Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Τετάρτη 30 Μαΐου 2012

το εργατικό ατύχημα : ορισμοί και συνέπειες

   Εργατικό θεωρείται το ατύχημα, που συμβαίνει, κατά την εκτέλεση της εργασίας ή με αφορμή την εκτέλεσή της και έχει ως συνέπεια τον τραυματισμό ή το θάνατο του εργαζομένου.
   Πρόσφατα π.χ κρίθηκε ότι συνιστά εργατικό ατύχημα το γλίστρημα του εργαζόμενου στον προαύλιο χώρο της επιχείρησης !
  Φυσικά για να υπάρχει ευθύνη του εργοδότη, θα πρέπει το ατύχημα να αποδίδεται σε αμέλειά του ως προς τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας στο χώρο εργασίας και να υπάρχει αιτιώδης συνάφεια, μεταξύ των πράξεων ή παραλείψεων του εργοδότη και του ατυχήματος.
   Έτσι π.χ δεν μπορεί να θεωρηθεί εργατικό ατύχημα, το τροχαίο, στο οποίο εμπλέκεται ο εργαζόμενος, κατά τη μετάβασή του στην εργασία (που μπορεί να οφείλεται σε δική του αμέλεια ή σε αμέλεια άλλου οδηγού), ενώ έχει κριθεί π.χ ότι δε συνιστά εργατικό ατύχημα ο θάνατος εργαζομένου σε τράπεζα από ανακοπή, επειδή ήταν "βαρύς καπνιστής" !
    Γενικά όταν ο θάνατος οφείλεται σε παθολογικά αίτια, είναι δύσκολο (όχι όμως και αδύνατο) να αποδειχθεί ότι οφείλεται σε πταίσμα του εργοδότη (π.χ ανθυγιεινό περιβάλλον, έντονη πίεση κλπ).
    Σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος, πέρα από τις τυχόν ποινικές ευθύνες του εργοδότη (για ανθρωποκτονία ή σωματική βλάβη από αμέλεια), γεννάται ευθύνη προς αποζημίωση, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις, που σημαίνει : ηθική βλάβη, σε περίπτωση σωματικής κάκωσης και ψυχική οδύνη, σε περίπτωση θανάτου (σε συγγενικά πρόσωπα).
    Το ύψος της αποζημίωσης καθορίζεται ανάλογα με τη σοβαρότητα της βλάβης, το μέγεθος της ευθύνης (αμέλειας) του εργοδότη και την οικονομική ευρωστία του τελευταίου, ενώ παράλληλα εξετάζεται αν υπάρχει συντρέχον πταίσμα του εργαζομένου (π.χ δεν φορούσε κράνος, ενώ ήταν υποχρεωτικό), ώστε να μειωθεί το ποσόν της αποζημίωσης, που δικαιούται.
     Πολλές φορές, υπέγγυοι προς αποζημίωση είναι περισσότεροι του ενός, όπως π.χ όταν ο εργοδότης είναι ασφαλισμένος για τέτοια περίπτωση ή στα οικοδομικά έργα, όπου εκτός του εργολάβου, πιθανόν να ευθύνεται και ο κύριος της οικοδομής ή του έργου, οπότε σε αυτή την περίπτωση πρέπει να εναχθούν όλοι, ως συνυπεύθυνοι.
      Τέλος, ένα σημαντικό ζήτημα γεννάται, όταν ο εργαζόμενος δεν απασχολείται έγκυρα (π.χ έλλειψη άδειας εργασίας ή χειρισμού κλπ) : σε αυτές τις περιπτώσεις, ο παράνομα απασχολούμενος δικαιούται αποζημίωση ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης, δε δικαιούται όμως να διεκδικήσει απωλεσθέντες μισθούς ή ημερομίσθια !
    
   




Τρίτη 29 Μαΐου 2012

...Τζήμερος κατά ..Τσοχατζόπουλου !!

  Η "συγκλονιστική" είδηση ότι ο κ.Τζήμερος κατέθεσε δήλωση παράστασης πολιτικής αγωγής εναντίον του προφυλακισμένου Άκη, θα έπρεπε να είχε τον τίτλο : "ώδινεν όρος και έτεκεν μυν" !
   Ως διαφημιστής ο κ. Τζήμερος ξέρει καλά από δημόσιες σχέσεις και κάνει τα πάντα, καθώς φαίνεται, για να μπει και αυτός στη Βουλή, προκειμένου να έχει και αυτός μία σίγουρη, καλά αμειβόμενη και εύκολη εργασία.
   Το κακό της υπόθεσης, είναι ότι για να πετύχει το στόχο του, εφαρμόζει μεθόδους του ακραίου δικομματισμού-λαϊκισμού, τον οποίο υποτίθεται ότι πολεμά !
   Ο λόγος είναι φυσικά ότι η δήλωση αυτή δεν πρόκειται να γίνει δεκτή από το Δικαστήριο, είναι νομικά μετέωρη και έωλη : έχουμε πει και αλλού ότι δήλωση παράστασης πολιτικής αγωγής μπορεί να κάνει μόνον ο αμέσως βλαβής από το έγκλημα !
    Εξάλλου, υπάρχουν αδικήματα, όπως το "ξέπλυμα", για το οποίο κατηγορείται ο Άκης, όπου δε νοείται καν παράσταση πολιτικώς ενάγοντα, διότι δεν στρέφονται εναντίον κάποιου συγκεκριμένα.
    Αν υπάρχει άμεσα ζημιωθείς από τις μίζες κλπ., αυτό είναι μόνον το Ελληνικό Δημόσιο, ο "έλληνας φορολογούμενος και πολίτης Τζήμερος" δε νομιμοποιείται ενεργητικά, στο να καταθέσει πολιτική αγωγή σε ποινικό Δικαστήριο.
    Πρόκειται επομένως για μία καθαρή κίνηση εντυπωσιασμού και λαϊκισμού, διότι ακόμα και αν κινήθηκε από "αγνά" ελατήρια, σίγουρα οι δικηγόροι του θα του είπαν ότι δε γίνεται, εκτός και αν δεν έχει καλούς δικηγόρους, που δε νομίζω.

Δευτέρα 28 Μαΐου 2012

ανακύκλωση και κλοπή !

  Διάβασα κάπου τις προάλλες, ότι ένας Δήμος (Θεσσαλονίκης, αν δεν απατώμαι) έκανε μήνυση σε αυτούς που "ξαφρίζουν" τους μπλε κάδους ανακύκλωσης !
  Όλοι έχουμε δει ανθρώπους (κατά κανόνα έγχρωμους) να ψάχνουν μέσα στους μπλε κάδους με ή χωρίς "γάντζους" και να φορτώνουν καροτσάκια σούπερ μάρκετ με κάθε λογής πράγματα.
  Φαντάζομαι ότι όλοι θα συμφωνούμε ότι οι ταλαίπωροι αυτοί δε "δουλεύουν" για λογαριασμό τους, αλλά τους εκμεταλλεύονται κάποιοι άλλοι (εικάζω ότι είναι "ελληνάρες", που μισούν τους ξένους, εκτός εάν τους εκμεταλλεύονται οι ίδιοι).
  Τέλοσπάντων, το ερώτημα εδώ, που έχει και σημαντικό νομικό ενδιαφέρον, είναι κατά πόσον πρόκειται για κλοπή ή όχι !
   Οι υπερασπιστές αυτής της τακτικής, θα έλεγαν προφανώς ότι τα πράγματα εκεί μέσα, τα έχει πετάξει προφανώς κάποιος που δεν τα χρειάζεται, έχουν καταστεί δηλαδή (νομικά) "αδέσποτα", δεν υπάρχει κατοχή, ώστε να νοείται και αφαίρεση αυτής και επομένως κλοπή.
   Φαινομενικά έτσι έχουν τα πράγματα, ωστόσο με μια πιο προσεκτική ματιά, θα παρατηρήσουμε ότι εκείνοι, που πετάνε πράγματα προς ανακύκλωση, το κάνουν ακριβώς για αυτό το λόγο, δηλαδή θέλουν τα αντικείμενα να ανακυκλωθούν και έτσι να βοηθήσουν το περιβάλλον και όχι να πλουτίσουν κάποιοι επιτήδειοι !
   Ο μπλε κάδος ανήκει στον εκάστοτε Δήμο και συνεπώς μπορούμε να πούμε ότι τα πράγματα εντός βρίσκονται υπό την κατοχή του Δήμου, ο οποίος και προσδοκά έσοδα από αυτή τη διαδικασία.
   Υπό αυτό το πρίσμα λοιπόν, θεωρώ ότι η ζυγαριά γέρνει προς την άποψη ότι εδώ έχουμε κλοπή και ορθά οι Δήμοι προχωρούν σε μηνύσεις.
     Οι δράστες πιθανόν να επικαλεστούν την οικονομική κρίση, την ανέχεια κλπ, ωστόσο αυτό δεν αρκεί για να καταστεί η πράξη μη αξιόποινη, μόνον ως ελαφρυντικό θα μπορούσε να λειτουργήσει, για τη μείωση της ποινής.



Πέμπτη 24 Μαΐου 2012

Η δυσφήμηση : διακρίσεις και ποινές

  Στο κεφάλαιο του Ποινικού μας Κώδικα, με τον τίτλο "Εγκλήματα κατά της τιμής", δεσπόζουσα θέση κατέχει η δυσφήμηση, η οποία διακρίνεται, ως γνωστόν, σε "απλή" και σε συκοφαντική.
  Η διαφορά μεταξύ των δύο έγκειται στο κατά πόσον ο δράστης γνώριζε ή όχι ότι ο συκοφαντικός ισχυρισμός είναι ψευδής .
  Ο ορισμός της (απλής) δυσφήμησης είναι : όποιος ισχυρίζεται ή διαδίδει ενώπιον τρίτου, για κάποιον άλλο, γεγονός που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψή του, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι 2 έτη ή με χρηματική ποινή ή και με τα δύο.
  Αν το γεγονός είναι ψευδές και ο υπαίτιος γνώριζε ότι είναι ψευδές, τιμωρείται με φυλάκιση από 3 μήνες έως 5 χρόνια και (δυνητικά) με χρηματική ποινή και στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων (συκοφαντική δυσφήμηση).
   Επομένως, το βασικό αντικείμενο απόδειξης σε αυτές τις υποθέσεις είναι αφενός το κατά πόσον ο ισχυρισμός είναι ψευδής ή αληθής και αφετέρου το κατά πόσον ο κατηγορούμενος γνώριζε ή όχι ότι είναι ψευδής.
    Από τον ορισμό ωστόσο της δυσφήμησης, προκύπτουν τρία βασικά σημεία :
1. Θα πρέπει ο ισχυρισμός να γίνεται ενώπιον τρίτου, δηλαδή να έλαβε γνώση έστω και ένας τρίτος, με τη θέληση εννοείται του δράστη : αν εγώ γράψω μία δυσφημηστική επιστολή, αλλά την κρατώ στο συρτάρι μου, προφανώς δεν υπάρχει έγκλημα, ούτε εάν ένας τρίτος π.χ τη βρει και την ταχυδρομήσει.
2. Θα πρέπει ο (συκοφαντικός) ισχυρισμός να αφορά γεγονός και όχι π.χ αξιολογική κρίση : αν πω ότι ο τάδε υπάλληλος χρηματίζεται, αυτό είναι γεγονός, αν πω όμως ότι ο τάδε υπάλληλος δεν κάνει σωστά τη δουλειά του ή είναι ανεπαρκής, αυτό είναι αξιολογική κρίση και μόνον εξύβριση θα μπορούσε να στοιχειοθετήσει και όχι δυσφήμηση και τέλος
3. Θα πρέπει το συκοφαντικό γεγονός να είναι πρόσφορο (να μπορεί να) να βλάψει την τιμή του θύματος : αν π.χ ισχυριστώ κάτι ψευδές για τον Β στον Γ, αλλά αυτός γνωρίζει ότι δεν είναι αληθές ή δεν υπάρχει περίπτωση να το πιστέψει, γνωρίζοντας τον Β, τότε δεν (πρέπει να) υπάρχει δυσφήμηση !
    Αν το γεγονός αποδειχτεί αληθινό, ο δράστης απαλλάσεται κατά κανόνα, εκτός εάν π.χ ισχυριστώ κακόβουλα ότι ο Β είναι ομοφυλόφιλος (ακόμα και αν είναι), διότι αφορά θέμα του ιδιωτικού αποκλειστικά βίου ή εάν από τις περιστάσεις και τον τρόπο εκδήλωσης, προκύπτει σκοπός εξύβρισης.
    Η διάταξη περί εξύβρισης, εν προκειμένω, λειτουργεί ως "μπαλαντέρ", που σημαίνει ότι κάθε φορά που δεν στοιχειοθετείται δυσφήμηση, το Δικαστήριο ελέγχει αν υπήρξε υπέρβαση του μέτρου στην έκφραση ή σκοπός εξύβρισης και τιμωρεί τον κατηγορούμενο για εξύβριση ! (φυλάκιση έως 1 έτος ή χρηματική ποινή ή και τα δύο)
   Αν το συκοφαντικό γεγονός αφορά αξιόποινη πράξη, η Δίκη για τη δυσφήμηση αναστέλλεται έως ότου εκδοθεί απόφαση επί της άλλης υπόθεσης και ανάλογα αν ο κατηγορούμενος αθωωθεί, τεκμαίρεται ότι ήταν ψευδές, ενώ αν καταδικαστεί, ότι ήταν αληθές !
    Η υπεράσπιση σε ανάλογες περιπτώσεις επικεντρώνεται στην πρόβλεψη του Νόμου ότι δεν αποτελούν άδικες πράξεις : α) οι δυσμενείς κρίσεις για επιστημονικές, καλλιτεχνικές ή επαγγελματικές εργασίες και β) οι εκδηλώσεις που γίνονται για την προστασία δικαιωμάτων ή εκτέλεση νόμιμων καθηκόντων ή από άλλο δικαιολογημένο ενδιαφέρον.
    Έτσι π.χ τα όσα αναφέρει στην απολογία του ο κατηγορούμενος, κατά του μηνυτή, ασκώντας σχετικό νόμιμο δικαίωμα, ακόμα και αν "ξεφύγει" κάπου στις εκφράσεις του, δεν θεωρούνται δυσφήμηση.
   Μπορεί όμως να θεωρηθούν ως ..εξύβριση, αν κριθεί ότι υπήρχε αυτός ο σκοπός ή αν πρόκειται για συκοφαντίες (ψέμματα εν γνώσει), τότε και πάλι δεν υπάρχει απαλλαγή !
    Προσοχή : Η ποινική δίωξη ασκείται μόνον κατόπιν έγκλησης, εντός 3 μηνών από τότε που το θύμα έλαβε γνώση των συκοφαντιών και του δράστη, ειδάλλως ο δράστης δεν μπορεί να διωχθεί !




Τετάρτη 23 Μαΐου 2012

τι είναι το δικαστικό ένσημο και το τέλος απογράφου

  Ένα από τα βασικά δικαστικά έξοδα, που επιβαρύνουν όσους κάνουν αγωγή, αιτούμενοι ένα ορισμένο ποσόν από τον εναγόμενο, είναι το τέλος δικαστικού ενσήμου.
  Το δικαστικό ένσημο υπολογίζεται ως ποσοστό επί του ποσού, που ζητάμε και αποδίδεται στο Δημόσιο Ταμείο και χωρίς αυτό δεν υπάρχει δυνατότητα έκδοσης απόφασης !!
   Σήμερα, το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 4,8 τοις χιλίοις, ενώ υπάρχουν και προσαυξήσεις υπερ του Ταμείου Νομικών και του Ταμείου Προνοίας Δικηγόρων (0,8 τοις χιλίοις) και ένα μικρό ποσόν για τέλος χαρτοσήμου (2,4% επί του δικαστικού ενσήμου).
   Πρακτικά λοιπόν, αν ζητάμε με την αγωγή μας 50.000 ευρώ, θα πληρώσουμε δικαστικό ένσημο 240 ευρώ + 40 ευρώ για ταμείο νομικών + 40 ευρώ για ταμείο προνοίας δικηγόρων + 5,76 ευρώ για χαρτόσημο, ήτοι συνολικά 325,76 ευρώ.
   Το μεγάλο δίλημμα, που αντιμετωπίζουν οι ενάγοντες είναι αν θα πληρώσουν το δικαστικό ένσημο, διότι υπάρχει περίπτωση (μάλλον είναι η συνηθέστερη), το Δικαστήριο να μην επιδικάσει όλο το αιτούμενο ποσόν, αλλά ένα μόνον μέρος του, αλλά το δικαστικό ένσημο θα έχει υπολογιστεί επί του συνολικού ποσού, που ζητούσαμε !
    Για αυτό, στην καθημερινή δικαστηριακή πρακτική, συνηθίζεται να μετατρέπεται το αίτημα της αγωγής, από καταψηφιστικό σε αναγνωριστικό, με την έννοια ότι π.χ ζητάω 100.000 ευρώ ως ηθική βλάβη, αλλά ζητώ από το Δικαστήριο να αναγνωρίσει ποιο ποσόν πραγματικά πρέπει να λάβω, ώστε να μην πληρώσω το δικαστικό ένσημο "άδικα" επί του μεγαλύτερου ποσού.
    Ωστόσο, υπάρχει εδώ μία σημαντική παγίδα : αν στο παραπάνω παράδειγμα, αναγνωριστεί ότι πρέπει να λάβω 20.000 ευρώ και όχι 100.000 ευρώ, που ζητούσα, για να εισπράξω το επιδικασθέν μικρότερο ποσόν, εφόσον φυσικά ο αντίδικος δεν πληρώνει οικειοθελώς, θα πρέπει να εκδώσω απόγραφο, όπως λέγεται, το οποίο συνεπάγεται άλλα έξοδα, πιθανόν μεγαλύτερα !
    Το τέλος απογράφου ανέρχεται σε ποσοστά 2 και 3 % επί του ποσού, που πραγματικά επιδικάστηκε, που σημαίνει στο ίδιο παράδειγμα : αν είχα πληρώσει το δικαστικό ένσημο επί των 100.000 ευρώ εξαρχής, θα πλήρωνα 651,52 ευρώ, ενώ το τέλος απογράφου για τις 20.000 ευρώ ανέρχεται σε 720 ευρώ !!! (στο τέλος απογράφου, προστίθεται και 20% υπέρ ΟΓΑ !).
     Σε κάθε περίπτωση λοιπόν, δεν είναι πάντα εύκολο να κριθεί τι συμφέρει περισσότερο, αλλά η γνώμη μου είναι ότι είναι προτιμότερο να πληρώνει κανείς το δικαστικό ένσημο εξαρχής, παρά να εισάγει την αγωγή ως αναγνωριστική, με την προϋπόθεση βέβαια ότι το αιτούμενο ποσόν κείται στα πλαίσια της λογικής ! (Π.Χ δεν μπορείς να ζητάς αποζημίωση 100.000 ευρώ από έναν χαμηλόμισθο υπάλληλο, για ηθική βλάβη).
    Ο σημαντικότερος μάλιστα λόγος για αυτό δεν είναι το οικονομικό, αλλά ότι έτσι μπορείς να πάρεις τα χρήματά σου γρηγορότερα ! Διότι αν η απόφαση είναι αναγνωριστική, θα πρέπει να εκδώσεις διαταγή πληρωμής, ενώ αν γίνει έφεση από τον αντίδικο, χάνεται επιπλέον χρόνος.
    Στο σημείο αυτό να προσεχθεί το εξής : το τέλος δικαστικού ενσήμου και κυρίως το τέλος απογράφου δεν είναι ίδιο για όλες τις περιπτώσεις, αλλά υπάρχουν εξαιρέσεις και διαφοροποιήσεις.
    Π.Χ κάτι που δεν γνωρίζουν ίσως ακόμα και συνάδελφοι, είναι ότι στα εργατικά υπάρχει απαλλαγή για το δικαστικό ένσημο μέχρι του ποσού των 20.000 ευρώ, έτσι αν το αιτούμενο ποσόν είναι μέχρι 20.000 ευρώ, δεν καταβάλλεται δικαστικό ένσημο, αν είναι 30.000, καταβάλλεται για το επιπλέον, ήτοι για 10.000 ευρώ κ.ο.κ.
    Στο τέλος απογράφου, από την άλλη, υπάρχουν περιπτώσεις όπου το 2 ή 3 % υπολογίζεται επί του κεφαλαίου και των τόκων και περιπτώσεις, όπου υπολογίζεται μόνον επί των τόκων (εργατικά, μισθώσεις, επιταγές, τιμολόγια), ενώ δεν πληρώνεται τέλος απογράφου σε απαίτηση από συναλλαγματικές !
    Όλοι λίγο-πολύ γνωρίζουν ότι η δικαστική δαπάνη επιρρίπτεται, κατά κανόνα, στον ηττηθέντα διάδικο ή συμψηφίζεται, ωστόσο ο υπολογισμός της γίνεται "κατά προσέγγιση" και όχι με ακρίβεια έως το τελευταίο ευρώ, που πραγματικά δαπάνησε ο διάδικος.
     Πάντως, ο Νόμος ορίζει ρητά ότι δεν επιτρέπεται έφεση, με μοναδικό λόγο ότι το Δικαστήριο επιδίκασε μικρότερη δικαστική δαπάνη, από την πραγματική... .


Δευτέρα 21 Μαΐου 2012

Η Διαταγή Πληρωμής : έννοια και λειτουργία

   Καλώς ή κακώς, τα Δικαστήρια αποτελούν κατεξοχήν θεσμό επίλυσης οικονομικών διαφορών και υπό την έννοια αυτή οι οικονομικές αξιώσεις αποτελούν τη βάση πάρα πολλών δικαστικών διενέξεων, με τη μορφή είτε της αγωγής είτε της διαταγής πληρωμής.
   Η διαταγή πλήρωμής θεσπίστηκε προκειμένου να επιλύονται ευκολότερα και γρηγορότερα οι σχετικές διαφορές, όταν η οφειλή αποδεικνύεται εγγράφως.
    Τα βασικά σημεία της διαδικασίας έχουν ως εξής :
-Διαταγή πληρωμής εκδίδεται όταν υπάρχει χρηματική απαίτηση και εφόσον η απαίτηση και το οφειλόμενο ποσόν αποδεικνύονται με ιδιωτικό (π.χ ακάλυπτη επιταγή, διαμαρτυρημένο γραμμάτιο) ή δημόσιο έγγραφο (π.χ δικαστική απόφαση).
-Δεν μπορεί να εκδοθεί, αν η απαίτηση δεν είναι βέβαιη και εκκαθαρισμένη, που σημαίνει να μην εξαρτάται από αίρεση, όρο ή προθεσμία ή αντιπαροχή, εκτός βέβαια και αν με άλλο έγγραφο αποδεικνύεται η πλήρωση της αίρεσης ή του όρου κλπ.
-Δεν μπορεί να εκδοθεί εις βάρος προσώπων, που διαμένουν στο εξωτερικό ή είναι άγνωστης διαμονής.
-Αρμόδιος για την έκδοσή της είναι ο Ειρηνοδίκης, για ποσά μέχρι 20.000 ευρώ και ο Πρωτοδίκης, για ποσά άνω των 20.000 ευρώ, ενώ δεν καλείται ο καθ' ού, ούτε προηγείται συζήτηση : Ο Δικαστής ελέγχει τα έγγραφα και αναλόγως δέχεται ή όχι την αίτηση. Σε περίπτωση απόρριψης, μπορεί να ασκηθεί αγωγή ή και νέα αίτηση έκδοσης διαταγής πληρωμής.
- Εφόσον εγκριθεί, πρέπει να επιδοθεί μέσα σε 2 μήνες, από την έκδοσή της, στον καθ' ού-οφειλέτη, διαφορετικά παύει να ισχύει ! Στην επίδοση, γίνεται μνεία ότι ο οφειλέτης έχει προθεσμία 15 (εργάσιμων) ημερών, για να την προσβάλει, με ανακοπή.
-Η προθεσμία, αλλά και η ίδια η άσκηση της ανακοπής δεν αναστέλλουν την εκτελεστότητα της διαταγής πληρωμής. Αυτό σημαίνει ότι, αν δεν αντιδράσει άμεσα ο καθ' ού, με αίτηση αναστολής, η διαταγή πληρωμής μπορεί να εκτελεστεί (με κατάσχεση κλπ), 3 ημέρες μετά την επίδοσή της !
-Στην ανακοπή του, ο καθ' ού η διαταγή πληρωμής, μπορεί να προβάλει κάθε νομικό ή πραγματικό ισχυρισμό, για τον οποίο δεν οφείλει το επιδικασθέν ποσόν και να ζητήσει την ακύρωση της διαταγής πληρωμής : Π.Χ μπορεί να ισχυριστεί ότι έχει εξοφλήσει, ολικά ή μερικά, ότι δεν οφείλει το συγκεκριμένο ποσόν, αλλά τίποτε ή λιγότερα, ότι δεν έχει υπογράψει την επίδικη επιταγή, να προβάλει ένσταση συμψηφισμού δικιάς του απαίτησης και γενικά ο,τιδήποτε μπορεί να οδηγήσει σε ακύρωση της διαταγής πληρωμής, ολικά ή μερικά, από τη στιγμή μάλιστα που δεν δίνεται εκ των προτέρων στον -φερόμενο ως- οφειλέτη ο λόγος, ώστε να προβάλει τους ισχυρισμούς του και να αμυνθεί, υπερασπιζόμενος τα νόμιμα δικαιώματά του. 
   Από την άποψη αυτή, καλό θα ήταν να θεσπιστεί ότι η ανακοπή αναστέλλει, αφ' εαυτής, την εκτέλεση και να μην απαιτείται δεύτερη, παράλληλη διαδικασία, που συνεπάγεται και μεγαλύτερα έξοδα, ειδικά σε περιπτώσεις, όπου ο καθ' ού έχει καταφανώς δίκιο και οδηγούμαστε έτσι σε άδικα και δυσχερώς αναστρέψιμα αποτελέσματα.







Πέμπτη 17 Μαΐου 2012

η 9η εντολή : "ου ψευδομαρτυρήσεις.."

   Η ψευδορκία είναι -δυστυχώς- ένα αδίκημα, που εμφανίζεται πολύ συχνά στα εκθέματα των ποινικών Δικαστηρίων και το οποίο, για μένα τουλάχιστον, έχει μεγάλη ηθική απαξία, διότι στρέφεται κατά της ορθής απονομής της Δικαιοσύνης και μπορεί να οδηγήσει σε απαλλαγή ενόχου ή καταδίκη ενός αθώου, ενώ παράλληλα φανερώνει και άτομο, χωρίς αναστολές, αφού καταθέτει ψέμματα, έχοντας ορκιστεί στο Ιερό Ευαγγέλιο, προκειμένου να εξυπηρετήσει σκοπιμότητες, μεγαλύτερου ή μικρότερου μεγέθους.
   Πρόκειται για πλημμέλημα, που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης, τουλάχιστον ενός έτους, ήτοι από 1 έως 5 έτη και τελείται, κάθε φορά που κανείς καταθέτει εν γνώσει του ψέμματα ή αποκρύπτει την αλήθεια, ενώπιον αρμόδιας Αρχής, αφού προηγουμένως έχει ορκιστεί ότι θα πει την αλήθεια.
   Από τον ορισμό αυτό, προκύπτουν τα εξής :
-Για να καταδικαστεί κάποιος για ψευδορκία, θα πρέπει να αποδειχτεί ότι γνώριζε το ψευδές των όσων κατέθεσε, απαιτείται δηλαδή άμεσος δόλος, ο οποίος θα πρέπει να αιτιολογείται ειδικά στην απόφαση, με βάση συγκεκριμένα περιστατικά και αποδείξεις και εκεί συνήθως επικεντρώνεται και η υπεράσπιση : διότι το ψέμα αποδεικνύεται σχετικά εύκολα, ενώ η γνώση του δράστη όχι και τόσο. Πιο δύσκολο βέβαια είναι να αποδειχτεί ότι ο κατηγορούμενος γνώριζε την αλήθεια και την απέκρυψε.
-Η ένορκη κατάθεση μπορεί να έχει δοθεί όχι μόνον σε Δικαστήριο, αλλά και σε άλλες Αρχές, όπως π.χ συμβολαιογράφο ή Ειρηνοδίκη ή διοικητική Αρχή κλπ, αρκεί βέβαια η Αρχή αυτή να είναι αρμόδια να δεχτεί την κατάθεση. Έτσι π.χ έχει κριθεί ότι δε συνιστά ψευδορκία, η κατάθεση ψεμμάτων σε ένορκη κατάθεση ενώπιον Ειρηνοδικείου, εφόσον δεν είχε -όπως επιτάσσει ο Νόμος- κλητευθεί έγκαιρα ο αντίδικος, για να παραστεί.
    Σχετικά με την ψευδορκία, πρέπει να γίνουν και οι εξής επισημάνσεις :
όρκος που δίνεται μπορεί να μην είναι πλέον θρησκευτικός αλλά πολιτικός και πλέον οι Δικαστές ρωτάνε το μάρτυρα τι είδους όρκο προτιμά. Η γνώμη μου, ως Χριστιανού Ορθοδόξου, είναι να μη δίνετε θρησκευτικό όρκο ποτέ, αλλά πολιτικό, διότι είναι γνωστό ότι η θρησκεία μας απαγορεύει να επικαλούμαστε το όνομα του Θεού και να ορκιζόμαστε για ταπεινά (ή και άθλια) πράγματα, ασήμαντης αξίας (σε σχέση πάντα με τα αληθινά σημαντικά). Ο όρκος στην τιμή μας αρκεί. Ακόμα και αν δεν μας ρωτήσει ο/η Πρόεδρος, μπορούμε να το ζητήσουμε εμείς να δώσουμε πολιτικό όρκο, διότι προβλέπεται πλεόν ρητά στο Νόμο !
-Υπάρχει βέβαια και το αδίκημα, που ονομάζεται "ψευδής ανωμοτί κατάθεση", που σημαίνει ότι δεν είναι πάντα ο όρκος εκείνο που μετράει, αλλά το ψέμα. Επισύρει μάλιστα την ίδια ποινή επομένως και η κατάθεση ψεμμάτων, ενώπιον Αρχής, χωρίς να έχει δοθεί όρκος, όπως π.χ συμβαίνει όταν καταθέτει ο πολιτικώς ενάγων, χωρίς όρκο, στην ποινική Δίκη.
-Κατά κανόνα, στις υποθέσεις αυτές, κατηγορούμενος δεν είναι ένας, αλλά δύο ή περισσότεροι, διότι ο μάρτυρας "παρασύρεται" στο να πει ψέμματα, από το διάδικο-άμεσα ενδιαφερόμενο από το αποτέλεσμα της Δίκης κλπ. Υπάρχει δηλαδή συνήθως και ηθική αυτουργία στη μέση, με την έννοια ότι κάποιος άλλος προκάλεσε στο μάρτυρα την απόφαση να καταθέσει ψευδώς.
-Η ψευδορκία επίσης συρρέει, πολλές φορές, με άλλα αδικήματα, όπως ψευδή καταμήνυση, δυσφήμηση και απάτη επί Δικαστηρίω. Όσοι έχουν καταθέσει μήνυση στην Εισαγγελία, θα ξέρουν ότι ο/η γραμματέας ζητάει από το μηνυτή να βεβαιώσει ενόρκως ότι η μήνυση είναι αληθής και επομένως, αν δεν είναι, έχουμε και ψευδή καταμήνυση και ψευδορκία !
-Λόγω του ατιμωτικού χαρακτήρα του αδικήματος της ψευδορκίας, επιβάλλεται και στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων, για ένα έως πέντε έτη.
-Τέλος, ο Νόμος δίνει τη δυνατότητα στο δράστη να απαλλαγεί από κάθε ποινή, εφόσον κατέθεσε ψευδώς, προκειμένου να αποφύγει ο ίδιος ή οικείος του, ποινική ευθύνη.
   Εννοείται ότι δεν μπορεί να κατηγορηθεί για ψευδορκία και ο κατηγορούμενος, για τα όσα καταθέτει, χωρίς όρκο φυσικά, στην απολογία του !






Δευτέρα 14 Μαΐου 2012

Νόμος για την αποσυμφόρηση των φυλακών : όλες οι ευνοϊκές ρυθμίσεις

  Με πρόσφατο Νόμο, που τέθηκε σε ισχύ στις 13.2.2012, προβλέφθηκε η δυνατότητα να αποφυλακιστούν, υπό όρους, όσοι εξέτιαν ποινές μέχρι 5 έτη και δεν είχαν καταδικαστεί σε συγκεκριμένα-αναφερόμενα στο Νόμο-αδικήματα (δεν τα παραθέτουμε εδώ, για λόγους οικονομίας χώρου).
  Η σχετική διαδικασία γινόταν αυτεπάγγελτα, με πρωτοβουλία του διευθυντή κάθε φυλακής και απόφαση του αρμόδιου Εισαγγελέα και μόνον σε περίπτωση διαφωνίας ή αμφισβήτησης, για το αν ένας κρατούμενος εμπίπτει ή όχι στις ευνοϊκές ρυθμίσεις, αποφασίζει το δικαστικό συμβούλιο.
  Το σημαντικό είναι ότι οι διατάξεις αυτές δεν εφαρμόζονται μόνον σε όσους ήταν ήδη κρατούμενοι στις 13.2, αλλά και σε όσους έχουν τις σχετικές προϋποθέσεις για διάστημα άλλων 10 μηνών.
  Μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν, οι εξής προβλέψεις του εν λόγω Νόμου :
-Ποινές έως έξι (6) μήνες, που έχουν επιβληθεί με μη τελεσίδικες αποφάσεις και δεν έχουν εκτιθεί παραγράφονται και δεν εκτελούνται, υπό τον όρο ότι ο καταδικασθείς δεν θα τελέσει μέσα στην επόμενη διετία νέο αδίκημα από δόλο και δεν θα καταδικασθεί σε ποινή μεγαλύτερη των έξι μηνών ! Και εδώ εξαιρούνται ορισμένα αδικήματα.
-Δίδεται η δυνατότητα σε ποινές φυλάκισης, οι οποίες δεν έχουν εκτιθεί, ούτε έχουν μετατραπεί σε χρηματικές, να μετατραπούν τώρα σε χρηματικές. ΠΡΟΣΟΧΗ : η αίτηση πρέπει να γίνει αποκλειστικά εντός έξι (6) μηνών, ήτοι μέχρι 13.8.2012.
-Παραγράφεται το αξιόποινο και παύει η ποινική δίωξη, αξιόποινων πράξεων που έχουν γίνει μέχρι 31.12.2011, εφόσον πρόκειται : α) για πταίσμα ή β) πλημμέλημα, το οποίο τιμωρείται με φυλάκιση έως 1 έτος ή χρηματική ποινή ή και τα δύο ! Όσες τέτοιες υποθέσεις δεν έχουν εκδικαστεί, πάνε Αρχείο, ενώ όσες ποινές έχουν επιβληθεί και δεν έχουν αποτιθεί, παύει η εκτέλεσή τους, αν άρχισε ή δεν εκτελείται ποτέ, εφόσον ο καταδικασθείς παρέμενε φυγόποινος.
Εξαιρούνται και εδώ ορισμένα αδικήματα, ενώ οι αστικής φύσεως αξιώσεις του παθόντος δεν θίγονται !
    Για τα ζητήματα της παραγραφής ποινής έως έξι μήνες και της μετατροπής της ποινής φυλάκισης σε χρηματική, απαιτείται αίτηση του ενδιαφερόμενου.



Πέμπτη 10 Μαΐου 2012

προσωπική κράτηση : μία φυλάκιση ...διαφορετικού τύπου !

  Η προσωπική κράτηση ή προσωποκράτηση, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται, δεν έχει καμία σχέση με την προσωρινή κράτηση ή προφυλάκιση, που επιβάλλεται, υπό όρους, σε κακουργηματικές κατηγορίες !
  Η προσωποκράτηση δεν έχει σχέση με ποινικές διαδικασίες, αλλά επιβάλλεται, είτε ένεκα χρεών, είτε ως μέσο εκτέλεσης αστικών-πολιτικών αποφάσεων (τακτικής διαδικασίας ή ασφαλιστικών μέτρων).
  Αποτελεί νομίζω κατάλοιπο αρχαιοτάτων πρακτικών, όπου ο οφειλέτης, που δεν πλήρωνε, γινόταν "σκλάβος" του δανειστή, "πουλιόταν" σε άλλους και άλλα τέτοια ωραία...
   Ο "θεσμός" της προσωπικής κράτησης πέρασε διάφορα σκαμπανεβάσματα, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι έχει σήμερα καταργηθεί, χωρίς ωστόσο να ισχύει κάτι τέτοιο !
   Η προσωποκράτηση, ως μέσο αναγκαστικής εκτέλεσης (ως ένα από αυτά καλύτερα, άλλα είναι η κατάσχεση, η αναγκαστική διαχείριση κλπ), για χρέη, είτε ιδιωτικά, είτε προς το Δημόσιο, δεν έχει καταργηθεί επίσημα-τυπικά.
    Ωστόσο, ένεκα της εξέλιξης της κοινωνίας και λόγω διεθνών συμβάσεων και υποχρεώσεων της χώρας μας, τα Δικαστήρια έχουν καταργήσει ουσιαστικά τον εν λόγω βάρβαρο θεσμό, στην πράξη, περιορίζοντας σημαντικά τις περιπτώσεις, όπου μπορεί να επιβληθεί.
    Στην πράξη, η προσωποκράτηση μπορεί να εφαρμοστεί μόνον ως μέσον εκτέλεσης αποφάσεων, που επιδικάζουν αποζημίωση, λόγω αδικοπραξίας (παράνομης και υπαίτιας δηλ. πράξης), είτε ως απειλή συμμόρφωσης με το διατακτικό απόφασης ασφαλιστικών μέτρων ή και τακτικής αγωγής.
    Παραδείγματα : προσωποκράτηση μπορεί να απειληθεί σε βάρος εκείνου, που καλείται να αποζημιώσει άλλον, λόγω δυσφήμησης και προσβολής της προσωπικότητάς του ή σε βάρος του γονέα που δεν συμμορφώνεται με τις διατάξεις απόφασης ασφαλιστικών μέτρων, που ορίζει το δικαίωμα επικοινωνίας του άλλου με τα τέκνα.
    Σε κάθε περίπτωση γενικότερα, όπου ο ενάγων ζητά την άρση μιας παράνομης κατάστασης και τη μη επανάληψή της στο μέλλον, μπορεί να απειληθεί προσωπική κράτηση σε βάρος του εναγομένου-ηττηθέντος διαδίκου, προκειμένου να εξασφαλιστεί ακριβώς η συμμόρφωσή του.
   (Βέβαια, η μη συμμόρφωση με το διατακτικό δικαστικής απόφασης, μπορεί να συνιστά παράλληλα και το ποινικό αδίκημα της παραβίασης δικαστικής απόφασης : τέτοια ήταν η πρόσφατη περίπτωση του εκδότη Αιμίλιου Λιάτσου, ο οποίος "δεν συνεμορφώθη" με δικαστική απόφαση, που του απαγόρευε να αναφέρεται στην εφημερίδα του, στο πρόσωπο της συζύγου του Πάνου Καμμένου και συνελήφθη.)
     Η προσωποκράτηση έχει ως μέγιστο όριο το ένα (1) έτος, ενώ το τραγελαφικό της υπόθεσης είναι ότι ο δανειστής οφείλει να προκαταβάλει τα "τροφεία" του φυλακιζόμενου, ήτοι να πληρώνει εκείνον που του χρωστάει, για να τρώει εκείνος στη φυλακή !
     Για όσους προσωποκρατούνται λόγω χρεών (από αδικοπραξία) ή λόγω μη συμμόρφωσης με όρους δικαστικής απόφασης, προβλέπεται ξεχωριστός χώρος στη φυλακή, ώστε να μην συγχρωτίζονται με "ποινικούς" κρατούμενους !
     Να σημειωθούν και τα εξής :
-Δεν μπορεί να διαταχθεί προσωποκράτηση για χρέη μικρότερα των 30.000 ευρώ, ούτε για απαίτηση καταβολής δικαστικών εξόδων.
-Σε περίπτωση νομικού προσώπου, η προσωποκράτηση αφορά το νόμιμο εκπρόσωπο.
-Δεν διατάσσεται προσωποκράτηση κατά : α) ανηλίκων ή προσώπων υπό δικαστική συμπαράσταση β) βουλευτών, όσο διαρκεί η σύνοδος της Βουλής και 4 βδομάδες μετά γ) προσώπων άνω των 65 ετών και δ) ιερέων κάθε γνωστής θρησκείας.
-Απαγορεύεται να γίνει η σύλληψη : α) μέσα σε Δικαστήριο, όσο διαρκεί η συνεδρίαση β) μέσα σε τόπο λατρείας κάθε γνωστής θρησκείας και όσο διαρκεί η ιερουργία γ) από 1η έως 31 Αυγούστου δ) από 23/12 έως 7/1 κάθε έτους ε) από τη Μεγάλη Δευτέρα έως την Κυριακή του Θωμά και στ) την προηγούμενη και επόμενη εβδομάδα των εκλογών !
-Ο κρατούμενος απολύεται : α) αν συμπληρωθεί η διάρκεια κράτησης, που ορίζει η απόφαση (μέγιστο το 1 έτος, όπως είπαμε) β) αν καταβληθεί το χρέος στο ΤΠΔ γ) αν συναινέσει εγγράφως ο δανειστής δ) αν ο κρατούμενος συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας του και ε) αν δεν προκαταβλήθηκαν τα "τροφεία".
-Αν ο κρατούμενος είναι ασθενής ή ασθενήσει στη φυλακή, μπορεί να γίνει αίτηση, ώστε να κρατηθεί, με δικά του έξοδα, σε νοσοκομείο ή ιδιωτική οικία, ενώ αν το πρόβλημα υγείας είναι σοβαρό, μπορεί να διαταχθεί η αποφυλάκιση.




Τετάρτη 9 Μαΐου 2012

ψευδής καταμήνυση : τι είναι και πως τιμωρείται

  Η ψευδής καταμήνυση, είναι ένα ποινικό αδίκημα, που περιλαμβάνεται στο κεφάλαιο του Ποινικού Κώδικα, με τίτλο "εγκλήματα σχετικά με την απονομή δικαιοσύνης", που σημαίνει ότι ο ψευδομηνυτής στρέφεται όχι μόνον εναντίον εκείνου, που μηνύει ψευδώς, αλλά και γενικότερα προκαλεί την -χωρίς λόγο- κινητοποίηση των διωκτικών Αρχών, με συνέπεια να χάνονται ώρες εργασίας, να επιβαρύνονται άσκοπα τα Δικαστήρια κ.ο.κ.
   Οι λόγοι της ψευδούς καταμήνυσης μπορεί να είναι είτε προσωπικές διαφορές και λόγοι εκδίκησης, είτε προσπάθεια αποπροσανατολισμού των Αρχών (π.χ σου κάνω μήνυση ψευδώς, ενώ μου έχεις κάνει πρώτος εσύ, για να "θολώσω τα νερά" και να φανεί ότι και εσύ είσαι εγκληματικό στοιχείο), είτε ψυχικές διαταραχές.. .
   Ψευδή καταμήνυση διαπράττει όποιος -εν γνώσει του- καταμηνύει άλλον ψευδώς ενώπιον των Αρχών, για ποινικό αδίκημα ή πειθαρχικό παράπτωμα, με σκοπό να προκαλέσει την καταδίωξή του για την πράξη αυτή (που όμως δεν διεπράχθη ποτέ !).
   Πρόκειται για πλημμέλημα, που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης, από 1 έτος έως 5 έτη. Με την ίδια ποινή τιμωρείται και όποιος δολίως καθιστά άλλον ύποπτο για τέλεση ποινικού αδικήματός ή πειθαρχικής παράβασης, υποβάλλοντας, αποκρύπτοντας ή αλλοιώνοντας κάποιο αποδεικτικό στοιχείο.
    Επί του αδικήματος αυτού, παρατηρούμε τα εξής :
-Το σχετικό έγκλημα τελείται όχι μόνον όταν υποβάλει κανείς ψευδή μήνυση (στην Αστυνομία ή τον Εισαγγελέα), αλλά και όταν υποβάλει αναφορά, η οποία έχει στόχο την πειθαρχική δίωξη του καταγγελόμενου π.χ ψευδής αναφορά κατά ιατρού ή δικηγόρου ή δημοσίου υπαλλήλου, είτε από "συνάδελφο", είτε από τρίτο (πελάτη) στα αρμόδια πειθαρχικά συμβούλια.
-Για να καταδικαστεί ο κατηγορούμενος θα πρέπει να αποδειχτεί τόσο ότι τα καταγγελόμενα είναι παντελώς ψευδή, όσο και ότι γνώριζε την αναλήθειά τους ! Απαιτείται δηλαδή άμεσος δόλος και δεν αρκεί π.χ ο ενδεχόμενος δόλος, αν δηλαδή εικάζει ότι ίσως και να είναι ψευδή ή έχει αμφιβολίες.
-Σε διαφορετική περίπτωση, ο καθένας που αθωώνεται, θα μπορούσε να κάνει μετά μήνυση στο μηνυτή του, για ψευδή καταμήνυση, πράγμα παράλογο. Η αθώωση μπορεί απλά να είναι αποτέλεσμα της αδυναμίας του μηνυτή να αποδείξει την κατηγορία ή της έλλειψης επαρκών αποδείξεων ή της μη στοιχειοθέτησης του αδικήματος, παρότι τα καταγγελόμενα είναι αληθή κ.ο.κ.  Περίπτωση ψευδούς καταμήνυσης έχουμε π.χ όταν ο υπαίτιος τροχαίου ατυχήματος, μηνύει αυτόπτη μάρτυρα για ψευδορκία, ισχυριζόμενος ότι δεν ήταν αυτόπτης, ενώ το γεγονός αυτό αποδεικνύεται και από άλλους και προφανώς ο υπαίτιος το γνώριζε και απλά επεδίωκε να αποδυναμώσει τη συγκεκριμένη μαρτυρία.
-Η ψευδής καταμήνυση, κατά κανόνα, "πάει πακέτο", με τα αδικήματα της ψευδορκίας και της συκοφαντικής δυσφήμησης, διότι ο ψευδομηνυτής "αναγκάζεται" να επιβεβαιώσει ενόρκως τα καταγγελόμενα, ενώ είναι προφανές ότι προσβάλει την τιμή και την υπόληψη του μηνυομένου, παρουσιάζοντάς τον ψευδώς, ως παραβατικό στοιχείο !
-Ο Νόμος παρέχει τη δυνατότητα στον παθόντα να δημοσιεύσει την απόφαση καταδίκης του ψευδομηνυτή του, με έξοδα του τελευταίου !
-Σε περίπτωση που ανακαλύψουμε ότι κάποιος μας έχει κάνει ψευδή μήνυση ή αναφορά, συνίσταται να απαντάμε άμεσα με μήνυση για ψευδή καταμήνυση, διότι όπως λένε : Η καλύτερη άμυνα είναι η (αντ)επίθεση !







Δευτέρα 7 Μαΐου 2012

εκουσία δικαιοδοσία : ορισμοί και περιπτώσεις

  Όσοι είχαν ..ξεχάσει να δηλώσουν το ακίνητό τους στο Κτηματολόγιο, μαθαίνουν από τους υποθηκοφύλακες μία καινούργια λέξη, καθώς εκείνοι τους προτρέπουν να βρουν δικηγόρο και "να πάνε στην εκουσία", προκειμένου να γίνει διόρθωση της εγγραφής από "αγνώστου ιδιοκτήτη" στο όνομά τους !
  Οι σχετικές υποθέσεις, οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά στο μέλλον, λόγω της συνεχούς επέκτασης της Κτηματογράφησης, αποτελούν μία από τις κατηγορίες των υποθέσεων, που υπάγονται στη λεγόμενη "εκουσία δικαιοδοσία" των (αστικών) Δικαστηρίων μας.
  Ο όρος αυτός επιλέχθηκε διότι, στις υποθέσεις αυτές, δεν υπάρχει ουσιαστική αντιδικία, αλλά ο αιτών (γιαυτό μιλάμε για αίτηση και όχι αγωγή) αιτείται από το Δικαστήριο να λάβει μία απόφαση, η οποία θεωρητικά θα μπορούσε να ληφθεί και από μία απλή διοικητική Αρχή, ωστόσο ο Νομοθέτης επέλεξε τη δικαστική οδό για αυτές τις υποθέσεις, λόγω της σοβαρότητάς τους και της ανάγκης μεγαλύτερης προσοχής και ελέγχου από (ανεξάρτητα, λέμε τώρα) δικαστικά όργανα (ενδεικτικό αυτού είναι και το γεγονός ότι προβλέπεται δυνατότητα συμμετοχής στις σχετικές Δίκες και του Εισαγγελέα ).
   Οι σχετικές υποθέσεις ουσιαστικά διαπλάθουν-διαμορφώνουν μία νέα πραγματική και νομική κατάσταση και είναι κυρίως οι εξής :
-Η αίτηση αναγνώρισης δικαιούχου και διόρθωσης κτηματολογικής εγγραφής, όπως ειπώθηκε στην εισαγωγή.
-Οι αιτήσεις υπαγωγής στο "Νόμο Κατσέλη" !
-Οι αιτήσεις πτώχευσης κατά εμπόρων.
-Η κήρυξη προσώπου σε αφάνεια, όταν λείπει για μεγάλο διάστημα, χωρίς να υπάρχουν νέα του και η οποία εξομοιώνεται νομικά με το θάνατο.
-Η αίτηση διορισμού προσωρινής διοίκησης σε νομικό πρόσωπο (Α.Ε, σωματείο κλπ).
-Η αίτηση αναγνώρισης σωματείου.
-Οι υποθέσεις υιοθεσίας !
-Η κήρυξη προσώπου σε δικαστική συμπαράσταση !
-Η δημοσίευση διαθήκης !
-Η έκδοση πιστοποποιητικού για το δικαίωμα του κληρονόμου, το γνωστό κληρονομητήριο !
-Η δημόσια πρόσκληση αναγγελίας δικαιώματος ή απαίτησης, αναφορικά με αξιόγραφα, που έχουν κλαπεί ή χαθεί ή καταστραφεί.
-Η παροχή άδειας στους γονείς να ενεργήσουν για λογαριασμό του τέκνου τους, αποποίηση κληρονομιάς και
-Όλες οι περιπτώσεις όπου, για να συνταχθεί ληξιαρχική πράξη, απαιτείται να βεβαιώνεται κάποιο γεγονός σε δικαστική απόφαση.
   Οι υποθέσεις αυτές, της εκουσίας δικαιοδοσίας, υπάγονται, κατά κανόνα, στο Μονομελές Πρωτοδικείο και δευτερευόντως στο Πολυμελές (π.χ υιοθεσία) ή στο Ειρηνοδικείο (π.χ "Νόμος Κατσέλη").
   Το πρόβλημα με αυτές τις υποθέσεις, είναι ότι, ενώ είναι ουσιαστικά απλές, ο Νόμος θέτει ένα σωρό τυπικές και διαδικαστικές προϋποθέσεις, για να μας κάνει τη ζωή δύσκολη και να επιβαρύνει το κόστος, δίνοντας στους Δικαστές την εντύπωση ότι αυτοί είναι οι "έξυπνοι" και οι δικηγόροι οι "χαζοί", κάθε φορά που απορρίπτουν μία αίτηση για τυπικούς λόγους !
   Αντί να διευκολύνουν τους διαδίκους, με σαφείς και λογικές διατυπώσεις, κάνουν τα εύκολα δύσκολα, αναμιγνύοντας -χωρίς λόγο- τον Εισαγγελέα και άλλες Αρχές π.χ η αίτηση δικαστικής συμπαράστασης πρέπει να επιδοθεί τόσο στον Εισαγγελέα, όσο και σε καναδυό κοινωνικές υπηρεσίες (οι οποίοι φυσικά ούτε καν ασχολούνται !). Με τον τρόπο αυτό επιβαρύνουν και ταλαιπωρούν τον πολίτη, ο οποίος δια-κινδυνεύει να χάσει το δίκιο του για τυπικές ελλείψεις και ανούσια πράγματα, τα οποία μπορεί να είναι και αντισυνταγματικά !
    Έτσι π.χ η απαίτηση να επιδίδεται η αίτηση διόρθωσης κτηματολογικής εγγραφής στο Δημόσιο και τον Ο.Κ.Χ.Ε, εντός συγκεκριμένης προθεσμίας από την κατάθεση, κατ' εξαίρεση του γενικού κανόνα, ότι οι επιδόσεις γίνονται, ορισμένο χρόνο πριν τη συζήτηση, είναι προδήλως ανούσια, αδικαιολόγητη (εκτός αν θεωρήσουμε νόμιμο λόγο για την εξαίρεση, τη βραδυπορία και δυσκινησία του κρατικού "μηχανισμού"...) και αντισυνταγματική !









       

Πέμπτη 3 Μαΐου 2012

τι προβλέπει ο Νόμος για την ενδοοικογενειακή βία

  Η άσκηση βίας κάθε μορφής μεταξύ των μελών της οικογένειας απαγορεύεται και τα σχετικά ζητήματα, ρυθμίζονται και με ειδικές ρυθμίσεις, πέραν δηλαδή όσων αναφέρει γενικά ο Ποινικός Κώδικας.
   Τα σημαντικότερα σημεία του Νόμου, έχουν -συνοπτικά- ως εξής :
-Στην έννοια της ενδοοικογενειακής βίας περιλαμβάνονται τα αδικήματα της σωματικής βλάβης, της παράνομης βίας, της απειλής, της ανθρωποκτονίας και της σεξουαλικής κακοποίησης.
-Στην έννοια της οικογένειας τώρα, περιλαμβάνονται, εκτός από τους συζύγους και τα τέκνα τους και οι λοιποί συγγενείς (μέχρι τον 4ο βαθμό), οι οποίο τυχόν συνοικούν, οι μόνιμοι σύντροφοι, τα τέκνα από τον ίδιο ή άλλο γάμο και κάθε ανήλικο πρόσωπο, που μένει μαζί.
-Θύμα θεωρείται και το ανήλικο πρόσωπο, ενώπιον του οποίου, τελείται πράξη ενδοοικογενειακής βίας.
-Η ενδοοικογενειακή βία θεωρείται τεκμήριο κλονισμού του γάμου, που δικαιολογεί την άσκηση αγωγής διαζυγίου.
-Τα σχετικά αδικήματα είναι τόσο πλημμελήματα, όσο και κακουργήματα (δεν θα αναφερθούμε εδώ ξεχωριστά στο καθένα, λόγου περιορισμένου χώρου). Ενδεικτικά να πούμε ότι π.χ αν οι γονείς "φυλακίσουν" το παιδί, για μεγάλο χρονικό διάστημα, στερώντας του μάλιστα και την τροφή, η ποινή μπορεί να κυμανθεί από 10 έως 20 έτη κάθειρξης !
-Προβλέπεται χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη, η οποία είναι τουλάχιστον 1.000 ευρώ, εκτός αν το θύμα ζητήσει λιγότερα (είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις, όπου καθορίζεται ένα κατώτατο χρηματικό όριο για ηθική βλάβη !)
-Τιμωρείται όποιος σε παρόμοιες υποθέσεις, προσπαθήσει να παρακωλύσει τη Δικαιοσύνη, απειλώντας μάρτυρα ή αν τον δωροδοκήσει ή βιαιοπραγήσει εναντίον του (προκειμένου να μην καταθέσει προφανώς).
-Στις υποθέσεις αυτές, τα μέλη της οικογένειας εξετάζονται χωρίς όρκο, ενώ οι ανήλικοι δίνουν γραπτή κατάθεση και μόνον κατ' εξαίρεση καλούνται να καταθέσουν στο ακροατήριο.
-Οι αρμόδιες αστυνομικές Αρχές, που διενεργούν προανάκριση, έχουν υποχρέωση εχεμύθειας, ως προς τα πρόσωπα θύτη και θύματος, ειδάλλως υπέχουν ποινικές ευθύνες !
-Τα σχετικά ποινικά αδικήματα διώκονται κατά κανόνα αυτεπάγγελτα και εφαρμόζεται η αυτόφωρη διαδικασία.
-Στα θύματα ενοδοοικογενειακής βίας, παρέχεται το ευεργέτημα της πενίας, εφόσον δεν έχουν τα αναγκαία χρήματα π.χ για την άσκηση αίτησης ασφαλιστικών μέτρων, για να ρυθμιστεί προσωρινά η κατάσταση.
-Θεσπίζεται υποχρέωση των εκπαιδευτικών εν γένει να καταγγέλουν, εφόσον διαπιστώνουν, κρούσματα ενδοοικογενειακής βίας, σε βάρος μαθητών τους, στον Εισαγγελέα ή την Αστυνομία.
-Στα σχετικά πλημμελήματα, καθιερώνεται η δυνατότητα της ποινικής διαμεσολάβησης, εφόσον ο φερόμενος ως δράστης υποσχεθεί ότι δεν θα το ξανακάνει, μείνει, αν χρειάζεται, για ένα διάστημα εκτός οικίας, δεχτεί να παρακολουθήσει συμβουλευτικό-θεραπευτικό πρόγραμμα και αποζημιώσει το θύμα. Πρόκειται ουσιαστικά για μία "δεύτερη ευκαιρία", που δίνεται στον κατηγορούμενο, εφόσον υπάρχει ομοφωνία, θύτη και θύματος, που οδηγεί ουσιαστικά στη θέση της υπόθεσης στο Αρχείο, εφόσον υπάρξει συμφωνία. Αν ο δράστης συμμορφωθεί με τους όρους της μεσολάβησης για 3 χρόνια, τότε δεν μπορεί πλέον να τιμωρηθεί, ενώ στα 5 χρόνια σβήνει και η σχετική αναφορά στο ποινικό του μητρώο. Αν, για οποιοδήποτε λόγο, δεν ολοκληρωθεί η μεσολάβηση, η υπόθεση ανασύρεται από το Αρχείο και συνεχίζεται κανονικά. Η άρνηση ή η αποτυχία της μεσολάβησης, δεν έχει συνέπειες για κανέναν (δεν αντιμετωπίζεται δηλαδή αρνητικά-θεωρητικά τουλάχιστον...). Τυχόν αγωγή διαζυγίου προχωράει κανονικά και δεν εμποδίζεται από τη διαμεσολάβηση.
-Στον κατηγορούμενο για τα σχετικά αδικήματα, μπορεί να επιβληθούν περιοριστικοί όροι, όπως απομάκρυνση από το σπίτι, απαγόρευση να πλησιάζει σε αυτό ή στα σχολεία των παιδιών κλπ. Οι όροι ισχύουν μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης, αλλά μπορεί με αίτηση του κατηγορουμένου να αρθούν.
-Σε κάθε περίπτωση, όπως καταλαβαίνει κανείς, στις σχετικές υποθέσεις εμπλέκονται μοιραία ψυχολόγοι, ψυχίατροι, κοινωνικοί λειτουργοί και άλλοι ειδικοί επιστήμονες σε τέτοια ζητήματα, τη γνώμη των οποίων μπορούν να ζητούν οι δικαστικές Αρχές.





σωματικές βλάβες : διακρίσεις και ποινές (μέρος 3ο)

ε) Η θανατηφόρα σωματική βλάβη, αν η βλάβη είχε ως επακόλουθο το θάνατο του παθόντος, είναι κακούργημα και τιμωρείται με κάθειρξη από 5 έως 10 έτη, ενώ αν ο δράστης επεδίωκε τη βαριά σωματική βλάβη του θύματος, το ανώτατο όριο ποινής ανεβαίνει στα 20 έτη. Τα όρια μεταξύ αυτού του αδικήματος και της ανθρωποκτονίας από πρόθεση, συχνά είναι ρευστά και συμπλέκονται, όπως είδαμε και αλλού.
στ) Η σωματική βλάβη ανηλίκων, αφορά πρόσωπα που δεν έχουν συμπληρώσει το 17ο έτος της ηλικίας τους και δράστης μπορεί να είναι είτε αυτός που τα έχει υπό την επιμέλεια και προστασία του ή εκείνος που τα προσέχει για λογαριασμό του (π.χ babysitter). Το αδίκημα μπορεί να τελεστεί είτε με σκληρή και βάναυση συμπεριφορά εναντίον των ανηλίκων, είτε δια παραλείψεως, με τη μη προσήκουσα δηλαδή επιμέλεια, ως αποτέλεσμα της οποίας, επέρχεται η σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας τους. Η προβλεπόμενη ποινή είναι φυλάκιση από 3 μήνες έως 5 χρόνια, εκτός αν η πράξη τιμωρείται βαρύτερα, με βάση άλλες διατάξεις.
   Να σημειωθούν επίσης και τα εξής :
-Η συμμετοχή κάποιου σε συμπλοκή ή επίθεση από πολλούς (όπως γίνεται συνήθως μεταξύ οπαδών ομάδων), από την οποία επήλθε θάνατος ή βαριά σωματική βλάβη, συνιστά ξεχωριστό αδίκημα. Όποιος συμμετέχει σε τέτοιες συμπλοκές ή επιθέσεις, τιμωρείται, μόνον και μόνον για τη συμμετοχή του, σε φυλάκιση μέχρι 3 έτη (άσχετα δηλαδή αν είναι αυτός ο δράστης του τραυματισμού ή άλλος).
-Η τέλεση απρόκλητης ή βαριάς ή επικίνδυνης ή θανατηφόρας σωματικής βλάβης εναντίον αστυνομικού, λιμενικού, πυροσβεστικού ή υγειονομικού υπαλλήλου, συνιστά ιδιαίτερα επιβαρυντική περίσταση, που σημαίνει ότι η ποινή θα είναι μεγαλύτερη, απ' ότι αν το θύμα δεν έχει κάποια από τις ιδιότητες αυτές.

Τετάρτη 2 Μαΐου 2012

σωματικές βλάβες : διακρίσεις και ποινές (μέρος 2ο)

  Εκτός από την απλή σωματική βλάβη (με δόλο ή από αμέλεια), που συνιστά τη βασική μορφή του εν λόγω εγκλήματος, υπάρχουν και οι εξής κατηγορίες :
β) Η απρόκλητη σωματική βλάβη, η οποία ονομάζεται έτσι, όταν μεταξύ δράστη και θύματος δεν υπάρχουν "προηγούμενα", μπορεί δηλαδή να μην γνωρίζονται καν και σε κάθε περίπτωση δεν υπήρξε πρόκληση εκ μέρους του παθόντα (χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια ότι όταν υπάρχει πρόκληση, δεν επιβάλλεται ποινή ! μόνο υπό προϋποθέσεις η πρόκληση μπορεί να οδηγήσει σε απαλλαγή ή σε μειωμένη ποινή, ως ελαφρυντικό).
   Η μορφή αυτή τιμωρείται επίσης ως πλημμέλημα, με ποινή φυλάκισης από 6 μήνες έως 5 χρόνια. Η κύρια διαφορά της από την απλή σωματική βλάβη είναι ότι διώκεται πάντοτε αυτεπάγγελτα και όχι κατόπιν μήνυσης !
   Υπάρχουν μάλιστα και 2 επιβαρυντικές περιπτώσεις απρόκλητης σωματικής βλάβης, που είναι οι εξής :
-Όταν στην πράξη συμμετέχουν 2 ή περισσότεροι ή όταν έχει το χαρακτήρα επικίνδυνης σωματικής βλάβης (ιδ. παρακάτω), το κατώτατο όριο της ποινής ανεβαίνει στο ένα έτος φυλάκισης ! και
-Αν ο δράστης ή οι δράστες έχουν καλυμμένα τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους (κουκούλα, κράνη κλπ), τότε η ελάχιστη ποινή ανεβαίνει επίσης στο 1 έτος, αν ο δράστης έδρασε μόνος και στα 2 έτη, αν συμμετείχαν περισσότεροι !
γ) Η επικίνδυνη σωματική βλάβη, η οποία έχει να κάνει με τον τρόπο, τα μέσα και γενικά τις περιστάσεις υπό τις οποίες έδρασε ο υπαίτιος και με βάση τα οποία θα μπορούσε να προκύψει κίνδυνος ζωής ή βαριά σωματική βλάβη. Αρκεί δηλαδή το ενδεχόμενο (κίνδυνος, εξ ού και επικίνδυνη) επικίνδυνου τραυματισμού ή θανάτου και δεν απαιτείται φυσικά να επήλθε το αποτέλεσμα αυτό, διότι μετά θα μιλούσαμε για άλλο αδίκημα (ανθρωποκτονία κλπ). Τιμωρείται με φυλάκιση από 3 μήνες έως 5 έτη.
δ) Η βαριά σωματική βλάβη, είναι εκείνη που είχε ως επακόλουθο τη βαριά σωματική ή διανοητική πάθηση του θύματος. Ο Νόμος εξειδικεύει τις έννοιες αυτές, ορίζοντας ως βαριά σωματική βλάβη :
-τον κίνδυνο για τη ζωή του θύματος. Είναι π.χ οι περιπτώσεις εκείνες, όπου οι ιατροί αποφαίνονται ότι αν το χτύπημα ήταν δύο εκατοστά πιο δίπλα, θα ήταν θανατηφόρο και γενικά οι περιπτώσεις όπου ο παθών νοσηλεύεται στην εντατική και γλυτώνει παρά τρίχα.
-τη βαριά και μακροχρόνια αρρώστια. Εδώ εντάσσεται π.χ και η επίκαιρη περίπτωση της μόλυνσης με τον ιό του AIDS !
-σοβαρό ακρωτηριασμό. Εδώ δε χρειάζεται επεξήγηση και
-τη μακροχρόνια εμπόδιση του παθόντος να χρησιμοποιεί το σώμα ή τη διάνοιά του. Εδώ εντάσσονται περιπτώσεις, όπου το θύμα μένει για καιρό καθηλωμένος στο Νοσοκομείο ή περπατάει για καιρό με πατερίτσες ή παθαίνει αμνησία κ.ο.κ. Να πούμε π.χ ότι έχει κριθεί ως βαριά σωματική βλάβη κατά συρροή, η ρίψη από ιατρό (!) στον καφέ συναδέλφων του ναρκωτικής ουσίας, η οποία μπορεί να προκαλέσει σωματικές βλάβες, αλλά εμποδίζει και το λήπτη να σκεφτεί καθαρά κλπ.
   Η περίπτωση αυτή τιμωρείται με φυλάκιση από 2 έως 5 έτη, ως πλημμέλημα δηλαδή, όταν ο δράστης δεν επεδίωκε αυτό το αποτέλεσμα π.χ σε τροχαίο ατύχημα, ενώ αν ο υπαίτιος φορούσε κουκούλα, κράνος κλπ. η ελάχιστη ποινή ανεβαίνει στα 3 έτη π.χ διαδηλωτής με κουκούλα, που πετάει πέτρα και τραυματίζει σοβαρά αστυνομικό ή πολίτη στο κεφάλι.
   Αν όμως ο δράστης επεδίωκε το αποτέλεσμα, τότε μιλάμε για τη βαριά (σκοπούμενη) σωματική βλάβη, η οποία είναι κακούργημα και τιμωρείται με κάθειρξη από 5 έως 10 έτη.
   Σημαντική σημείωση : Ο δόλος του δράστη της βαριάς (σκοπούμενης) σωματικής βλάβης θα πρέπει να είναι άμεσος, α' βαθμού και δεν αρκεί ο ενδεχόμενος, να επιδιώκει δηλαδή το συγκεκριμένο αποτέλεσμα και όχι απλά να το αποδέχεται ως ενδεχόμενο να συμβεί !