Η απιστία ως έγκλημα ..διακινδύνευσης !!

    Για το (οικονομικό) έγκλημα της απιστίας (390ΠΚ), έχουμε πει τα βασικά αλλού, ωστόσο υπάρχει μία πτυχή της ερμηνείας, που δίνει σε αυτό το άρθρο η Νομολογία (έτσι ονομάζουμε μία σειρά παρόμοιων δικαστικών αποφάσεων) των δικαστηρίων μας, που ανακάλυψα πρόσφατα, η οποία σηκώνει πολλή συζήτηση (το λιγότερο) !
  Απιστία, λοιπόν, διαπράττει αυτός, που έχοντας, βάσει Νόμου ή συμφωνίας, την επιμέλεια ή τη διαχείριση ξένης περιουσίας, βλάπτει αυτή την περιουσία, με πράξεις ή παραλείψεις του...
  Έτσι π.χ η περιουσία μίας εταιρίας, είναι ξένη, ως προς αυτούς, που διαχειρίζονται τις τύχες της (μέλη Δ.Σ, διαχειριστές, εταίροι, ανάλογα με τη νομική μορφή και το καταστατικό, κάθε φορά), ακόμα και αν οι τελευταίοι, είναι και οι ίδιοι μέτοχοι-συνιδιοκτήτες της και οφείλουν να δρουν με σύνεση, επιμέλεια και να αποφεύγουν ζημιογόνες ενέργειες !
  Μέχρι εδώ, ο ορισμός είναι σαφής, ωστόσο τα δικαστήριά μας, περιπλέκουν άσκοπα την κατάσταση και κυριολεκτικά ξεχειλώνουν το σχετικό άρθρο, δεχόμενα, ότι στην έννοια της βλάβης της περιουσίας, περιλαμβάνεται και η απλή διακινδύνευσή της (το ίδιο δέχονται και ως προς την απάτη)...
   Η "διακινδύνευση" αυτή, πρώτον, είναι έννοια σχετική και ασαφής, δεύτερον, δεν πηγάζει-προκύπτει, από το γράμμα του Νόμου (είναι μάλλον δικαστικό εφεύρημα) και τρίτον αυτοαναιρείται, από τους ίδιους τους δικαστές, που λένε εν συνεχεία, ότι η βλάβη πρέπει να είναι βέβαιη και οριστική !
    Είναι (;) προφανές, ότι για να βρεθεί η βλάβη μιας περιουσίας, συγκρίνεται το πριν και το μετά, αν δηλαδή μετά την "ύποπτη" ενέργεια ή παράλειψη, η περιουσία έχει μειωθεί, αν ο υποτιθέμενος δράστης, πήρε και εκτέλεσε μία απόφαση, που για κάποιους, ήταν ριψοκίνδυνη, για την περιουσία, αλλά τελικά ΔΕΝ επήλθε καμία ζημία, καμία μείωσή της, πως μπορεί να θεωρηθεί αυτό, ως ...τετελεσμένη απιστία ;;; (!)
     Οι περιπτώσεις αυτές, θα μπορούσαν, κατά τη γνώμη μου, να θεωρηθούν -στη χειρότερη περίπτωση- ως απλές απόπειρες απιστίας, όπως σε κάθε περίπτωση, όπου η ζημία δεν επήλθε, τελικά, όπως για παράδειγμα, στην περίπτωση, όπου ένας διαχειριστής ΕΠΕ, ετοιμάζεται να πουλήσει ακίνητο της εταιρίας, σε εξευτελιστική τιμή, αλλά το παίρνουν χαμπάρι οι άλλοι εταίροι και το συμβόλαιο ματαιώνεται !
     Από τη στιγμή, που η ζημία δεν επήλθε τελικά, στην εταιρία, δεν μπορεί να γίνεται λόγος για διακινδύνευση της εταιρικής περιουσίας και πλήρες-τετελεσμένο έγκλημα, αυτό φρονώ ότι είναι σαφές και σε έναν φοιτητή της Νομικής και απορώ πως έχει δημιουργηθεί η σχετική Νομολογία....
     Το ζήτημα αυτό, έχει και πολύ πρακτικές συνέπειες, ως προς το ύψος της ποινής, αφού το πλαίσιο, για την κακουργηματική απιστία (ύψος ζημίας, άνω των 30.000 ευρώ), είναι 5 με 10 έτη κάθειρξη, ενώ για την απόπειρα, η ποινή μπορεί να πέσει, έως και 1 χρόνο φυλάκιση !
     Η σχετική νομολογιακή προσέγγιση της απιστίας, όμως, έχει και άλλα προβλήματα, που έχουν να κάνουν με την υποκειμενική υπόσταση : Για να καταδικαστεί ο δράστης, ο Νόμος απαιτεί δόλο και μάλιστα άμεσο (το άρθρο μιλάει πλέον "με γνώση", ούτε καν "με πρόθεση"), που σημαίνει, είτε να επιδιώκει τη ζημία, είτε να γνωρίζει και να αποδέχεται ότι μπορεί να επέλθει ζημία...
     Αν λοιπόν, αρχίσουν να μπαίνουν τα δικαστήρια, στη λογική της "διακινδύνευσης", υπάρχει ο κίνδυνος να περνάει από κόσκινο, κάθε απόφαση ενός διαχειριστή περιουσίας και ουσιαστικά να γίνεται έλεγχος σκοπιμότητας και όχι νομιμότητας, αν έπρεπε να γίνει έτσι ή όχι, αν θα μπορούσε να γίνει αλλιώς κ.ο.κ
     Επειδή η απιστία αφορά κυρίως, σε διαχείριση εταιριών, όπου οι αποφάσεις λαμβάνονται με επιχειρηματικά κριτήρια και όπου ΕΞ ΟΡΙΣΜΟΥ, κάθε επιχειρηματική ή επενδυτική απόφαση, ενέχει ορισμένο ρίσκο, υπάρχει ο φόβος, να καταλήξουμε στο να κρίνονται οι επιχειρηματικές ή επενδυτικές επιλογές, που αποδείχτηκαν ατυχείς, από τα δικαστήρια, κατόπιν καταγγελίας μειοψηφιών ή και άσχετων !
       Για να δώσω ένα παράδειγμα : αν το ΔΣ μιας Α.Ε αποφασίσει να δώσει αυξήσεις στους μισθούς ορισμένων ή όλων των εργαζομένων, σε μια περίοδο, όπου οι δουλειές δεν πάνε και τόσο καλά, σύμφωνα με τη Νομολογία των δικαστηρίων μας, έχει διαπράξει απιστία και μάλιστα τετελεσμένη (ακόμα και αν ανακληθεί τελικά η απόφαση, επειδή θα διακινδύνευε η εταιρία το επιπλέον κόστος μισθοδοσίας !), ενώ, από επιχειρηματική άποψη, θα μπορούσε να διατυπωθεί ο αντίλογος, ότι η αύξηση θα οδηγούσε σε άνοδο της παραγωγικότητας, οπότε τελικά θα ήταν προς όφελος της εταιρίας...
       Με άλλα λόγια, είναι καλό, οι δικαστές να περιορίζονται στο Νόμο και στα καθήκοντά τους, να μην ξεχειλώνουν αδικαιολόγητα τις ποινικές διατάξεις με αυθαίρετες ερμηνείες και να μην μπαίνουν σε ξένα χωράφια και σε αντικείμενα, που δεν κατέχουν !
        Όταν ο Νόμος μιλάει για βλάβη-ζημία ξένης περιουσίας, αυτή πρέπει να είναι χειροπιαστή και μετρήσιμη, η απλή διακινδύνευση βλάβης, η οποία ουδέποτε συνέβη, μόνον ως απόπειρα απιστίας, θα μπορούσε να αξιολογηθεί και μόνον, εφόσον υπήρχε και ο απαιτούμενος (άμεσος) δόλος...