπει να ανάγεται στο μέλλον και όχι σε ήδη εκτελεσμένη ενέργεια π.χ εφοριακός που ζητά χρήματα, για να μην βεβαιώσει πρόστιμο, δικηγόρος που δωροδοκεί υπάλληλο, για να εκδώσει παράνομα άδεια παραμονής πελάτη του, γιατρός που ζητά χρήματα πριν την επέμβαση κ.ο.κ. 3. το αδίκημα της δωροδοκίας συχνά συρρέει και με άλλα αδικήματα (π.χ εκβίαση), ενώ αν από την πράξη του δωροδοκηθέντος υπαλλήλου ζημιωθεί το Κράτος, θα έχουν εφαρμογή οι επιβαρυντικές περιστάσεις περί καταχραστών του Δημοσίου, που έχουμε δει π.χ υπάλληλος που διαπιστώνει λαθρεμπόριο, αλλά δεν το καταγγέλει, λόγω δωροδοκίας, με συνέπεια το Κράτος να χάσει πολλές χιλιάδες ευρώ από έσοδα, πρόστιμα κλπ. και 4. η πράξη ή παράλειψη, για την οποία δίνεται το "δωράκι" μπορεί να είναι νόμιμη, δηλ. να κάνει ο υπάλληλος αυτό για το οποίο πληρώνεται  και υποχρεούται να κάνει ή παράνομη, να κάνει δηλ. ο υπάλληλος κάτι παράνομο ή "να κάνει τα στραβά μάτια", ενώ διαπιστώνει παρανομία.

το είδαμε και αυτό : αγωγή απατημένου συζύγου εναντίον του εραστή της γυναίκας του !!

   Μία είδηση, που πέρασε στα "ψιλά" εχθές, παρουσιάζει εξαιρετικό νομικό ενδιαφέρον : ένας Ιταλός φέρεται να έχει καταθέσει αγωγή αποζημίωσης (οι δημοσιογράφοι, μη γνωρίζοντας τη διαφορά, έκαναν-κλασικά-λόγο για "μήνυση") εναντίον του ανθρώπου, που συνήψε ερωτικές σχέσεις με τη σύζυγό του και του "έκλεισε το σπίτι".
   Πρόκειται για αγωγή ηθικής βλάβης, ύψους 600.000 ευρώ (!), για τον ίδιο και τα παιδιά του και θα συζητηθεί τον ερχόμενο Μάη στα Ιταλικά Δικαστήρια.
   Η υπόθεση εμφανίζει ενδιαφέρον, αφενός διότι πρόκειται για σπάνια-αν όχι μοναδική- περίπτωση του είδους και αφετέρου, διότι ενδεχόμενη αποδοχή της θα σημάνει πιθανόν ομοβροντία παρόμοιων αγωγών (σε όλο τον κόσμο) !
    Ο ενάγων ισχυρίζεται ότι ο εναγόμενος φλέρταρε επίμονα τη γυναίκα του και συνήψαν τελικά ερωτική σχέση, ενώ -προφανώς- γνώριζε ότι είναι παντρεμένη, με συνέπεια να του καταστρέψει το γάμο.
    Ας δούμε με βάση το Ελληνικό Δίκαιο, αν θα μπορούσε να ευδοκιμήσει μία τέτοια αγωγή :
   Στην Ελλάδα, για να επιδικαστεί αποζημίωση ηθικής βλάβης, θα πρέπει ο εναγόμενος να έχει κάνει κάτι παράνομο και μάλιστα με υπαιτιότητα (δόλο ή αμέλεια).
    Μετά την κατάργηση, στις αρχές της δεκαετίας του '80, του εγκλήματος της μοιχείας, από τον εκσυγχρονιστή (=καταστροφέα) της ελληνικής κοινωνίας Α. Παπανδρέου, προφανώς η αγωγή δεν μπορεί να στηριχτεί εκεί.
    Ωστόσο, η έννοια της παρανομίας είναι ευρύτατη, εν προκειμένω και δεν περιλαμβάνει μόνο παραβίαση διατάξεων Νόμων (π.χ ποινικού Κώδικα), αλλά ακόμα και τα έθιμα, τα (χρηστά) ήθη και την καλή πίστη, όπως τα αντιλαμβάνεται ο μέσος συνετός άνθρωπος (διότι για κάποιους οι εξωσυζυγικές σχέσεις μπορεί να είναι και ...φυσιολογικές) !
    Εδώ λοιπόν το κρίσιμο είναι να αποδειχτούν τα εξής : 1. ότι ο εραστής γνώριζε ότι η γυναίκα είναι παντρεμένη (και ότι πιθανόν έχει και παιδιά) 2. ότι παρ'όλ'αυτά επεδίωξε να συνάψει ερωτική σχέση μαζί της, αποδεχόμενος το γεγονός ότι αυτό μπορεί να τινάξει στον αέρα το γάμο της και 3. ότι ενήργησε κακόπιστα και αντίθετα στα χρηστά ήθη (στην περίπτωση της Ιταλίας, ο εναγόμενος φέρεται να φλέρταρε πολύ πιεστικά και επίμονα τη γυναίκα, η οποία τελικά ..ενέδωσε).
    Κάποιος εδώ θα αντιτάξει εύλογα ότι τίποτε δεν θα συνέβαινε, χωρίς τη θέληση και τη συγκατάθεση της συζύγου, αλλά και για αυτό υπάρχει ..αντίδοτο : ενάγεις και τους δύο (αυτό θα ήταν μάλλον πιο σωστό και πιο λογικό) !!
     Σίγουρα κανείς δεν μπορεί να προδικάσει το αποτέλεσμα της εν λόγω Δίκης, διότι τα νομικά δεν είναι μαθηματικά και κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή, ωστόσο αναμένεται η απόφαση με μεγάλο ενδιαφέρον και εφόσον γίνει δεκτή, καταλαβαίνετε τι θα ακολουθήσει : όλοι οι απατημένοι σύζυγοι θα στρέφονται κατά του άλλου/άλλης και του εραστή/ερωμένης, ώστε άλλος να είναι ο "κερατάς και άλλος ο "δαρμένος" (γδαρμένος καλύτερα και οικονομικά μιλώντας πάντα) !

Παρασκευή 16 Μαρτίου 2012

ο χρόνος παραγραφής εγκλημάτων και ποινών

  Όταν παραγραφεί ένα αδίκημα, είναι προφανές ότι δεν μπορεί να επιβληθεί πλέον ποινή και ο κατηγορούμενος απαλλάσσεται, όπως επίσης και όταν κανείς έχει καταδικαστεί ερήμην, αλλά δεν συλληφθεί εντός κάποιων χρονικών ορίων, δεν μπορεί πλέον να εκτίσει την ποινή, διότι αυτή έχει παραγραφεί ! Το πότε παραγράφεται ένα έγκλημα, το ορίζει ο Ποινικός Κώδικας ως εξής :
1. Τα κακουργήματα : μετά από 20 έτη, αν γι' αυτά προβλέπεται η ισόβια κάθειρξη και 15 έτη σε κάθε άλλη περίπτωση, όπου δηλ. προβλέπεται πρόσκαιρη κάθειρξη (5-20 έτη).
2. Τα πλημμελήματα : μετά από 5 έτη.
3. Τα πταίσματα : μετά από 2 έτη.
   Η παραγραφή ξεκινά από την τέλεση του αδικήματος, αλλά αναστέλλεται (δηλ. παρατείνεται) για όσο χρόνο διαρκεί η κύρια διαδικασία και έως ότου γίνει αμετάκλητη η καταδίκη, ως εξής : 5 έτη για τα κακουργήματα, 3 έτη για τα πλημμελήματα και 1 χρόνο για τα πταίσματα.
   Η έναρξη της διαδικασίας ισοδυναμεί με την αποστολή (επίδοση) στον κατηγορούμενο κλήσης ή κλητηρίου θεσπίσματος να εμφανιστεί σε Δίκη, οπότε αν λάβει χώρα αυτή η επίδοση η παραγραφή παρατείνεται κατά τα ανωτέρω και ανέρχεται σε 25 (ή 20 αντίστοιχα) έτη για κακουργήματα, 8 χρόνια για πλημμελήματα και 2 χρόνια για πταίσματα. (σημ. την παραγραφή αναστέλλει μόνον η νόμιμη επίδοση της κλήσης, οπότε αν αυτή πάσχει από τυχόν ακυρότητα, θεωρείται ότι η αναστολή δεν έλαβε χώρα ποτέ !!)
     Έτσι, αν κάποιος έκανε ένα πλημμέλημα (π.χ εξύβριση) στις 10.5.2000 και λάβει κλήση για Δικαστήριο στις 20.5.2005, θα απαλλαγεί λόγω παραγραφής. Αν όμως λάβει την (έγκυρη !) κλήση εντός 5ετίας, τότε η πράξη παραγράφεται στις 11.5.2008 (5+3). Η νέα οκταετής παραγραφή ισχύει μέχρι να τελεσιδικήσει η απόφαση, που σημαίνει ότι μπορεί να συμπληρωθεί (με αναβολές κλπ) και στο Εφετείο ή ακόμα και στον Άρειο Πάγο, εφόσον γίνει δεκτή η αναίρεση.
   Οι ποινές τώρα παραγράφονται και αυτές ως εξής :
-τα ισόβια μετά από 30 έτη
-η κάθειρξη (5 έως 20) μετά από 20 έτη
-η φυλάκιση και η χρηματική ποινή μετά από 10 έτη
-κάθε άλλη μικρότερη ποινή (κράτηση, πρόστιμο) μετά από 2 έτη.
    Η παραγραφή ξεκινά από τότε που η ποινή γίνεται αμετάκλητη, που σημαίνει από τότε που εκδόθηκε αν δεν επιτρέπεται έφεση και σε δέκα μέρες από τότε που επιδόθηκε στον καταδικασθέντα η εφέσιμη ποινή, εφόσον δεν ασκήσει έφεση.
    Αυτό πρακτικά σημαίνει π.χ ότι αν κάποιος καταδικαστεί ερήμην για πλημμέλημα (π.χ ακάλυπτη επιταγή) σε φυλάκιση και χρηματική ποινή και (καταφέρει να) παραμείνει φυγόποινος για 10 έτη, δεν μπορεί πλέον να εκτίσει την ποινή του, λόγω παραγραφής !
    Να προσεχθεί ότι η παραγραφή της ποινής που δόθηκε με αναστολή, παρατείνεται ισόχρονα με τη διάρκεια της αναστολής, έτσι στο παραπάνω παράδειγμα, αν οι ποινές ήταν με 3ετή αναστολή, η παραγραφή συμπληρώνεται σε (10 + 3) 13 χρόνια.

Πέμπτη 15 Μαρτίου 2012

το ελληνικό ποινικό σύστημα : βασικές έννοιες και Αρχές (4ο μέρος)

  Το έγκλημα στην πράξη δεν τελείται πάντοτε από έναν δράστη, αλλά συμμετέχουν συχνά σε αυτό περισσότεροι (δρώντας είτε ταυτόχρονα είτε διαδοχικά), οπότε ας δούμε ποιες βασικές μορφές συμμετοχής στο έγκλημα προβλέπονται και πως τιμωρούνται :
1. Η συναυτουργία.
   Υπάρχει όταν δύο ή περισσότεροι τέλεσαν το έγκλημα από κοινού. π.χ δύο άτομα εισέρχονται σε τράπεζα, ο ένας κρατά το όπλο και απειλεί και ο άλλος αφαιρεί τα χρήματα : εδώ έχουμε ληστεία από κοινού ή ο ένας κρατά μία γυναίκα και ο άλλος τη βιάζει : εδώ θα τιμωρηθούν και οι δύο για βιασμό κατά συναυτουργία.
2. Η ηθική αυτουργία.
   Ηθικός αυτουργός είναι εκείνος ο οποίος με πρόθεση προκαλεί σε άλλον την απόφαση να τελέσει το έγκλημα : π.χ ο Α πληρώνει τον Β να σκοτώσει το Γ ή κάποιος παρακινεί άλλον να καταθέσει ψέμματα σε Δικαστήριο, προκειμένου να κερδίσει την υπόθεση : ηθική αυτουργία σε ψευδορκία μάρτυρα. Ο ηθικός αυτουργός αντιμετωπίζεται όπως και ο αυτουργός, με την ίδια δηλ. ποινή. Ο τρόπος πρόκλησης της απόφασης στο φυσικό αυτουργό μπορεί να είναι η υπόσχεση αμοιβής ή η φορτικότητα και οι πιέσεις π.χ στο όνομα της ..φιλίας ή το γνωστό "αν δεν το κάνεις, θα είσαι κότα" κλπ.
3. Η άμεση συνέργεια.
   Με την ίδια ποινή του (φυσικού) αυτουργού, τιμωρείται και όποιος παρέχει στο δράστη άμεση συνδρομή κατά τη διάρκεια της πράξης και στην εκτέλεσή της : π.χ εκείνος που περιμένει με αναμμένη τη μηχανή τους ληστές έξω από την τράπεζα ή εκείνος που ανοίγει με κλειδί (που κατέχει) ξένο διαμέρισμα, προκειμένου να μπουν μέσα οι κλέφτες και να το αδειάσουν και
4. Η απλή συνέργεια.
    Ο απλός συνεργός τιμωρείται με ποινή μειωμένη (σύμφωνα με αυτά που είδαμε στην ανάρτηση για τα ελαφρυντικά) και είναι εκείνος που παρέχει στο δράστη άλλου είδους βοήθεια (όχι άμεση δηλαδή) πριν ή κατά τη διάρκεια της τέλεσης του εγκλήματος : το κλασικό παράδειγμα απλής συνέργειας είναι ο γνωστός "τσιλιαδόρος", επίσης εκείνος που δίνει τα διαρρηκτικά εργαλεία στους κλέφτες κλπ. Να σημειωθεί ότι η απλή συνέργεια μπορεί να είναι και ψυχική-ψυχολογική, όταν κανείς έχει ενδοιασμούς στο να τελέσει το έγκλημα και ένας άλλος τον εμψυχώνει και τον παροτρύνει.
   Σε κάθε περίπτωση, τα θέματα συμμετοχής στο έγκλημα εγείρουν πολλά και σοβαρά νομικά ζητήματα, τα οποία δεν μπορούν να αναλυθούν σε λίγο χώρο και χρόνο, ωστόσο σε γενικές γραμμές αυτές είναι οι 4 μορφές συμμετοχής.

Τετάρτη 14 Μαρτίου 2012

το ελληνικό ποινικό σύστημα : βασικές έννοιες και Αρχές (3ο μέρος)

  Το έγκλημα μερικές φορές, είτε επειδή μετάνιωσε ο δράστης, είτε λόγω αστάθμητων παραγόντων, δεν ολοκληρώνεται, οπότε μιλάμε για απόπειρα εγκλήματος (απόπειρα ληστείας, απόπειρα ανθρωποκτονίας, απόπειρα κλοπής κ.ο.κ).
  Αν κάποιος, ο οποίος έχει αποφασίσει να τελέσει κακούργημα ή πλημμέλημα, προβεί σε πράξη που αντιστοιχεί στην αρχή τέλεσής του, δεν ολοκληρώσει όμως την πράξη του, από λόγους που δεν αφορούν τον ίδιο, τότε τιμωρείται για απόπειρα τέλεσης (του εκάστοτε εγκλήματος, που επεδίωκε), με ποινή ελαττωμένη, σύμφωνα με τα όσα είπαμε στην ανάρτηση για τα ελαφρυντικά. π.χ μπαίνει ο ληστής με το όπλο σε χρυσοχοείο, αλλά ο ιδιοκτήτης καταφέρνει να παλέψει μαζί του, να τον αφοπλίσει και να τον συλλάβει (απόπειρα ληστείας) !
   Ο Νόμος δίνει βέβαια τη δυνατότητα στο Δικαστήριο, αφενός να επιβάλει την πλήρη ποινή και όχι μειωμένη, αν κρίνει ότι αυτή χρειάζεται για να αποτρέψει τον (παρολίγο) δράστη, από νέες αξιόποινες πράξεις και αφετέρου να αφήσει τον κατηγορούμενο τελείως ατιμώρητο, όταν πρόκειται για απόπειρα πλημμελήματος, με απειλούμενη ποινή έως 3 μήνες φυλάκισης !
    Εκτός από την κανονική απόπειρα, υπάρχει και η λεγόμενη απρόσφορη απόπειρα, που ονομάζεται έτσι, διότι αντικειμενικά, είτε με τα μέσα που χρησιμοποιεί ο δράστης είτε λόγω του στόχου που επιλέγει, δεν είναι δυνατόν να τελεστεί το έγκλημα π.χ απόπειρα ανθρωποκτονίας με όπλο που δε λειτουργεί ή δεν μπορεί αντικειμενικά να επιφέρει το θάνατο (αεροβόλο) ή απόπειρα ληστείας σε κατάστημα, που είναι υπό ανακαίνιση και δεν έχει μέσα τίποτα με αξία !
   Η απρόσφορη απόπειρα τιμωρείται με την (μειωμένη) ποινή της απόπειρας, μειωμένη στο μισό (διπλή δηλ. μείωση) !
    Προβλέπεται μάλιστα ότι αν κάποιος επιχειρήσει απρόσφορη απόπειρα από ..ευήθεια (βλακεία ουσιαστικά), τότε παραμένει ατιμώρητος... π.χ κάποιος επιχειρεί να επιτεθεί και να τραυματίσει άλλους, με ρόπαλο από ..αφρολεξ !
    Πολλές φορές το έγκλημα "μένει στη μέση", επειδή ο επίδοξος δράστης μετάνιωσε ή δεν θέλει τελοσπάντων να το ολοκληρώσει, οπότε εκεί μιλάμε για υπαναχώρηση από το έγκλημα : π.χ ο επίδοξος βιαστής ακινητοποιεί με τη βία μία κοπέλα, της βγάζει τα ρούχα, αλλά μετά την αφήνει και φεύγει (εδώ αν ο επίδοξος βιαστής έφευγε, διότι π.χ έγινε αντιληπτός από τρίτους ή επειδή η κοπέλα άρχισε να ουρλιάζει ή λιποθύμησε και φοβήθηκε, θα είχαμε κανονική απόπειρα και όχι υπαναχώρηση, διότι το έγκλημα δεν προχώρησε, για λόγους που δεν ανάγονται στη βούλησή του, αλλά οφείλονται σε εξωτερικά εμπόδια).
   Η υπαναχώρηση μένει ατιμώρητη ! (π.χ αν ο επίδοξος ληστής μπει σε κατάστημα, απειλήσει τον ιδιοκτήτη, αλλά φύγει χωρίς να πάρει τίποτε, επειδή μετάνιωσε και τη σκηνή παρακολουθεί τυχαία διερχόμενος αστυνομικός, κανονικά δεν πρέπει καν να τον συλλάβει ή και να τον συλλάβει, δεν θα τιμωρηθεί).
    Η τελευταία περίπτωση είναι εκείνη, όπου ο δράστης ολοκληρώνει την ενέργειά του, ωστόσο με δική του θέληση και βούληση, εμποδίζει την επέλευση του εγκληματικού αποτελέσματος : π.χ ο δράστης δένει κάποιον σε κρυφό μέρος, προκειμένου το θύμα να πεθάνει από ασιτία και έλλειψη νερού, ωστόσο μετανοεί και τηλεφωνεί στην Αστυνομία, υποδεικνύοντας που είναι δεμένος !
    Η περίπτωση αυτή τιμωρείται όπως η απρόσφορη απόπειρα, δηλ. με διπλή μείωση της ποινής, στο παράδειγμά μας με την ελαττωμένη ποινή της απόπειρας ανθρωποκτονίας, μειωμένης στο μισό.
   
    

Τρίτη 13 Μαρτίου 2012

το ελληνικό ποινικό σύστημα : βασικές έννοιες και Αρχές (2ο μέρος)

  Εκτός από τις "κλασικές" ποινές κάθειρξης, φυλάκισης και χρηματικής ποινής, που είδαμε, ο Ποινικός μας Κώδικας προβλέπει και ορισμένες παρεπόμενες ποινές, που επιβάλλονται μαζί με αυτές καθώς και ορισμένα μέτρα ασφαλείας. Οι παρεπόμενες ποινές είναι :
Α) Η στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων.
   Επιβάλλεται αυτοδικαίως και διαρκώς σε όποιον καταδικαστεί σε ισόβια, σε όποιον καταδικάζεται σε κάθειρξη επίσης αυτοδίκαια, με διάρκεια από 2 έως 10 έτη, ενώ σε όποιον καταδικάζεται σε φυλάκιση, επιβάλλεται μόνον εάν η ποινή είναι μεγαλύτερη του ενός έτους και το Δικαστήριο σχηματίσει την εικόνα ότι ο χαρακτήρας του δράστη εμφανίζει ...ηθική διαστροφή και η διάρκειά της κυμαίνεται από 1 έως 5 έτη. Σημειώνεται ότι αν υπάρχουν ειδικές διατάξεις, που προβλέπουν οι ίδιες την στέρηση ως (παρεπόμενη) ποινή, εφαρμόζονται εκείνες ως ειδικές.
   Συνέπειες της στέρησης των πολιτικών δικαιωμάτων : 1. χάνει κανείς όλα τα δημόσια αξιώματα και θέσεις (π.χ δημοτικός σύμβουλος), το βαθμό στο στρατό, την ιδιότητα του δικηγόρου καθώς και τις επίτιμες θέσεις και τα παράσημα 2. δεν μπορεί να αποκτήσει τις ανωτέρω ιδιότητες, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή η κατάσταση και 3. δεν μπορεί να ψηφίζει ούτε να εκλέγεται στις εκλογές, να διορίζεται πραγματογνώμονας ή μέλος των ορκωτών δικαστηρίων.
Β) απαγόρευση άσκησης επαγγέλματος από 1 έως 5 έτη.
   Επιβάλλεται σε περίπτωση κακουργήματος ή πλημμελήματος και εφόσον ο υπαίτιος παρέβη τα επαγγελματικά του καθήκοντα με βαριά αμέλεια ή δόλο και η ποινή είναι μεγαλύτερη των 3 μηνών φυλάκισης (π.χ γιατρός που προκαλεί αναπηρία σε ασθενή από βαριά αμέλεια) και
Γ) δημοσίευση της καταδικαστικής απόφασης.
   Συνήθως σε περιπτώσεις συκοφαντικής δυσφήμησης, ενώ να σημειωθεί ότι μπορεί να δημοσιευτεί και η αθωωτική απόφαση, όχι μόνον η καταδικαστική !
Τα μέτρα ασφαλείας τώρα είναι :
Α) Η εισαγωγή σε ψυχιατρείο των ακαταλόγιστων εγκληματιών.
Β) Η εισαγωγή τοξικομανών και αλκοολικών σε ειδικό θεραπευτικό κατάστημα.
Γ) Η παραπομπή σε κατάστημα εργασίας (καταναγκαστικά έργα).
Δ) Η απαγόρευση διαμονής σε συγκεκριμένους τόπους.
Ε) Η απέλαση αλλοδαπού και
ΣΤ) Η δήμευση (και καταστροφή) τόσο των μέσων τέλεσης του εγκλήματος όσο και των "προϊόντων" του εγκλήματος.
    Εδώ βέβαια τα ανωτέρω αναφέρονται όλως επιγραμματικά, λόγω στενότητας χώρου και χρόνου και πιθανόν στο μέλλον να υπάρξει μία μεγαλύτερη ανάλυση. Στην επόμενη ανάρτηση θα δούμε τις μορφές του εγκλήματος (απόπειρα, συμμετοχή κλπ).

Δευτέρα 12 Μαρτίου 2012

το ελληνικό ποινικό σύστημα : βασικές έννοιες και Αρχές (1ο μέρος)

  Η θεμελιώδης αρχή του Ποινικού μας Δικαίου, είναι ότι για να τιμωρηθεί κανείς ποινικά θα πρέπει να εκδηλώσει, στον εξωτερικό κόσμο, μία συμπεριφορά (τιμωρείται δηλ. μόνο η πράξη και όχι η σκέψη), η οποία περιγράφεται ήδη στον Ποινικό Κώδικα ή σε άλλο Νόμο, ως έγκλημα, με συγκεκριμένη και όχι αόριστη περιγραφή, όπως επίσης και η προβλεπόμενη ποινή.
   Από τη βασική αυτή θέση, προκύπτει και το εξής : Ο ποινικός Νόμος δεν μπορεί να έχει αναδρομική ισχύ ! π.χ η κατασκευή αυθαιρέτου έγινε αξιόποινη πράξη το 1983, συνεπώς όποιος είχε χτίσει αυθαίρετο πριν την ημέρα που τέθηκε σε εφαρμογή ο σχετικός Νόμος, δεν θα μπορούσε να τιμωρηθεί.
  Άλλες βασικές Αρχές και έννοιες του ποινικού Δικαίου είναι :
αρχή της εφαρμογής του ευνοϊκότερου Νόμου, που σημαίνει ότι αν από την τέλεση της πράξης έως την αμετάκλητη εκδίκασή της, ίσχυσαν 2 ή περισσότεροι νόμοι, εφαρμόζεται αυτός που περιέχει τις ευμενέστερες για τον κατηγορούμενο διατάξεις, που σημαίνει ότι μόνον ο ευνοϊκότερος Νόμος μπορεί να τύχει αναδρομικής εφαρμογής και σε πράξεις που τελέστηκαν πριν την ψήφισή του (το ποιος είναι ευμενέστερος Νόμος είναι ζήτημα ερμηνείας, το οποίο άλλες φορές είναι εύκολο, άλλες πάλι όχι). π.χ αν μία πράξη που διώκεται αυτεπάγγελτα, εν συνεχεία οριστεί ότι διώκεται κατόπιν έγκλησης ,όπως συνέβη με τις ακάλυπτες επιταγές, επειδή η διάταξη αυτή είναι ευνοϊκότερη για τον κατηγορούμενο, εφαρμόστηκε και σε εκκρεμείς υποθέσεις και εφόσον ο παθών δεν υπέβαλε έγκληση εντός 3 μηνών, η πράξη έμενε ατιμώρητη !
-Αν με μεταγενέστερο Νόμο πάψει μία πράξη να συνιστά έγκλημα, τότε παύει η ποινική δίωξη ή ο καταδικασθείς, αν κρατείται για αυτό το λόγο μόνον, αποφυλακίζεται. έτσι π.χ θα γίνει εφόσον αποποινικοποιηθεί η χρήση των ναρκωτικών.
-Δεν επιβάλλεται ποινή, αν η πράξη δεν είναι άδικη (π.χ λόγω νόμιμης άμυνας) ή αν ο δράστης είναι ακαταλόγιστος.
-Το έγκλημα μπορεί να τελεστεί και με παράλειψη π.χ όταν ο ναυαγοσώστης βλέπει κάποιον που πνίγεται και δεν κάνει τίποτα.
-Τα εγκλήματα διακρίνονται σε : κακουργήματα, πλημμελήματα και πταίσματα. Κακουργήματα είναι όσες πράξεις τιμωρούνται με την ποινή της ισόβιας ή πρόσκαιρης κάθειρξης. Πλημμελήματα όσες τιμωρούνται με φυλάκιση ή χρηματική ποινή ή περιορισμό σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων και πταίσματα όσες τιμωρούνται με κράτηση ή πρόστιμο.
-τα όρια των ποινών είναι : η κάθειρξη από 5 έως 20 χρόνια, η φυλάκιση από 10 μέρες έως 5 χρόνια, η κράτηση από μία ημέρα έως ένα μήνα, η χρηματική ποινή από 150 έως 15.000 ευρώ και το πρόστιμο από 29 έως 590 ευρώ. Μπορεί όμως, όπως έχουμε δει, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις οι χρηματικές ποινές να είναι (πολύ) μεγαλύτερες, ισχύει δηλ. ο κανόνας ότι η ειδική διάταξη υπερισχύει της γενικής.
-Με το θάνατο του καταδικασθέντος διαγράφονται οι χρηματικές ποινές και τα πρόστιμα και σε καμία περίπτωση δεν εκτελούνται σε βάρος των κληρονόμων, λόγω του προσωπικού χαρακτήρα της ποινής. Προσέξτε ότι μιλάμε για ποινικά πρόστιμα, διότι υπάρχουν και τα διοικητικά (φορολογικά κλπ) πρόστιμα, που κληρονομούνται !!
   Στην επόμενη ανάρτηση θα δούμε ποιες παρεπόμενες ποινές και ποια μέτρα ασφαλείας προβλέπει ο Ποινικός μας Κώδικας, εκτός από τις ως άνω κύριες ποινές.

Τρίτη 6 Μαρτίου 2012

οι ποινικές κυρώσεις για αρχαία (αρχαιοκαπηλία κλπ)

  Τα αδικήματα που σχετίζονται με την παράνομη κατοχή και διακίνηση αρχαίων, είναι δυστυχώς στην Ελλάδα συνεχώς στην επικαιρότητα, ένεκα αφενός της πλούσιας ιστορίας μας και του μεγάλου πλήθους αρχαιολογικών θησαυρών, που βρίσκονται θαμμένοι ανά την επικράτεια και αφετέρου λόγω της μεγάλης οικονομικής αξίας τους, που "προκαλούν" το ενδιαφέρον των κερδοσκόπων-αρχαιοκάπηλων.
  Ξεκινώντας από την θέση ότι όλα τα αρχαία, που βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια, ανήκουν, βάσει Νόμου, στο Ελληνικό Κράτος, τα σχετικά εγκλήματα και οι αντίστοιχες ποινές, είναι βασικά τα εξής :
-με κάθειρξη από 5 έως 10 έτη τιμωρείται η κλοπή μνημείου, ιδιαίτερα μεγάλης αξίας ή μνημείου που αφαιρέθηκε από (ευρύτερο) ακίνητο μνημείο, από χώρο ανασκαφής ή μουσείο ή συλλογή ή αποθήκη αρχαίων. Αν η πράξη τελέστηκε από περισσότερους που ενώθηκαν γι' αυτό το σκοπό ή από δράστη που τελεί κατ' επάγγελμα ή κατά συνήθεια τέτοιες κλοπές, το ανώτατο όριο ποινής, αυξάνεται στα 20 έτη.
υπεξαίρεση μνημείου τιμωρείται επίσης με την ίδια ποινή (5 έως 10), όταν το μνημείο είναι μεγάλης αξίας ή τελείται κατ' επάγγελμα και κατά συνήθεια η υπεξαίρεση.
-η πράξη της αποδοχής και διάθεσης περαιτέρω αρχαίων μνημείων, τιμωρείται επίσης με κάθειρξη από 5 έως 10 έτη, αν είναι μεγάλης αξίας και ο δράστης γνωρίζει ότι είναι κλεμμένο, ενώ αν τελείται κατ΄επάγγελμα ή κατά συνήθεια, πάλι αυξάνεται η ποινή έως τα 20 έτη.
φθορά (καταστροφή, βλάβη, ρύπανση, αλλοίωση) μνημείου, που βρίσκεται σε δημόσιο (ανοικτό ή κλειστό) χώρο, τιμωρείται με φυλάκιση από 2 έως 5 έτη, ενώ αν η πράξη έγινε από πολλούς ή οργανωμένα και το μνημείο έχει ιδιαίτερα μεγάλη αξία, επιβάλλεται κάθειρξη από 5 έως 10 έτη. Αν η φθορά έγινε από αμέλεια, τιμωρείται με φυλάκιση έως 2 χρόνια.
-η χωρίς άδεια ανασκαφή για ανεύρεση ή αποκάλυψη αρχαίων, τιμωρείται με κάθειρξη από 5 έως 10 έτη, ενώ αν η ανασκαφή γίνεται μέσα σε αρχαιολογικούς χώρους ή κατ' επάγγελμα ή κατά συνήθεια, η κάθειρξη μπορεί να φτάσει τα 20 έτη.
-όποιος χρησιμοποιεί ανιχνευτή μετάλλων ή άλλα όργανα, χωρίς την απαραίτητη άδεια, τιμωρείται με φυλάκιση από 3 μήνες έως 5 χρόνια, ενώ αν ο δράστης ψάχνει μέσα σε αρχαιολογικούς χώρους ή το επιχειρεί κατ' επάγγελμα ή κατά συνήθεια, τιμωρείται με φυλάκιση από 3 έως 5 χρόνια.
-τέλος, όποιος εξάγει ή επιχειρεί να εξάγει στο εξωτερικό, μνημεία και εν γένει πολιτιστικά αγαθά, τιμωρείται με κάθειρξη από 5 έως 10 έτη.
   Αυτά είναι τα κύρια αδικήματα, που σχετίζονται με την αρχαιοκαπηλία και οι αντίστοιχες ποινές, ενώ να σημειωθεί ότι προβλέπεται δήμευση των αρχαίων και χρηματική ποινή, που μπορεί να φτάσει το 1/2 της αξίας τους (!), ενώ τα σχετικά κακουργήματα εκδικάζονται από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων.

Δευτέρα 5 Μαρτίου 2012

κατασχέσεις μισθών, συντάξεων, τραπεζικών λογαριασμών από Δ.Ο.Υ κλπ

  Φαίνεται πως η άγνοια (του Νόμου, εν προκειμένω) μετατρέπει φυσιολογικά γεγονότα σε "ειδήσεις" και ορισμένοι ανακαλύπτουν την Αμερική ξανά και ξανά : πως αλλιώς μπορεί να εξηγηθεί ότι κάθε φορά που επιβάλλεται δέσμευση (κατάσχεση) τραπεζικού λογαριασμού έναντι οφειλών, αυτό "παίζει" στα δελτία ειδήσεων κατά κόρον και μάλιστα "ψηλά" ;;
  Τώρα ανακάλυψαν οι δημοσιογράφοι ότι οι Δ.Ο.Υ επιβάλλουν κατασχέσεις σε τραπεζικούς λογαριασμούς ; Αυτό συμβαίνει ..εδώ και πολλά χρόνια και είναι καθ'όλα νόμιμο, όπως συμβαίνει και μεταξύ ιδιωτών, όταν υπάρχει ιδιωτικό χρέος.
  Ένα από τα μέσα αναγκαστικής εκτέλεσης και είσπραξης απαίτησης, που προβλέπει ο ΚΠολΔ, είναι και η κατάσχεση απαίτησης ή κινητών πραγμάτων στα χέρια τρίτου !
  Η τραπεζική κατάθεση δεν είναι τίποτε άλλο παρά η χρηματική απαίτηση που έχει ο καταθέτης έναντι της τράπεζας, όπως και ο μισθός ή η σύνταξη, η απαίτηση έναντι του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου αντίστοιχα : συνεπώς μπορούν να κατασχεθούν είτε από ιδιώτη είτε από το Κράτος, έναντι οφειλών.
   Ο μισθός ή η σύνταξη, από μόνα τους, είναι γενικά ακατάσχετα πράγματα, ωστόσο μπορούν να κατασχεθούν, κατ' εξαίρεση, όταν υπάρχει απαίτηση διατροφής και μέχρι το 1/2 (ανώτατο όριο), αφού ληφθούν υπόψη και οι ανάγκες του οφειλέτη, να μπορεί δηλ. ο άνθρωπος να ζήσει με τα υπόλοιπα χρήματα.
   Έτσι, για παράδειγμα, η σύζυγος που έχει απαίτηση διατροφής για τα παιδιά, μπορεί να κατασχέσει το μισθό του πρώην συζύγου, π.χ το 1/3 αυτού, στέλνοντας ειδοποιητήριο στον εργοδότη του (τέως) συζύγου, ώστε να παρακρατεί το 1/3 και να το αποδίδει σε εκείνη.
   Δεν μπορεί όμως ο μισθός να κατασχεθεί για άλλα χρέη π.χ για εμπορικά χρέη, ακάλυπτη επιταγή, αδικοπραξία κλπ.
    Όταν όμως ο μισθός ή η σύνταξη κάποιου, μπαίνει σε τραπεζικό λογαριασμό, εκεί πλέον (κατά τη γνώμη μου !) το πράγμα αλλάζει και μπορεί να δεσμευτεί ο λογαριασμός, ο οποίος, όπως είπαμε, αντιπροσωπεύει μία απαίτηση του καταθέτη έναντι της τράπεζας, μία απαίτηση που μπορεί να κατασχεθεί !
    Ο μισθός δηλ. που είναι ακατάσχετος, με και από την κατάθεσή του σε τραπεζικό λογαριασμό, αλλάζει νομική μορφή και μπορεί να κατασχεθεί, γι' αυτό είναι προτιμότερο να παίρνει κανείς το μισθό στο χέρι (το ερώτημα βέβαια είναι που θα φυλάει κανείς τα χρήματά του, διότι στην τράπεζα υποτίθεται ότι είναι ασφαλή : μία λύση είναι η κατάθεση σε τρίτο πρόσωπο εμπιστοσύνης, αλλά και εκεί μπορεί να υπάρξει πρόβλημα, οπότε το συμπέρασμα είναι ένα : το καλύτερο και το ιδανικό είναι να μην χρωστάς, ώστε να μην χρειάζεται να κρύβεσαι, αλλά έτσι ...δεν θα είσαι ωραίος !)
    Η κατάσχεση και η δέσμευση του λογαριασμού φυσικά δεν έρχεται ως κεραυνός εν αιθρία, αλλά πρώτα ειδοποιείται ο οφειλέτης π.χ με κοινοποίηση διαταγής πληρωμής, οπότε έχει όλο το χρόνο να σηκώσει τα χρήματα από το λογαριασμό του, για να τα σώσει (να τα βάλει στο στρώμα, στο μαξιλάρι, στο φούρνο χαχα, σε άλλο όνομα κλπ).
    Έτσι η είδηση ότι ο "καημένος" ο οφειλέτης που η ΔΟΥ, για οφειλή περίπου 6.700 ευρώ, του δέσμευσε τραπεζικό λογαριασμό με 20 ευρώ, έχει και μία άλλη ανάγνωση : ότι ο καημένος αυτός οφειλέτης ήταν πονηρός και πρόλαβε να σηκώσει τα χρήματα, πριν τα δεσμεύσει η ΔΟΥ !
    Το ίδιο αποτέλεσμα θα έχουν φυσικά και οι δημόσιες εξαγγελίες και απειλές για δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών : θα σπεύσουν όλοι οι οφειλέτες να πάρουν τα χρήματά τους, σε μια εποχή μάλιστα που οι τράπεζες πλήττονται βάναυσα από την αιμορραγία των καταθέσεων (εδώ ισχύει η παροιμία για το κλήμα και το γάϊδαρο !).
     Συνεπώς, αυτά τα πράγματα τα κάνεις, εφόσον μάλιστα είναι νόμιμα, δεν τα ανακοινώνεις, ώστε να "ξυπνήσεις" τον οφειλέτη, διότι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα στην αναγκαστική εκτέλεση είναι ο αιφνιδιασμός (στα πλαίσια του Νόμου πάντοτε).

Παρασκευή 2 Μαρτίου 2012

ποια ελαφρυντικά προβλέπει ο Νόμος για τον κατηγορούμενο

  Για να τύχει μειωμένης ποινής, ο καταδικασθείς οφείλει να επικαλεστεί και να αποδείξει (και αντίστοιχα το Δικαστήριο να δεχθεί) ότι συντρέχει στο πρόσωπό του ένα (τουλάχιστον) από τα ελαφρυντικά, που προβλέπει ο ποινικός Κώδικας και είναι τα εξής :
1. ότι έζησε ως το χρόνο που έγινε το έγκλημα έντιμη ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και γενικά κοινωνική ζωή. Είναι το γνωστό σε όλους ελαφρυντικό του "προτέρου εντίμου βίου". Να σημειωθεί επ' αυτού ότι δεν αρκεί η ύπαρξη λευκού ποινικού μητρώου, για γίνει δεκτό το ελαφρυντικό αυτό και ότι ο καταδικασθείς οφείλει να επικαλεστεί και να αποδείξει συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά, που θεμελιώνουν τον ισχυρισμό του, αλλιώς το Δικαστήριο δεν πρόκειται καν να ασχοληθεί (αν δηλ. πει απλά να μου αναγνωριστεί το ελαφρυντικό του προτέρου εντίμου βίου). Θα πρέπει κατά κάποιο τρόπο να φανεί ότι το συγκεκριμένο έγκλημα αποτελεί μία "παραφωνία" στη μέχρι τώρα ζωή του, η οποία υπήρξε καθόλα άψογη, με αναφορά σε θετικές ενέργειες και όχι στην απουσία εγκληματικής δράσης !
2. ότι στην πράξη του ωθήθηκε από μη ταπεινά αίτια ή λόγω ένδειας ή υπό το κράτος απειλής ή επιβολής προσώπου, με το οποίο βρίσκεται σε σχέση εξάρτησης ή υποτέλειας. Παραδείγματα που θα μπορούσε να γίνει δεκτός ο ισχυρισμός : κάποιος που έκλεψε, διότι είχε φτάσει σε έσχατο σημείο εξαθλίωσης και δεν είχε να φάει, κάποιος που πιάνει δουλειά με πλαστά χαρτιά, επειδή ήταν πολύ καιρό άνεργος και είχε απελπιστεί, υπάλληλος που κάνει το αδίκημα, κατόπιν "υπόδειξης" του αφεντικού του και υπό το φόβο μήπως χάσει τη δουλειά του, κάποιος που δεν πλήρωσε επιταγή και σφραγίστηκε, επειδή αρρώστησε αυτός ή συγγενής του και έδωσε τα χρήματα σε γιατρούς κλπ.
3. ότι στην πράξη του ωθήθηκε από ανάρμοστη συμπεριφορά του παθόντος ή παρασύρθηκε από οργή και θλίψη εξαιτίας άδικης εναντίον του πράξης. Παραδείγματα : κάποιος σπάει στο ξύλο έναν άλλο, ο οποίος δημόσια βασανίζει το παιδάκι του ή ένα ζωάκι, κάποιος επιτίθεται σε πορτιέρη, ο οποίος του "ρίχνει πόρτα" και τον προσβάλει μπροστά σε άλλους ή κάποιος που ρίχνει γροθιά και τραυματίζει άτομο, που του "έβρισε τη μητέρα" κ.ο.κ.
4. ότι επέδειξε ειλικρινή μετάνοια και επιδίωξε να άρει ή να μειώσει τις συνέπειες της πράξης του. Εδώ λοιπόν δεν αρκεί μία προφορική, απλή συγγνώμη, αλλά απαιτούνται θετικές ενέργειες, που δείχνουν μεταμέλεια, όπως π.χ η μεταφορά του θύματος σε νοσοκομείο, η επίσκεψη σε αυτό, η υλική αποζημίωση του θύματος, η υπόδειξη στην Αστυνομία που βρίσκονται τα κλοπιμαία ή των συνεργών κ.ο.κ και
5. ότι συμπεριφέρθηκε καλά για μεγάλο χρονικό διάστημα, μετά την πράξη του. Εδώ όπως δέχονται τα Δικαστήρια, δεν αρκεί η καλή διαγωγή στη φυλακή, το να εργάζεται μέσα δηλ., να μην κάνει πειθαρχικά παραπτώματα κλπ., αλλά απαιτείται η καλή διαγωγή να συμβαίνει υπό καθεστώς ελευθερίας !
  Εφόσον λοιπόν γίνει δεκτό ένα από τα ως άνω ελαφρυντικά, η ποινή μειώνεται ως εξής :
-Αντί για ισόβια, επιβάλλεται κάθειρξη από 10 έως 20 έτη !
-Αντί για ποινή κάθειρξης τουλάχιστον 10 ετών, επιβάλλεται κάθειρξη έως 12 έτη ή φυλάκιση από 2 έως 5 χρόνια !
-Αντί για κάθειρξη έως 10 έτη, επιβάλλεται κάθειρξη έως 6 έτη ή φυλάκιση από 1 έως 5 χρόνια !
-Αν προβλέπεται και φυλάκιση και χρηματική ποινή, μπορεί να επιβληθεί μόνον η χρηματική ποινή
-Σε κάθε άλλη περίπτωση, ο δικαστής μειώνει την ποινή ελεύθερα έως το ελάχιστο όριο !
  Να σημειωθεί τέλος, ότι εφόσον συντρέχουν περισσότερα του ενός ελαφρυντικά ή άλλος λόγος μείωσης της ποινής (π.χ η μορφή συμμετοχής στο έγκλημα), η μείωση δεν γίνεται δύο ή τρεις φορές, αλλά μόνον μία φορά, ωστόσο ο δικαστής θα κινηθεί προς τα κατώτερα όρια μείωσης, που είδαμε παραπάνω.

Πέμπτη 1 Μαρτίου 2012

"παραδειγματική τιμωρία" και άλλα παραμύθια

  Με αφορμή τα σημερινά δημοσιεύματα σε ΜΜΕ περί "παραδειγματικής ποινής" που επιβλήθηκε σε παιδεραστή στην Κρήτη, καλό είναι να ξεκαθαρίσουμε τα εξής :
  Στόχος της ποινής είναι η τιμωρία του δράστη για το κακό που προξένησε, η αποκατάσταση της κοινωνικής τάξης και ειρήνης και ο σωφρονισμός του δράστη, μέσω της προσβολής δικών του έννομων αγαθών (ελευθερία, περιουσία) ως ανταπόδοση για τα έννομα αγαθά, που ο ίδιος προσέβαλε με την εγκληματική του δράση.
  Πουθενά δεν αναφέρεται ότι η ποινή που επιβάλλεται στον εκάστοτε κατηγορούμενο, αποσκοπεί στον παραδειγματισμό των ..άλλων, ώστε και εκείνοι να μην διαπράξουν αντίστοιχο έγκλημα : τέτοια λειτουργία δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να επιτελεί η ποινή, γιατί αφενός έτσι ο κατηγορούμενος αντιμετωπίζεται ως μέσο, ως πράγμα για επίτευξη κάποιου σκοπού και όχι ως άνθρωπος, γεγονός που απαγορεύεται από το Σύνταγμα και αφετέρου διότι είναι αφελές να πιστέψουμε ότι αύριο θα θυμάται κανείς την επιβληθείσα ποινή... !
  Ο "παραδειγματισμός" και ο σωφρονισμός της ποινής δεν μπορεί επομένως παρά να αναφέρεται και να επιδιώκεται μόνον σε σχέση με τον εκάστοτε καταδικασθέντα και με κανέναν τρίτο.
  Ο Ποινικός μας Κώδικας, στο άρθρο 79, αναφέρει μάλιστα τους κανόνες επιμέτρησης της ποινής, ώστε οι Δικαστές να έχουν συγκεκριμένα και αντικειμενικά κριτήρια για το ποια ποινή τελικά θα επιβάλουν, ενόψει και της ευρύτητας των απειλούμενων ποινών π.χ όταν προβλέπεται κάθειρξη από 5 έως 20 έτη : θα είναι 7, 10 ή 18 ;;
  Τα κριτήρια αυτά είναι : α) η βαρύτητα του εγκλήματος και β) η προσωπικότητα του δράστη.
  Σχετικά με το πρώτο περαιτέρω, προβλέπονται άλλα κριτήρια, όπως : α) η βλάβη που προξένησε το έγκλημα ή ο κίνδυνος που προκάλεσε β) η φύση, το είδος και το αντικείμενο του εγκλήματος καθώς επίσης και όλες οι περιστάσεις τόπου, χρόνου, μέσων και τρόπου τέλεσης ή προπαρασκευής του αδικήματος και γ) ο βαθμός του δόλου ή αμέλειας του δράστη. Με βάση αυτά π.χ άλλη βαρύτητα έχει η ληστεία μετά φόνου, όταν δράστες και θύμα συμπλέκονται άγρια και άλλη, όταν οι (θρασύδειλοι) ληστές σκοτώνουν ανυπεράσπιστα και αδύναμα γεροντάκια, προκαλώντας τους ασφυξία με μαξιλάρια κλπ !
   Όσον αφορά τώρα την προσωπικότητα του δράστη, ο Νόμος ορίζει ότι το Δικαστήριο θα πρέπει να λάβει υπόψιν του : α) τα αίτια που τον ώθησαν στο έγκλημα, την αφορμή που του δόθηκε και το σκοπό που επιδίωξε β) το χαρακτήρα του δράστη και το βαθμό ανάπτυξής του γ) τις ατομικές και κοινωνικές περιστάσεις, όπου μεγάλωσε και την προηγούμενη ζωή του και δ) τη διαγωγή του κατά τη διάρκεια της πράξης αλλά και μετά, αν δηλαδή επέδειξε μετάνοια και διάθεση να επανορθώσει τις συνέπειες της (εγκληματικής) πράξης του.
   Να σημειωθεί τέλος ότι, βάσει Νόμου, πρέπει να επιβάλλονται αυστηρότερες ποινές σε όσους έδρασαν από μίσος φυλετικό, εθνικό, θρησκευτικό ή μίσος λόγω διαφορετικών ..σεξουαλικών προτιμήσεων (ρατσιστικές επιθέσεις).