Μετά από ένα, σχετικά, μακρύ διάλειμμα, λόγω πολιτικής επικαιρότητας, επανέρχομαι σε ένα καθαρά νομικό ζήτημα, το οποίο όμως έτυχε (;) να σχετίζεται με μία έννοια, που είναι συνέχεια, στα δελτία ειδήσεων, την έννοια των διαπραγματεύσεων (εξ αιτίας της διαπραγμάτευσης, ανάμεσα στη νέα ελληνική κυβέρνηση και τους δανειστές μας, που είναι σε εξέλιξη).
Ξαναλέω, ότι το ζήτημα είναι νομικό και δεν συνδέεται (άμεσα) με την πολιτική διαπραγμάτευση, για το χρέος, νέο μνημόνιο κλπ., αφορμή, για την παρούσα ανάρτηση, στάθηκε μία από τις ελάχιστες, νομικού ενδιαφέροντος, ειδήσεις, του τελευταίου μήνα (και βάλε) : το "σπάσιμο" της συμφωνίας εξαγοράς της γαλακτοβιομηχανίας ΜΕΒΓΑΛ, από τον όμιλο VIVARTIA, που καταλήγει μάλιστα, στα Δικαστήρια, με αγωγές και μηνύσεις !
Υπάρχει στο αστικό μας Δίκαιο (και συγκεκριμένα στο λεγόμενο "ενοχικό"), μία μεγάλη σειρά, από διάσπαρτες διατάξεις, που ρυθμίζουν τα ζητήματα αποζημίωσης, πότε και υπό ποιές προϋποθέσεις, δικαιούται κάποιος αποζημίωση (και αντίστοιχα, πότε υποχρεούται κανείς, να αποζημιώσει άλλον).
Μία από αυτές τις περιπτώσεις, είναι και η ευθύνη από (ή κατά) τις διαπραγματεύσεις, στο στάδιο δηλαδή, που προηγείται, από την υπογραφή μίας συμφωνίας, όταν δύο ή περισσότεροι, έρχονται σε επαφή (προφορικά ή γραπτά), με σκοπό να συνάψουν μία σύμβαση (πώληση, αγορά, μίσθωση κλπ).
Η συγκεκριμένη-ειδικότερη αυτή μορφή ευθύνης, προς αποζημίωση, γεννάται, όταν η συμφωνία ΔΕΝ ολοκληρωθεί, από υπαιτιότητα ενός από τα μέρη, όταν ο δικαιούχος της αποζημίωσης, είναι -εύλογα- βέβαιος, ότι η συμφωνία, θα ολοκληρωθεί, αλλά ματαιώνεται !
Εδώ εμπλέκεται άμεσα η ΝΟΜΙΚΗ έννοια, που ονομάζεται "χρηστά ήθη", πρόκειται για τις αντιλήψεις περί ηθικής συμπεριφοράς, του μέσου συνετού ανθρώπου, η παραβίαση των οποίων, έχει νομικές συνέπειες (μιλάμε για δέσμευση, από άγραφους, ουσιαστικά, κανόνες, δηλαδή).
Κατά τη σύναψη των συμβάσεων, τα μέρη οφείλουν να κινούνται, με γνώμονα την καλή πίστη (επίσης νομική έννοια) και τα χρηστά συναλλακτικά ήθη, ειδάλλως, αν τα παραβιάσουν, εννοείται υπαίτια (αρκεί και ο ενδεχόμενος δόλος), οφείλουν να αποκαταστήσουν κάθε βλάβη, που έπαθε η άλλη πλευρά και συνδέεται αιτιωδώς, με αυτή την παράνομη (αντισυμβατική καλύτερα) συμπεριφορά !
Η κρίσιμη επισήμανση, που πρέπει να γίνει εδώ, έχει να κάνει, με το ποια βλάβη, υποχρεούται να αποκαταστήσει ο υπαίτιος, για τη ματαίωση μίας (σίγουρης) συμφωνίας : η ζημία, που πρέπει να αποκατασταθεί, λοιπόν, είναι κάθε θετική ή αποθετική ζημία, που προκλήθηκε, από τη ματαίωση της συμφωνίας και όχι τα τυχόν διαφυγόντα κέρδη, που θα είχε ο άλλος, από την οριστικοποίηση της συμφωνίας.
Να δώσουμε κάποια παραδείγματα, για να γίνει πιο κατανοητό : θετική ζημία, είναι π.χ τα έξοδα ανακαίνισης, που έκανε ο μισθωτής, στο μίσθιο (για μίσθωση, που δεν προχώρησε) ή τα έξοδα νομικού, λογιστικού, αρχιτεκτονικού κλπ ελέγχου, για αγορά ακινήτου ή επιχείρησης, που δεν προχώρησε, ενώ αποθετική ζημία, το τυχόν χάσιμο άλλων παρόμοιων ευκαιριών.
Αντίθετα, δεν αποκαθίσταται η ζημία, λόγω διαφυγόντων κερδών, από τις πωλήσεις, του μαγαζιού, που θα νοίκιαζα ή της επιχείρησης, που θα αγόραζα, για τον απλό λόγο, ότι αυτό προϋποθέτει ενεργή-ολοκληρωμένη συμφωνία, ενώ εμείς είμαστε, όπως είπαμε εξαρχής, στο στάδιο των διαπραγματεύσεων, ΠΡΙΝ την τελική-οριστική συμφωνία.
Εντελώς, διαφορετικό είναι και το ζήτημα αποζημίωσης, εάν παραβιαστούν οι όροι ενεργού συμφωνίας ή εάν, η σύναψη της σύμβασης, είναι αποτέλεσμα εξαπάτησης, από το άλλο μέρος ή εάν η σύμβαση είναι άκυρη, για οποιονδήποτε λόγο (με ή χωρίς υπαιτιότητα).
Στο παράδειγμα, που αποτέλεσε και την αφορμή, ακούστηκε ότι έγινε, από τη μεριά των επίδοξων αγοραστών, μήνυση για απάτη, σε βάρος των υπευθύνων της ΜΕΒΓΑΛ και εδώ πρέπει να διευκρινιστεί το εξής : η αθέτηση μελλοντικής υπόσχεσης (π.χ ότι ΘΑ σου μεταβιβάσω τις μετοχές μου), δεν συνιστά απάτη, με την έννοια του Ποινικού Κώδικα, απάτη (τετελεσμένη ή σε απόπειρα, ανάλογα αν το deal ολοκληρωθεί ή όχι), μπορεί να υπάρχει, όταν έχουμε ψευδείς παραστάσεις, σε παρόντα χρόνο (π.χ ότι η εταιρία εμφανίζει μεγαλύτερα κέρδη, από τα πραγματικά ή έχει λιγότερα χρέη, από τα πραγματικά).
Ξαναλέω, ότι το ζήτημα είναι νομικό και δεν συνδέεται (άμεσα) με την πολιτική διαπραγμάτευση, για το χρέος, νέο μνημόνιο κλπ., αφορμή, για την παρούσα ανάρτηση, στάθηκε μία από τις ελάχιστες, νομικού ενδιαφέροντος, ειδήσεις, του τελευταίου μήνα (και βάλε) : το "σπάσιμο" της συμφωνίας εξαγοράς της γαλακτοβιομηχανίας ΜΕΒΓΑΛ, από τον όμιλο VIVARTIA, που καταλήγει μάλιστα, στα Δικαστήρια, με αγωγές και μηνύσεις !
Υπάρχει στο αστικό μας Δίκαιο (και συγκεκριμένα στο λεγόμενο "ενοχικό"), μία μεγάλη σειρά, από διάσπαρτες διατάξεις, που ρυθμίζουν τα ζητήματα αποζημίωσης, πότε και υπό ποιές προϋποθέσεις, δικαιούται κάποιος αποζημίωση (και αντίστοιχα, πότε υποχρεούται κανείς, να αποζημιώσει άλλον).
Μία από αυτές τις περιπτώσεις, είναι και η ευθύνη από (ή κατά) τις διαπραγματεύσεις, στο στάδιο δηλαδή, που προηγείται, από την υπογραφή μίας συμφωνίας, όταν δύο ή περισσότεροι, έρχονται σε επαφή (προφορικά ή γραπτά), με σκοπό να συνάψουν μία σύμβαση (πώληση, αγορά, μίσθωση κλπ).
Η συγκεκριμένη-ειδικότερη αυτή μορφή ευθύνης, προς αποζημίωση, γεννάται, όταν η συμφωνία ΔΕΝ ολοκληρωθεί, από υπαιτιότητα ενός από τα μέρη, όταν ο δικαιούχος της αποζημίωσης, είναι -εύλογα- βέβαιος, ότι η συμφωνία, θα ολοκληρωθεί, αλλά ματαιώνεται !
Εδώ εμπλέκεται άμεσα η ΝΟΜΙΚΗ έννοια, που ονομάζεται "χρηστά ήθη", πρόκειται για τις αντιλήψεις περί ηθικής συμπεριφοράς, του μέσου συνετού ανθρώπου, η παραβίαση των οποίων, έχει νομικές συνέπειες (μιλάμε για δέσμευση, από άγραφους, ουσιαστικά, κανόνες, δηλαδή).
Κατά τη σύναψη των συμβάσεων, τα μέρη οφείλουν να κινούνται, με γνώμονα την καλή πίστη (επίσης νομική έννοια) και τα χρηστά συναλλακτικά ήθη, ειδάλλως, αν τα παραβιάσουν, εννοείται υπαίτια (αρκεί και ο ενδεχόμενος δόλος), οφείλουν να αποκαταστήσουν κάθε βλάβη, που έπαθε η άλλη πλευρά και συνδέεται αιτιωδώς, με αυτή την παράνομη (αντισυμβατική καλύτερα) συμπεριφορά !
Η κρίσιμη επισήμανση, που πρέπει να γίνει εδώ, έχει να κάνει, με το ποια βλάβη, υποχρεούται να αποκαταστήσει ο υπαίτιος, για τη ματαίωση μίας (σίγουρης) συμφωνίας : η ζημία, που πρέπει να αποκατασταθεί, λοιπόν, είναι κάθε θετική ή αποθετική ζημία, που προκλήθηκε, από τη ματαίωση της συμφωνίας και όχι τα τυχόν διαφυγόντα κέρδη, που θα είχε ο άλλος, από την οριστικοποίηση της συμφωνίας.
Να δώσουμε κάποια παραδείγματα, για να γίνει πιο κατανοητό : θετική ζημία, είναι π.χ τα έξοδα ανακαίνισης, που έκανε ο μισθωτής, στο μίσθιο (για μίσθωση, που δεν προχώρησε) ή τα έξοδα νομικού, λογιστικού, αρχιτεκτονικού κλπ ελέγχου, για αγορά ακινήτου ή επιχείρησης, που δεν προχώρησε, ενώ αποθετική ζημία, το τυχόν χάσιμο άλλων παρόμοιων ευκαιριών.
Αντίθετα, δεν αποκαθίσταται η ζημία, λόγω διαφυγόντων κερδών, από τις πωλήσεις, του μαγαζιού, που θα νοίκιαζα ή της επιχείρησης, που θα αγόραζα, για τον απλό λόγο, ότι αυτό προϋποθέτει ενεργή-ολοκληρωμένη συμφωνία, ενώ εμείς είμαστε, όπως είπαμε εξαρχής, στο στάδιο των διαπραγματεύσεων, ΠΡΙΝ την τελική-οριστική συμφωνία.
Εντελώς, διαφορετικό είναι και το ζήτημα αποζημίωσης, εάν παραβιαστούν οι όροι ενεργού συμφωνίας ή εάν, η σύναψη της σύμβασης, είναι αποτέλεσμα εξαπάτησης, από το άλλο μέρος ή εάν η σύμβαση είναι άκυρη, για οποιονδήποτε λόγο (με ή χωρίς υπαιτιότητα).
Στο παράδειγμα, που αποτέλεσε και την αφορμή, ακούστηκε ότι έγινε, από τη μεριά των επίδοξων αγοραστών, μήνυση για απάτη, σε βάρος των υπευθύνων της ΜΕΒΓΑΛ και εδώ πρέπει να διευκρινιστεί το εξής : η αθέτηση μελλοντικής υπόσχεσης (π.χ ότι ΘΑ σου μεταβιβάσω τις μετοχές μου), δεν συνιστά απάτη, με την έννοια του Ποινικού Κώδικα, απάτη (τετελεσμένη ή σε απόπειρα, ανάλογα αν το deal ολοκληρωθεί ή όχι), μπορεί να υπάρχει, όταν έχουμε ψευδείς παραστάσεις, σε παρόντα χρόνο (π.χ ότι η εταιρία εμφανίζει μεγαλύτερα κέρδη, από τα πραγματικά ή έχει λιγότερα χρέη, από τα πραγματικά).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.