Για τη διαφορά μήνυσης και αγωγής, έχουμε αναφερθεί σε ξεχωριστή ανάρτηση και τι σκοπούς εξυπηρετεί το κάθε ένα, από αυτά τα ένδικα βοηθήματα.
Στην πράξη ωστόσο, παρατηρείται μία σύγχυση και μία κατάχρηση του ενός (της μήνυσης), από τους συναδέλφους, σε υποθέσεις, που είναι καθαρά αστικές (άρα, αρκεί η αγωγή) και δεν έπρεπε να φτάνουν και να απασχολούν τα ποινικά Δικαστήρια.
Βέβαια, σε κάποιες περιπτώσεις, ο ίδιος ο Νομοθέτης, έχει προσδώσει χαρακτήρα ποινικού αδικήματος, σε χρέη, όχι μόνον (και κυρίως...) προς το Δημόσιο, αλλά και σε αστικά χρέη, όπως είναι οι οφειλές εργοδότη προς εργαζόμενο ή οι απαιτήσεις διατροφής, για τα τέκνα χωρισμένων γονιών.
Σε παρόμοιες περιπτώσεις, λοιπόν, αυτός που έχει λαμβάνειν, ασκεί τόσο αγωγή, όσο και μήνυση, θεωρώντας ότι η δεύτερη αποτελεί έναν επιπλέον μοχλό πίεσης, προς τον οφειλέτη, ο οποίος πιστεύεται πως θα πληρώσει, για να αποφύγει τις ποινικές κυρώσεις και το "λέρωμα" του ποινικού του μητρώου.
Και μάλιστα ανεξάρτητα από την φερεγγυότητα ή μη του οφειλέτη, όπερ σημαίνει : πρώτον, αν μεν είναι φερέγγυος και έχει περιουσιακά στοιχεία στο όνομά του, θα μπορούσε να ικανοποιηθεί η απαίτηση, με τα μέσα της αναγκαστικής εκτέλεσης (άρα, δεν έχει νόημα η μήνυση και η σχετική ταλαιπωρία) ή δεύτερον, αν δεν είναι φερέγγυος, το πιθανότερο είναι να μην προσέλθει καν στην ποινική Δίκη, αφού δεν έχει να πληρώσει και να αποφύγει την καταδίκη (οπότε πάλι η μήνυση δεν έχει κάποιο απτό αποτέλεσμα).
Φυσικά, πολλές φορές, ο κατηγορούμενος και παράλληλα οφειλέτης "ζυγίζει" τι τον συμφέρει περισσότερο : να πληρώσει την απαίτηση για να αθωωθεί στο ποινικό Δικαστήριο ή να μην πληρώσει και να πάρει μια ποινή με αναστολή ή εξαγοράσιμη, με ...λιγότερα χρήματα, από το ύψος της απαίτησης ;
Στις περισσότερες περιπτώσεις πλέον, ποινικών αδικημάτων, που σχετίζονται με χρήματα, που έχει "φάει" ο κατηγορούμενος, από τον μηνυτή, δίνεται η δυνατότητα απαλλαγής, εφόσον ικανοποιηθεί ο μηνυτής, ωστόσο και εδώ ισχύει συχνά το "ουκ αν λάβοις, παρά του μη έχοντος"...
Παράλληλα, υπάρχουν και ποινικά αδικήματα, τα οποία συνιστούν φυσικά και αδικοπραξία, κατά το Αστικό Δίκαιο, με συνέπεια, να ασκείται παράλληλα, τόσο αγωγή, όσο και μήνυση, για να πάρει πίσω τα λεφτά του ο μηνυτής (π.χ απάτη, υπεξαίρεση) ή να ικανοποιηθεί η τυχόν ηθική βλάβη, που υπέστη (π.χ συκοφαντική δυσφήμηση).
Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι θεμιτό και εύλογο, να ανοίγουν ταυτόχρονα, δύο Δίκες, μία αστική και μία ποινική, ωστόσο, όπως ανέφερα εξαρχής, παρουσιάζονται και πολλά φαινόμενα κατάχρησης της μήνυσης και υποβολής της, χωρίς λόγο και αιτία, με νομικές "κατασκευές" ποινικών αδικημάτων, που ΔΕΝ υπάρχουν, με αποτέλεσμα να ταλαιπωρούνται άδικα και οι διάδικοι και τα Δικαστήρια (που δυστυχώς, πέφτουν στην παγίδα και δεν μπορούν να διακρίνουν πότε μία διαφορά είναι καθαρά και μόνον αστική, ώστε να θέσουν τη μήνυση στο Αρχείο) !
Θα αναφέρω, τελειώνοντας, δύο πραγματικά παραδείγματα, για να γίνουν πιο σαφή και πιο κατανοητά τα παραπάνω : ο Α έδωσε προκαταβολή αγοράς διαμερίσματος στην Β, 1000 ευρώ και ενώ η πώληση δεν προχώρησε τελικά, η προκαταβολή δεν επιστράφηκε στον υποψήφιο αγοραστή του.
Έτσι έκανε αγωγή, εναντίον της ιδιοκτήτριας, ζητώντας πίσω το χιλιάρικο, η οποία και έγινε δεκτή και θα μπορούσε προφανώς, αν δεν πλήρωνε η εναγόμενη, να εκτελέσει, για αυτή την ψωροαπαίτηση, εφόσον εκείνη είχε και άλλα ακίνητα, υπό την κυριότητά της (γιατί αυτό το πούλησε, λίγο μετά, σε άλλη)...
Αντί αυτού, ο δικηγόρος στην αστική Δίκη, θέλοντας να δικαιολογήσει την υπαναχώρηση του πελάτη του, από την αγορά του διαμερίσματος, είπε ότι αυτό είχε αυθαιρεσίες και ζήτησε να πάει η υπόθεση στον Εισαγγελέα, όπερ και εγένετο.
Το αποτέλεσμα ήταν να ασκηθεί δίωξη στο μηχανικό για ψευδή βεβαίωση περί ανυπαρξίας αυθαιρεσιών και στην ιδιοκτήτρια για ηθική αυτουργία σε αυτό (και ενώ μετά από λίγο, το διαμέρισμα πουλήθηκε αλλού, με ...τις ΊΔΙΕΣ βεβαιώσεις) !
Εδώ ανοίγει παρένθεση για να πούμε, ότι η μήνυση μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης ...και αποσυμπίεσης, όταν το αδίκημα διώκεται κατ' έγκληση ή όταν η πληρωμή του χρέους, οδηγεί σε απαλλαγή του κατηγορούμενου, στα αυτεπάγγελτα αδικήματα, όπως εδώ, μπορεί ο κατηγορούμενος ΚΑΙ να ικανοποιήσει αστικά ΚΑΙ να καταδικαστεί, στο τέλος, χωρίς ο μηνυτής να μπορεί (ακόμα και αν θέλει) να τον βοηθήσει...
Η άλλη και ίσως πιο συχνή περίπτωση, έχει να κάνει με τις λεγόμενες "επιταγές ευκολίες" (υπάρχει και εδώ ξεχωριστή ανάρτηση) : αν αυτές, παρά την συμφωνία, εισπραχθούν ή κυκλοφορήσουν έτι περαιτέρω, ο λήπτης ευθύνεται σε αποζημίωση του εκδότη.
Ωστόσο, εδώ, επειδή η συμφωνία αυτή, αναφέρεται ΣΤΟ ΜΈΛΛΟΝ, έχει καθαρά αστικό-ενοχικό χαρακτήρα και ΔΕΝ συνιστά και απάτη, σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα και εντούτοις ασκείται συχνά και μήνυση, εκτός από αγωγή !
Το πιο τραγελαφικό της υπόθεσης, είναι, πως, για να δικαιολογήσει την δήθεν ...εξαπάτησή του, ο μηνυτής αναφέρει πως ο κατηγορούμενος εμφανιζόταν ως οικονομικά εύρωστος και φερέγγυος και για αυτό, του έδωσε τις επιταγές ευκολίας...
Όμως, ΠΏΣ γίνεται να είναι κάποιος σε καλή οικονομική κατάσταση και να ζητά ...διευκολύνσεις, αυτού του τύπου, που ...δεν είναι και οι πιο νόμιμες ; Προφανώς, για να ζητάς "ευκολίες", είσαι στριμωγμένος, έχεις "δυσκολίες" (οικονομικές), άρα ο εκδότης των σχετικών επιταγών, δεν μπορεί, εκ των υστέρων, να εμφανίζεται ως "μωρά παρθένα" και να λέει ότι εξαπατήθηκε ή παρασύρθηκε !
Στην πράξη ωστόσο, παρατηρείται μία σύγχυση και μία κατάχρηση του ενός (της μήνυσης), από τους συναδέλφους, σε υποθέσεις, που είναι καθαρά αστικές (άρα, αρκεί η αγωγή) και δεν έπρεπε να φτάνουν και να απασχολούν τα ποινικά Δικαστήρια.
Βέβαια, σε κάποιες περιπτώσεις, ο ίδιος ο Νομοθέτης, έχει προσδώσει χαρακτήρα ποινικού αδικήματος, σε χρέη, όχι μόνον (και κυρίως...) προς το Δημόσιο, αλλά και σε αστικά χρέη, όπως είναι οι οφειλές εργοδότη προς εργαζόμενο ή οι απαιτήσεις διατροφής, για τα τέκνα χωρισμένων γονιών.
Σε παρόμοιες περιπτώσεις, λοιπόν, αυτός που έχει λαμβάνειν, ασκεί τόσο αγωγή, όσο και μήνυση, θεωρώντας ότι η δεύτερη αποτελεί έναν επιπλέον μοχλό πίεσης, προς τον οφειλέτη, ο οποίος πιστεύεται πως θα πληρώσει, για να αποφύγει τις ποινικές κυρώσεις και το "λέρωμα" του ποινικού του μητρώου.
Και μάλιστα ανεξάρτητα από την φερεγγυότητα ή μη του οφειλέτη, όπερ σημαίνει : πρώτον, αν μεν είναι φερέγγυος και έχει περιουσιακά στοιχεία στο όνομά του, θα μπορούσε να ικανοποιηθεί η απαίτηση, με τα μέσα της αναγκαστικής εκτέλεσης (άρα, δεν έχει νόημα η μήνυση και η σχετική ταλαιπωρία) ή δεύτερον, αν δεν είναι φερέγγυος, το πιθανότερο είναι να μην προσέλθει καν στην ποινική Δίκη, αφού δεν έχει να πληρώσει και να αποφύγει την καταδίκη (οπότε πάλι η μήνυση δεν έχει κάποιο απτό αποτέλεσμα).
Φυσικά, πολλές φορές, ο κατηγορούμενος και παράλληλα οφειλέτης "ζυγίζει" τι τον συμφέρει περισσότερο : να πληρώσει την απαίτηση για να αθωωθεί στο ποινικό Δικαστήριο ή να μην πληρώσει και να πάρει μια ποινή με αναστολή ή εξαγοράσιμη, με ...λιγότερα χρήματα, από το ύψος της απαίτησης ;
Στις περισσότερες περιπτώσεις πλέον, ποινικών αδικημάτων, που σχετίζονται με χρήματα, που έχει "φάει" ο κατηγορούμενος, από τον μηνυτή, δίνεται η δυνατότητα απαλλαγής, εφόσον ικανοποιηθεί ο μηνυτής, ωστόσο και εδώ ισχύει συχνά το "ουκ αν λάβοις, παρά του μη έχοντος"...
Παράλληλα, υπάρχουν και ποινικά αδικήματα, τα οποία συνιστούν φυσικά και αδικοπραξία, κατά το Αστικό Δίκαιο, με συνέπεια, να ασκείται παράλληλα, τόσο αγωγή, όσο και μήνυση, για να πάρει πίσω τα λεφτά του ο μηνυτής (π.χ απάτη, υπεξαίρεση) ή να ικανοποιηθεί η τυχόν ηθική βλάβη, που υπέστη (π.χ συκοφαντική δυσφήμηση).
Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι θεμιτό και εύλογο, να ανοίγουν ταυτόχρονα, δύο Δίκες, μία αστική και μία ποινική, ωστόσο, όπως ανέφερα εξαρχής, παρουσιάζονται και πολλά φαινόμενα κατάχρησης της μήνυσης και υποβολής της, χωρίς λόγο και αιτία, με νομικές "κατασκευές" ποινικών αδικημάτων, που ΔΕΝ υπάρχουν, με αποτέλεσμα να ταλαιπωρούνται άδικα και οι διάδικοι και τα Δικαστήρια (που δυστυχώς, πέφτουν στην παγίδα και δεν μπορούν να διακρίνουν πότε μία διαφορά είναι καθαρά και μόνον αστική, ώστε να θέσουν τη μήνυση στο Αρχείο) !
Θα αναφέρω, τελειώνοντας, δύο πραγματικά παραδείγματα, για να γίνουν πιο σαφή και πιο κατανοητά τα παραπάνω : ο Α έδωσε προκαταβολή αγοράς διαμερίσματος στην Β, 1000 ευρώ και ενώ η πώληση δεν προχώρησε τελικά, η προκαταβολή δεν επιστράφηκε στον υποψήφιο αγοραστή του.
Έτσι έκανε αγωγή, εναντίον της ιδιοκτήτριας, ζητώντας πίσω το χιλιάρικο, η οποία και έγινε δεκτή και θα μπορούσε προφανώς, αν δεν πλήρωνε η εναγόμενη, να εκτελέσει, για αυτή την ψωροαπαίτηση, εφόσον εκείνη είχε και άλλα ακίνητα, υπό την κυριότητά της (γιατί αυτό το πούλησε, λίγο μετά, σε άλλη)...
Αντί αυτού, ο δικηγόρος στην αστική Δίκη, θέλοντας να δικαιολογήσει την υπαναχώρηση του πελάτη του, από την αγορά του διαμερίσματος, είπε ότι αυτό είχε αυθαιρεσίες και ζήτησε να πάει η υπόθεση στον Εισαγγελέα, όπερ και εγένετο.
Το αποτέλεσμα ήταν να ασκηθεί δίωξη στο μηχανικό για ψευδή βεβαίωση περί ανυπαρξίας αυθαιρεσιών και στην ιδιοκτήτρια για ηθική αυτουργία σε αυτό (και ενώ μετά από λίγο, το διαμέρισμα πουλήθηκε αλλού, με ...τις ΊΔΙΕΣ βεβαιώσεις) !
Εδώ ανοίγει παρένθεση για να πούμε, ότι η μήνυση μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης ...και αποσυμπίεσης, όταν το αδίκημα διώκεται κατ' έγκληση ή όταν η πληρωμή του χρέους, οδηγεί σε απαλλαγή του κατηγορούμενου, στα αυτεπάγγελτα αδικήματα, όπως εδώ, μπορεί ο κατηγορούμενος ΚΑΙ να ικανοποιήσει αστικά ΚΑΙ να καταδικαστεί, στο τέλος, χωρίς ο μηνυτής να μπορεί (ακόμα και αν θέλει) να τον βοηθήσει...
Η άλλη και ίσως πιο συχνή περίπτωση, έχει να κάνει με τις λεγόμενες "επιταγές ευκολίες" (υπάρχει και εδώ ξεχωριστή ανάρτηση) : αν αυτές, παρά την συμφωνία, εισπραχθούν ή κυκλοφορήσουν έτι περαιτέρω, ο λήπτης ευθύνεται σε αποζημίωση του εκδότη.
Ωστόσο, εδώ, επειδή η συμφωνία αυτή, αναφέρεται ΣΤΟ ΜΈΛΛΟΝ, έχει καθαρά αστικό-ενοχικό χαρακτήρα και ΔΕΝ συνιστά και απάτη, σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα και εντούτοις ασκείται συχνά και μήνυση, εκτός από αγωγή !
Το πιο τραγελαφικό της υπόθεσης, είναι, πως, για να δικαιολογήσει την δήθεν ...εξαπάτησή του, ο μηνυτής αναφέρει πως ο κατηγορούμενος εμφανιζόταν ως οικονομικά εύρωστος και φερέγγυος και για αυτό, του έδωσε τις επιταγές ευκολίας...
Όμως, ΠΏΣ γίνεται να είναι κάποιος σε καλή οικονομική κατάσταση και να ζητά ...διευκολύνσεις, αυτού του τύπου, που ...δεν είναι και οι πιο νόμιμες ; Προφανώς, για να ζητάς "ευκολίες", είσαι στριμωγμένος, έχεις "δυσκολίες" (οικονομικές), άρα ο εκδότης των σχετικών επιταγών, δεν μπορεί, εκ των υστέρων, να εμφανίζεται ως "μωρά παρθένα" και να λέει ότι εξαπατήθηκε ή παρασύρθηκε !